*محمدعلی نجفی- 10 سال از فاجعه بزرگی که همه ایران را عزادار کرد می گذرد، 10 سالی که برای مردم مظلوم بم، لحظه لحظه اش با رنج سپری شده است. 10 سال برای فراموشی آن فاجعه بزرگ، بسیار کم است.

در سفری که هفته گذشته به همین مناسبت به استان کرمان و شهر بم داشتم، زخم های آن فاجعه را هنوز بر جان و تن این شهر دیدم.

در این 10 سال افراد و دستگاه های مختلف در بم حضور داشته اند و کار کرده اند، اما زخم ویرانی این فاجعه هنوز از بین نرفته است.

همکاران ما در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز در این 10 سال شریک رنج و غم مردم بوده اند و تلاش کرده اند تا با احیای دوباره ارگ بم که نماد و نشانه تاریخی این شهر و بلکه کشور است، سهمی در بازسازی شهر بم داشته باشند.

بازسازی ارگ بم برای ما فقط بازسازی یک بنای تاریخی و باستانی و میراثی نیست، بلکه بازسازی امید ما ایرانیان است، چرا که ارگ بم برای ما یک نشانه است.

نشانه ای که به ما می گوید: تسلیم ویرانی نشویم! نشانه ای که به ما می گوید دوباره برخیزیم و خانه مان را بسازیم.

بم اگر ویران مانده بود، نشانه ناتوانی ما در بازگرداندن زندگی به این شهر بود. ارگ بم یکی از مهم ترین بناهای جهان است؛ بزرگ ترین بنای خشتی جهان که شهرت جهانی دارد.

وقتی در زلزله ویران شد، همه کارشناسان و متخصصان میراث فرهنگی در جهان نگران آن بودند. این نگرانی ها از نخستین ساعات زلزله شروع شد.

ارگ بم هم ارزش جهانی دارد، چون بزرگ ترین بنای خشتی جهان است و هم ارزش ملی دارد، چون بخشی از تاریخ ماست و هم ارزش محلی و منطقه ای دارد، چون بخشی از حیات اجتماعی و اقتصادی مردم بم و استان کرمان به آن وابسته است.

رونق اقتصادی بم، تا حد زیادی به این بنای باشکوه وابسته است. اگر می خواهیم اقتصاد شهر بم رونق بگیرد، یکی از راه هایش توجه به ارگ بم است.

ما قطعاً نمی توانیم عزیزانی را که مردم مظلوم بم از دست داده اند، زنده کنیم، اما وظیفه ماست که کمک کنیم تا رونق و آسایش و آبادانی این شهر احیا شود.

یکی از راه های آبادانی بم، توجه به ارگ تاریخی آن است. سرنوشت ارگ تاریخی بم با مردم رنج دیده بم پیوند خورده است و سرنوشت این دو جدا از هم نیست.

شکوه و عظمت این بنای بزرگ تاریخی به عنوان نگین درخشان کویر هنگامی می درخشد که در همسایگی اش مردم در رنج و عذاب نباشند، اما نمایش این شکوه و عظمت نیز می تواند در کاستن از رنج و عذاب مردم مؤثر باشد.

زلزله بم در کنار فاجعه های زیادی که آفرید و زخم هایی که بر روح و جان مردم بم زد و در کنار همه مصیبت هایش، زلزله ای در گردشگری نیز بود.

ارگ بم یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری ایران است که هرسال گردشگران زیادی را به خود فرا می خواند.

حضور دوباره گردشگران در بم می تواند به بهبود زندگی مردم بم کمک کند.

آنچه از بم در خاطره های ما مانده است، تصویرهای در هم شکسته و ویران از این بنای تاریخی بود.

در روزهای زلزله و به اقتضای آن روزها ما بارها و بارها تصاویر ویرانی را دیده ایم. به خاطر اهمیت بم این تصویرها بارها و بارها در نقاط مختلف جهان توسط رسانه های عمومی پخش شده است.

آن چه در ذهن جهان از بم باقی مانده، همین ویرانی است. امروز که پس از 10 سال بخش بزرگی از آن با همت همکاران پرتلاش و کارشناسان زبده ایرانی و خارجی بازسازی شده است، باید سعی کنیم این تصویر را در ذهن مردم تغییر بدهیم.

ما باید کاری کنیم که خاطره بم، خاطره ویرانی نباشد. خاطره شهری باشد که از نو متولد می شود.

خاطره بنایی باشد که با همه مصیبت ها دوباره کمر راست کرده و قد برافراشته است.

در این 10 سال کارشناسان بسیاری برای مرمت و بازسازی بم تلاش کرده اند.

پایگاه جهانی بم به خاطر این اقدامات شهرت جهانی یافته است. روشن است که احیای یک بنای خشتی با این عظمت چه قدر کار می برد.

درست است که هنوز بم زمان نیاز دارد تا این بنا کاملاً احیا شود، اما همین قدر کار هم دارای اهمیت است.

امسال بعد از 10 سال ارگ بم از فهرست بناهای در خطر یونسکو خارج شده است. البته این به معنی تمام شدن کار نیست، بلکه بدین معناست که کارشناسان ایرانی توان مراقبت و نگهداری و بازسازی بم را دارند و خطری که تهدیدش می کرد، از بین رفته است.

اما کارهای باقی مانده هنوز زیاد است. باید همه دست به دست هم بدهیم تا این کارها با سرعت و دقت ادامه پیدا کند و ما بتوانیم میزبان گردشگران بیشتری در بم باشیم.

اگر تا پیش از این ارگ تاریخی بم یک بنای تاریخی بزرگ و بی نظیر بود، امروز مصیبت بزرگی را نیز از سرگذرانده است، باید این مصیبت را به تجربه بشری تبدیل کنیم و بخشی از بم محل نمایش همین تجربه باشد.

خودِ این تجربه می تواند به یکی از جاذبه های تازه این بنای بزرگ مبدل شود.کارهایی که در جریان بازسازی بم انجام شده، باید جایی نمایش داده شود و این تجربه ها ثبت و ضبط شود تا مردم و کارشناسان و بازدیدکنندگان بتوانند سیر آن را ببینند.

این تجربه خیلی کم منعکس شده است. آن قدر که ویرانی ارگ بم نمایش داده شد، ساختنش به تصویر درنیامده است. ما باید چهره تازه ارگ بم را بیشتر نشان بدهیم، تصویر چهره تازه بم پس از ویرانی را باید نشان بدهیم و بکوشیم تا بیش از پیش پای گردشگران را به این منطقه باز کنیم.

این بزرگ ترین خدمتی است که می توانیم به مردم رنجدیده این خطه بکنیم.

بم در طول تاریخ در تولید صنایع دستی هم نام نیکی داشته است. کارگاه های ابریشم بافی و پارچه بافی در این شهر رونق زیادی داشته و پارچه های تولیدی این شهر در شهرهای مهم جهان عرضه می شده است.

ما باید تلاش کنیم تا بم دوباره به یکی از قطب های تولید صنایع دستی و گردشگری کشور تبدیل شود.

بم به امید خدا شاد و جوان خواهد شد

«نفس باد صبا مشک فشان خواهد شد»

- بیتی از شعر بلند حامد عسگری شاعر بمی که در حضور مقام معظم رهبری خوانده شده و مصراع دوم هم شعر معروف حافظ است.

* معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

انتهای پیام/