به گزارش روابط عمومی و مرکز اطلاع رسانی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل، کریم حاجی زاده در همایش روز استان اردبیل که با حضور مجید خدابخش استاندار، شاهین فاضل و استاد رافق شیروانلی از محققان برجسته جمهوری آذربایجان و جمعی از مسئولان و مدیران استانی در مجتمع فرهنگی هنری فدک برگزار شده بود، با اشاره به اینکه سلسله حکومت صفویان از اردبیل آغاز شده است، افزود: ما مدعی هستیم روز اردبیل روز ملی ایران است چراکه پیش از اسلام در این جغرافیا متولد و پیکر نیمه جان آن پس از هزار سال تسلط بیگانگان دوباره در این جغرافیا احیا می شود و علم قدرت در جهان اسلام را به دوش خود می کشد.
وی اضافه کرد: امروز روزی است که باید در تبیین و بزرگداشت آن کوشید چراکه مبانی اتحاد ملی ایران در قرن دهم هجری قمری در این جغرافیا با اندیشه مکتب صفوی و بنیانگذار سلسله صفوی مشخص و معرفی شده و و برما لازم است این ثروت و میراث بسیار گران بها را بازشناسی و تبیین کرده و به آن احترام بگذاریم.
این مقام مسئول با اشاره به ویژگی های شمالغرب که اردبیل بخشی از آن جغرافیایی تأثیرگذار است در پیش از اسلام و تأثیر اندیشه های باستانی در دوران اسلامی و تولد دوباره ایران، گفت: سرزمینی که در تاریخ سیاسی جهان به عنوان ایران و حکومت های ایرانی متولد و به بشریت معرفی شده در نتیجه اتحاد اقوام کوچ نشین شمالغرب ایران است که تحت عنوان اتحادیه مانا در همین جغرافیا شکل گرفته است.
وی با بیان اینکه پیش نمونه نخستین سلسله حکومت ایران، تحت عنوان ماد نامیده شده است، اظهار داشت: اساسا تولید اندیشه سیاسی حاکمیت در تمام تاریخ ایران از همین جغرافیا آغاز شده و این خود مستند تاریخی است.
به گفته این مقام مسئول؛ ما با تشکیل دولت ماد، نخستین اقدامات نظام سیاسی تاریخ ایران را ابداع کردیم و با توسعه جغرافیای این سلسله، به امپراطوری بزرگ تاریخ یعنی هخامنشی رسیدیم. دولتی که کره زمین از بدو حضور انسان در آن، سرزمینی با آن وسعت با یک واحد سیاسی را هنوز تجربه نکرده است به طوری که دستاوردهای بی نظیر فنی فرهنگی این سلسله ها برای تاریخ بشر به طور کامل معلوم و واضح است.
وی با اشاره به اینکه استان اردبیل به طور خاص در جغرافیای بزرگ شمالغرب ایران، نخستین تأثیر بنیادی خود را با روی کار آمدن سلسله اشکانی آغاز می کند، یادآور شد: سلسله اشکانی به دلیل توسعه بیش از حد استراتژیک هخامنشیان و با به خطر انداختن منافع امپراطوری های همجوار، آنها را وارد جنگ می کند.
حاجی زاده جنگ های چندین قرن ایران و روم را حاصل توسعه بیش از حد استراتژیک هخامنشی دانست و گفت: منازعات بنیادی این دو حوزه بزرگ دنیای باستان همزمان در دو جغرافیای متفاوت بر سر سرزمین بین النهرین و جغرافیای تاریخی ارمنستان اتفاق می افتد.
وی در توضیح این مطالب اذعان داشت: با توجه به اینکه سرزمین ارمنستان به دلیل ویژگی سوق الجیشی برای این دو امپراطوری به عنوان مکمل امنیتی حائز اهمیت درجه یک بوده درنتیجه تمرکز استراتژیک این دو جغرافیا در محدوده ارمنستان صورت می گیرد و استان امروزه اردبیل که بخشی از سرزمین های بزرگ آذربایجان تاریخ و ایران است، در آن دوره نزدیکترین مرکز استقراری به خط مقدم جبهه ملی در منازعات ایران به شمار می رفته است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری استان در ادامه افزود: از آنجایی که اردبیل در آن دوره به عنوان مرکز سازماندهی پشتیبانی رزمی سپاه ایران و در اصل مرکز سازماندهی لوجستیک جنگ های چندین قرن ایران و رم بوده است به همین دلیل می توان بیشترین میزان آثار باستانی دوره اشکانی را در مناطق مغان، مشگین شهر و اردبیل یافت.
وی با اشاره به کشانده شدن این منازعات پس از سلسله اشکانی به دوره ساسانی، خاطر نشان کرد: در نظام متمرکز سیاسی ساسانیان به دلیل اهمیت فوق العاده این منطقه یعنی شمالغرب و جنگ های میهنی، اردبیل به عنوان مرکز آذربایجان از اختیارات ویژه پادشاهی برخوردار می شود.
حاجی زاده با اشاره به اینکه در تقسیمات کشوری دوره ساسانی، ایالت ها دارای دو رتبه اهمیت سیمین و زرین تخت بوده اند به طوری که استانداران زرین تخت اختیارات تام پادشاهی داشتند و در صورت نیاز به صورت مستقیم برای حوزه حود تصمیم می گرفتند، افزود: اردبیل در آن زمان، مرکز زرین تخت دوره ساسانی بوده و این اهمیت را در دوران اسلامی ایران، پس از فروپاشی سلسله ساسانی و ورود اسلام به ایران تا قرن پنجم هجری قمری حفظ می کند به طوری که تا زمان ساسانیان، هنوز نخستین مرکز آذربایجان بزرگ بوده است.
انتهای پیام/
