وي با طرح اين سوال که «سنت‌ها در دين اسلام و سيره علوي چه جايگاهي دارند و چه برخوردي با آداب و رسومي که گذشتگان به يادگار مانده مي‌شود؟» گفت: از ديدگاه جامعه‌شناسي سنت آن رسم‌هاي ريشه‌دار عمومي است که به اقتضاي کهنگي خود از حرمت اجتماعي برخوردار است؛ بنابراين مي‌توان به اين نتيجه رسيد که سنت اولا جنبه تقدس و ارزشي و معمولا ريشه‌هاي تاريخي دارد و نمايانگر شخصيت جمعي جوامع است و ثانيا سنت‌ها بخشي از فرهنگ عمومي را تشکيل مي‌دهند.
وي افزود: سنت‌ها به دو دسته سنن حسنه و سنن سيئه تقسيم مي‌شود؛ سنت‌هاي حسنه آثار خوب بر جامعه مي‌گذارد و سنت‌هاي بد جامعه را به انحراف مي‌کشاند و مشکلات زيادي را فرآهم مي‌آورند.
رئيس شوراي سياستگذاري ائمه جمعه با اشاره به اين‌که «سنت‌ها معمولا پايه‌گذاراني دارند که آن تاسيس مي‌کنند» افزود: هرکس سنتي را پايهگذاري کند که در ميان جامعه رواج يابد اگر آن سنت، سنت خوب باشد اجر و پاداش اين کار نصيب پايه‌گذاران آن مي‌شود و اگر سنت بدي باشد حتي بعد از مرگ او نيز هر کس به آن سنت عمل کند گناهانش نصيب او خواهد شد. در روايت فراواني از پيامبر (ص) و ائمه معصومين (ع) نيز بر اين مساله تاکيد شده که اگر شخصي سنت بدي پايهگذاري کند که در جامعه رواج داشته باشد اين کار در پرونده عمل او به عنوان گناه نوشته خواهد شد و اگر سنت حسنه‌اي را پايهگذاري کند هر کس به آن عمل کند ثوابش نصيب موسسه آن نيز خواهد شد.
وي با تاکيد بر اين‌که «اسلام مشوق تاسيس و گسترش سنت‌هاي سعادت‌آفرين است» تصريح کرد: در جوامع يک سلسله سنت‌ها ريشه اسلامي دارد و افراد بر اساس دستوراتي که داده شده به آن‌ها عمل مي‌کنند، اما يکسري سنت‌ها ريشه اسلامي ندارند؛ بلکه سنت‌هاي باستاني و ملي هستند که قبل از اسلام وجود داشتند و اکنون به آن‌ها عمل مي‌شود.
وي با اشاره به نحوه برخورد اسلام و مسلمانان با سنت‌هاي باستاني گفت: در قرن‌ها اول هجري مسلمانان سرزمين‌هاي فراواني فتح کردند به طوري که اسلام از مرز حجاز و جزيره‌العرب عبور کرد و وارد سرزمين‌هاي ديگر شد که فرهنگ‌هاي ديگري داشتند.
مسلمانان و فاتحان مسلمان به هر سرزمين که وارد مي‌شدند منطق استوار و سعه صدر خويش را در برخورد با سنت‌هاي آن اقوام به نمايش مي‌گذاشتند که اسلام داراي چنين منطق و قدرتي است و در برخورد با فرهنگ‌هاي ديگر خود را نمي‌بازد و نگران اين نيست که سنت‌هاي اقوام ديگر فرهنگ اسلامي را تحت تاثير قرار دهند.
تقوي يادآور شد: مسلمانان به لحاظ اعتقادي به خودباوري فرهنگي رسيده بودند و معتقد بودند فکر، فرهنگ و مکتبي برتر و جامع‌تر از اسلام وجود ندارد. از سوي ديگر معتقد بودند اسلام به تبادل فرهنگي اهميت مي‌دهد؛ بنابراين مجاهدان تربيت شده در مکتب قرآن بر اين باور بودند که آداب و اخلاق انساني مبتني بر فطرت بشري قابل انتقال به فرهنگ‌هاي ديگر است.
وي با تاکيد بر اين‌که «اسلام سنت‌هاي حسنه در ميان ملت‌ها را که ريشه فطري و انساني دارند تقويت و تشويق مي‌کند» گفت: اسلام نمي‌خواهد با سنت‌هايي که ريشه در فطرت انساني و بر طريق تعالي انسان تاسيس شده مبارزه کند، بلکه بسياري از اين سنت‌ها را امضا مي‌کند.
وي در عين حال تصريح کرد: سنت‌هايي که شرک را تقويت و در تضاد با توحيد و کرامت انساني باشد اسلام با آن‌ها مبارزه مي‌کند؛ بنابراين اسلام سنت‌هاي نيک ملت‌ها را مي‌پذيرد و معتقد است که مي‌تواند موجب همدلي و همبستگي جوامع انساني شود.
تقوي با بيان اين‌که «اين نگاه باعث شده مسلمانان در برخورد با سنت‌هاي جوامع ديگر متعصبانه و يک جانبه عمل کنند» افزود: بر اين اساس مسلمانان سنت‌هاي حسنه را مي‌پذيرفتند و آن‌ها را تقويت مي‌کردند و با سنت‌هاي سيئه‌اي که باعث سقوط انسان و جامعه بشري مي‌شود مبارزه مي‌کردند.
وي خاطرنشان کرد: يکي از جاذبه‌هاي آيين مقدس اسلام همين بزرگ‌منشي در برخورد با سنت‌ها و آداب نيک ساير اقوام بوده است، زيرا اسلام به مسلمانان آموخته که حکمت را در هر جا يافتند بگيرند و با فرد گوينده کاري نداشته باشند اگر حرف حق و زيبايي گفته شد آن را بگيرند پس اين رهنمود اسلام است که مسلمانان با چنين نگاه بازي با جريانات اجتماعي برخورد کنند.
وي در ادامه سخنان خود با اشاره به زندگي و سيره امام علي(ع) در برخورد با سنت‌هاي ملل مختلف گفت: از سياست‌هاي والا و برجسته ايشان در حوزه فرهنگ، تاييد و تاکيد بر حفظ سنت‌هاي پسنديده بود که موجبات پيوستگي و شکوفايي محبت و الفت را در جامعه فراهم مي‌آورند و البته با سنت‌ها و روش‌هاي باطل که خلاف عقلانيت بود مبارزه مي‌کردند.
تقوي يادآور شد: در نامه حضرت امام علي(ع) به مالک اشتر مي‌بينيم که آن حضرت مي‌فرمايند،اي مالک وقتي به سرزمين مصر رفتي مبادا سنت‌هاي نيک آن مردم را که موجب وحدت و الفت آن‌ها است نقض کني. اين سنت‌ها موجب رشد رعيت و سبب همدلي و يکپارچگي آن‌ها است و مراقب با که گناه پاک کردن يک سنت نيک به پاي تو خواهد بود.
وي با اشاره به اين‌که «يکي از سنت‌هاي رايج در زمان امام علي (ع) سنت بزرگداشت نوروز بود که ايرانيان اين روز را گرامي مي‌داشتند» افزود: هر ملتي براي سال خود يک آغازي دارد که آن را جشن مي‌گيرد در ميان ايرانيان اول سال طبيعي، نخستين روز فروردين ماه است که آن را نوروز ناميده‌اند اين روز بيانگر تحول و آغاز رويش طبيعت و فصل بهار است که اين روز را عيد مي‌گيرند.
وي خاطرنشان کرد: پيشوايان معصوم(ع) از اين سنت استقبال کرده و حتي احکامي براي اين روز بيان کرده‌اند و سعي کرده‌اند از آن براي ايجاد همدلي، انس، و الفت استفاده کنند. امام علي(ع) از سنت تکريم نوروز استقبال کرده و در روايت متعددي اين موضوع در سيره آن حضرت نقل شده است.
رئيس شوراي سياستگذاري ائمه جمعه تصريح کرد: عيد نوروز يک عيد ديني و آسماني نيست بلکه يک عيد ملي است که مردم همراه با بيداري و شکوفاي طبيعت آن را عيد مي‌گيرند و اسلام اين سنت حسنه را امضا کرده است البته برخي سنت‌ها مانند چهارشنبه سوري و سيزده‌بدر مورد امضاي اسلام نيست و ريشه عقلاني ندارد.
وي گفت: سنت هر ملتي که تضاد در با روح توحيد، عبوديت و مخالف با ارزش‌هاي الهي نباشد مورد موافقت اسلام خواهد بود.
انتهای پیام/
