سيد احمد محيط طباطبايي خاطرنشان کرد: تا زمان فتحعلي شاه در عهدنامه ترکمن چاي و جدايي 17 ايالت از ايران نظام و شيوه مملکت‌داري ايران به شکست انجاميد.
وي با اشاره به اينکه اولين تحول لباس در سربازان قاجاري در زمان اميرکبير رخ داد، اظهار داشت: در آن زمان عده‌اي به اين فکر افتادند که مملکت به نظم و ترتيب نوين با استفاده از الگوي روس و عثماني نياز دارد که سردم‌دار اين نوع اصلاحات ميرزا تقي‌خان امير کبير بود.
وي اضافه کرد: اصلاحات در نظام ترتيبي و مراسلات ارتش و ايجاد دارالفنون به عنوان نخستين پلي‌تکنيک ايران از جمله اصلاحات اميرکبير به شمار مي‌آيد.
رئيس هيات مديره اين نشست ادامه داد: ايجاد رشته‌هايي مانند پزشکي بيتاري (دامپزشکي)، معدن در دارالفنون به نوعي به قشون و نظام ارتش مرتبت بوده است.
به گفته اين دکتراي تاريخ بعدها پس از مرگ اميرکبير و توقف اصلاحات افرادي ظاهر شدند که تدوين قانون را در مملکت اجرايي کردند. که از جمله مي‌توان به ميرزا ملکم خان، يکي از افراد خواستار نظام‌مندي و قانون‌مندي ايران اشاره کرد البته افرادي مانند سيد جمال الدين اسدآبادي به عنوان سهيم شدن مردم در سرنوشت خود بودند.
طباطبايي با بيان اينکه در آنچه که در ترکمن‌چاي رخ داد به مشروطيت تشکيل عدالت خانه و مجلس قانون‌گذاري در سال 1285 منتهي شد تصريح کرد: در اين سير تحول 100 ساله نقش ميرزا تقي خان شاخص‌تر و گويا‌تر از سايرين هويدا شد به گونه‌اي که او نقش پوسيده آن دوره را با نظرات اصلاحي خود تغيير داد و با تاسيس دارالفنون يک سال زودتر از دارالفنون ژاپن قدم‌هاي بلندي در اين رابطه برداشت.
وي در پايان تاکيد کرد: قرارداد ترکمن‌چاي تمام پشتوانه‌ها و اعتبار مالي ايران را شکست به طوري که فقر اقتصادي را در زمان اميرکبير جاري کرد./118
انتهای پیام/
