باستان‌شناسی باید تقویت و حمایت شود


میراث فرهنگی و به ویژه حوزه های بنیادین آن مانند باستان شناسی باید تقویت، حمایت و نظام مند شود و با نگاهی همه جانبه حرکت کند.

به گزارش میراث آریا(chtn) محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی در مراسم افتتاحیه سیزدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی ایران گفت: باستان شناسی ایران از نظر موضوعی، زمانی و تنوع مکانی تا آن حد گسترده است که کم و بیش ابعاد مختلفی از زندگی هر کدام از جوامع انسانی جامعه ایران و حتی غیر ایرانی را به هم پیوند زده است، ارزش‌ها و مفاهیم گسترده و پیچیده‌ای را در خود جای داده است که در صورت پژوهش و کاوش دقیق و علمی محتوای درون آن مسیر زندگی امروز ما را روشن تر خواهد ساخت.

معاون میراث فرهنگی ادامه داد: با توجه به این دلایل، باید هرچه علمی تر ، روشمندتر و اصولی تر آثار باستانی کشور، مطالعه و کاوش شود، چراکه هم جایگاه علمی کشور در حوزه میراث فرهنگی توسعه و ارتقاء خواهد یافت و هم زمینه‌های بهره برداری از این منابع در جهت توسعه پایدار سرزمین ایران فراهم خواهد شد.

طالبیان افزود: امروزه تعدادی از این میراث ارزشمند هم به ثبت ملی رسیده است و هم در فضای بین المللی جایگاه و ظرفیت تاریخی، فرهنگی کشور شناخته می شود و تعدادی از این محوطه ها و آثار مهم هم به ثبت جهانی رسیده است، مسیری که همچنان در حال انجام است.

معاون میراث فرهنگی اضافه کرد: نگاه ما و چشم انداز سازمان به پژوهش، حفاظت و معرفی آثار باستانی، تاریخی، فرهنگی و طبیعی نگاهی جهانی است و در عرصه های بین المللی علوم رو به رشد و میان رشته‌ای  میراث فرهنگی در حوزه‌های مختلف علمی، اعم از کاوش های مشترک بین المللی و ملی، تقویت بنیان های علمی کشور در حوزه میراث فرهنگی، انتشارات مشترک و ظرفیت سازی ایران در مقیاس ملی و منطقه ای و جهانی که جایگاه ویژه خود را در نگاه بلندمدت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با نگاه دقیق تر به باستان‌شناسی ایران پس از 8 دهه از عمر رسمی خود که همچنان با فراز و فرودهایی همراه است، هنوز بسیاری از مسائل و پرسش‌های بنیادین در دوره‌های مختلف فرهنگی پاسخ داده نشده است.

وی اضافه کرد: هنوز علوم میان رشته‌ای که در دهه اخیر در موضوع میراث فرهنگی بسیار فعال شده و اهمیت پیدا کرده است، همچون باستان گیاه شناسی، باستان جانورشناسیاستخوان شناسی، قوم باستان شناسی و استفاده از روش های نوین مانند ژئوفیزیک و تصاویر ماهواره ای و تحلیل های محیطی و سرزمینی آنچنان که باید تقویت شده و به خدمت گرفته شود با این ظرفیت گسترده کشور به خدمت گرفته نشده است.

طالبیان افزود: کتابخانه های غنی در حوزه باستان شناسی محدود است و انتشار نتایج کاوش به کندی انجام می شود، حفاظت از محوطه‌ها بعد از کاوش و معرفی شایسته، آنچنان که علمی و مطلوب باشد و به روش سیستماتیک اقدام شود، با این مسیر هنوز فاصله داریم گرچه گام های بلندی و موثری برداشته شده است.

معاون میراث فرهنگی اضافه کرد: میراث فرهنگی و به ویژه حوزه های بنیادین آن مانند باستان شناسی باید تقویت، حمایت و نظام مند شود و با نگاهی همه جانبه حرکت کند.

وی ادامه داد: نگاه این حوزه نمی تواند بخشی باشد و سازمان به عنوان متولی امر باستان شناسی در تعامل بین پژوهشگاه و دانشگاه حمایت لازم را در تربیت کیفی دانشجویان داشته باشد، تعامل بین موسسات علمی در سطح ملی، منطقه ای و جهانی و استفاده از تجربیات و دانش بین این مراکز و موسسات بهره مند شود.

طالبیان تصریح کرد: نکته اساسی در این است که پژوهش، حفاظت، مرمت، آموزش و معرفی شایسته یک موضوع یکپارچه است.

معاون میراث فرهنگی اضافه کرد: گروهی از افراد بحث حفاظت و مرمت را دنبال می‌کنند و گروهی دیگر بحث معرفی و انتشارات،اما فاصله ایجاد شده بین این بخش‌ها،مسائل و مشکلاتی را به دنبال دارد. زمانی در این زمینه موفق بودیم که اطلاعات کاوش به موقع منتشر می‌شد و به موقع در اختیار گروه‌های بعدی قرار می‌گرفت.

طالبیان تأکید کرد: آنچه که مسلم است ما این دانش و اطلاعات جدید را برای جامعه تولید می‌کنیم تا درک آن‌ از میراث فرهنگی ارتقا یابد و به عنوان ثروت فرهنگی مورد حفاظت قرار گیرد و از آن برای ساخت آینده و نسل‌های بعدی استفاده شود. اما اگر جامعه از این ظرفیت بی‌خبر باشد نقش رسانه و اهمیت‌دهی به مخاطب و استفاده از ظرفیت‌ها و سرمایه‌های اجتماعی مردمی اهمیت می‌یابد.

وی گفت: خوشبختانه فلسفه ایجاد پایگاه‌ها برای یکپارچگی حوزه‌های مختلف است تا همه چیز و همه بخش‌ها با یکدیگر فعالیت کنند، چون پس از کاوش باید حفاظت همزمان انجام شود. در موزه‌ها نیز وضعیت این گونه است. به هر حال بایدها و نبایدهای باستان‌شناسی و میراث فرهنگی امروز بسیارند.

معاون میراث فرهنگی با تأکید بر اینکه در پایگاه‌ها توسعه کمی و کیفی داریم، گفت: رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی باید برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی باستان‌شناسی در طول سال را اعلام کند.

طالبیان  درباره وضعیت موزه‌های کشور گفت: سال گذشته با 12 موزه در سطح کشور مواجه بودیم که بیش از 13 سال از آغاز کار تجهیز آن‌ها می‌گذشت، در حدی که 14 تا 15 میلیارد تومان اعتبار برای آن‌ها هزینه شده بود، این در حالی است که اگر سالی یک میلیارد اعتبار به آن‌ها اختصاص می‌یافت با یک اولویت‌بندی ساده و برنامه‌ریزی دقیق می‌توانستیم کارها را به خوبی انجام دهیم. مانند اقدامی که برای موزه‌ی منطقه‌ای خراسان انجام دادیم.

معاون میراث فرهنگی توجه به وضعیت موزه‌های کرمانشاه، اهواز، تبریز و شیراز که مدت زمان زیادی از آغاز تجهیز و ساماندهی آن‌ها گذشته است را از جمله نمونه‌هایی دانست که می‌شد با یک اولویت‌بندی ساده و با پول کم آن‌ها را به سرانجام برسانیم.

وی همچنین درباره وضعیت موزه دوران اسلامی گفت: این موزه از 12 سال پیش گرفتار ساماندهی بود، با این وجود تمام تلاش خود را می‌کنیم تا برای 28 اردیبهشت سال آینده این کار تمام شود. توسعه موزه دوران اسلامی تا میدان مشق نیز در حال پیگیری است که باید نسبت به آن نیز توجه کافی انجام شود.

انتهای پیام/

کد خبر 1393121030