به گزارش روابط عمومی اداره اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس حسین پور اسد افزود : محوطه هرمنگان در غرب روستای جشنیان شهرستان بوانات واقع شده که در فروردین 1394 شناسایی شد. با توجه به تخریبات صورت گرفته بر اثر فعالیت¬های کشاورزی و باغداری، انجام پژوهش¬های باستان¬شناسی جهت حفظ محوطه در دستور کار قرار گرفت. طی اخذ مجوز از پژوهشگاه میراث فرهنگی و با حمایت مالی فرمانداری با اعتباری حدود 150 میلیون ریال از محل 2درصد نفت و گاز شهرستان بوانات، کاوش و گمانه زنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم از اوایل اسفند ماه 1394 به سرپرستی مرتضی خانی¬پور (دانشجوی دکتری گرایش پیش از تاریخ گروه باستان¬شناسی دانشگاه تهران) شروع و در حال انجام است.
به گفته وی ، با تعیین عرصه و پیشنهاد حریم و ثبت محوطه در فهرست آثار ملی می¬توان از تخریب اندک باقی مانده این محوطه جلوگیری کرد.
از مهمترین اهداف و پرسش¬های پژوهشی کاوش در محوطه هرمنگان می¬توان به موارد زیر اشاره نمود: بهبود بخشیدن به درک و آگاهی موجود ما از گاهنگاری مطلق و نسبی دوره نوسنگی در منطقه بوانات ، شناخت شاخصه¬های فرهنگی دوره نوسنگی منطقه بوانات از نظر تکنیک و سنت¬های سفالگری، ابزار سنگی و معماری ، بررسی و شناخت شیوه معیشت ساکنان محوطه هرمنگان بر اساس مطالعه یافته¬های گیاهی و استخوانی ، جایگاه و ارتباط سفال¬های محوطه هرمنگان با سفال محوطه های قبل و بعد از خود ، حوزه نفوذ و گسترش فرهنگ¬های دوره نوسنگی فارس در سرحدادت شرقی
برهمکنش¬های منطقه¬ای و فرامنطقه¬ای منطقه بوانات در دوره نوسنگی .
پور اسد افزود : در حال حاضر طی کاوش‌های صورت گرفته، دو فاز استقراری شناسایی شد؛ در فاز قدیمی¬تر عدم وجود معماری و همچنین وجود اجاق¬های متعدد و پراکندگی خاکستر نشان از عدم یکجانشینی و احتمالاً کوچرو بودن دارد. بر روی این نهشته¬ها معماری چینه¬ای شامل اتاق¬ها و فضاهای متعدد شناسایی شد. این دیوارها با خاک سفید رنگ اندود شده¬اند همچنین دیوارهای دو اتاق به وسیله گل اخری به رنگ قرمز در آمده اند؛ متاسفانه بر اثر خاکبرداری غیرمجاز بیشتر این اتاق¬ها تخریب شده¬اند که باعث شده نتوان تحلیل درست و قاطعی از کارکرد این فضاها داشت. در این دوره ساکنان تنها از وسایل ضروری روزمره زندگی شامل ظروف سفالی، و ابزارهای سنگی استفاده می¬کردند و با توجه به محدودیت تولید و همچنین شکننده بودن ظروف، هیچ ظرف سالمی بدست نیامد. همچنین با توجه به قدمت تاریخی محوطه هرمنگان تکنولوژی ساخت فلز عمومیت نداشته به همین دلیل از این محوطه هیچ ظرف فلزی کشف نگردید. بیشترین یافته فرهنگی شامل قطعات شکسته سفال و استخوان حیوانات بوده است. پژوهشگران جهت تاریخ¬گذاری آثار و محوطه¬های باستانی از دو تاریخ¬گذاری نسبی و مطلق استفاده می¬نمایند در تاریخگذاری نسبی یافته¬های فرهنگی بخصوص سفال¬های بدست آمده را با دیگر محوطه¬های معرفی شده مقایسه می-نمایند و تاریخ تقریبی برای محوطه در نظر می¬گیرند در تاریخ¬گذاری مطلق از مطالعات آزمایشگاهی نظیر کربن 14، ترمولمینسانس استفاده می¬کنند که تاریخ دقیق استقرار را نشان می¬دهد از مواد فرهنگی محوطه هرمنگان نمونه¬های آزمایشگاهی برداشته شده و پس از انجام آزمایش¬ها، تاریخ دقیق محوطه مشخص خواهد شد. در حال حاضر با مقایسه سفال¬های به‌دست‌آمده از این محوطه با سفال¬های تل موشکی، تل جری، تل بشی و تل کوشک هزار در حوضه رود کر می¬توان این محوطه را هم‌زمان با دوره نوسنگی محوطه بشی و کارگاه TMB تل موشکی دانست. وجود نقش¬مایه¬های فرهنگ موشکی و جری در کنار برخی نقوش خاص در محوطه هرمنگان را می¬توان مرحله گذر از فرهنگی موشکی به جری دانست که قبلاً تحت عنوان فاز بشی معرفی شده است. با توجه به تاریخ-گذاری¬های مطلق این محوطه¬ها، هرمنگان را نیز می¬توان احتمالاً استقراری بین 8100 تا 7800 قبل دانست. برخی از پژوهشگران استقرارهای دوره موشکی را اردوگاه‌هاي فصلي و دوره جري را نخستين مرحله اشغال فارس توسط جمعيت‌هاي يكجانشين كشاورز می¬دانند. سامنر بر اساس نتايج حاصل از بررسي‌هاي خود، مرحله جري را مرحله آغازين كشاورزي به شيوه آبياري مي‌داند، با توجه به قرار داشتن استقرار هرمنگان بین دوره موشکی و جری، انجام مطالعات آزمایشگاهی و تکمیلی بر روی یافته¬ها می¬تواند آگاهی ما را نسبت به این موضوع روشن¬تر نماید.
لازم به ذکر است ، با عنایت به قرار گیری عمده آثار شناسایی شده این شهرستان در مجاورت زمین های کشاورزی ، و جهت پیگیری دخل و تصرف های احتمالی ،ثبت این آثار در فهرست آثار ملی از ضروریات این شهرستان می باشد .
انتهای پیام/
