به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری؛ ضوابط حفاظت عرصه و حریم بافت تاریخی ابیانه در سال ۱۳۷۷ درحالی تصویب و ابلاغ شده که یکی از مهمترین بندهای حفاظت این بافت ارزشمند ممنوعیت تخریب بافت طبیعی ابیانه است.
«احمد نجیبی» مدیر پایگاه روستای تاریخی ابیانه با اشاره به اینکه کوه بری به عنوان یکی از مهمترین مظاهر تخریب بافت طبیعی ابیانه در زمان حاضر تبدیل به مشکل بزرگی در راه حفاظت از بافت ابیانه شده است بیان کرد: بسیاری از ابیانه‌ای های مقیم تهران و نقاط دیگر که در سنوات اخیر تمایل به داشتن خانه‌ای در ابیانه پیدا کرده‌اند با نگاهی متفاوت از نگاه پیشینیان این روستا که خالق بافت تاریخی ارزشمند آن بوده‌اند میل به ساختن خانه‌هایی با تمام مشخصات مدرن در ابیانه دارند و هماهنگی با بافت تاریخی- طبیعی را تنها در استفاده از کاهگل قرمز در نمای نهایی خانه می‌دانند.
او با تاکید بر اینکه تغییر در شیوه نگاه به زندگی و طبیعت باعث تغییر در نوع تعامل با طبیعت و شیوه‌های معماری در ابیانه خواهد شد ادامه داد: نگاه پیشینیان ابیانه به طبیعت به گونه ای است که طبیعت را به عنوان بستری زاینده و قابل احترام در زندگی خود می‌دیدند و خود را مکلف به سازگاری با آن می‌دانستند. این نگاه باعث حفظ طبیعت و خلق معماری سازگار با بستر طبیعی ابیانه شده است که به تعبیر دفتر میراث جهانی یونسکو، حاصل تعامل هوشمندانه انسان با طبیعت است. این سازگاری در معماری بافت تاریخی ابیانه، در ساختار پلکانی روستا، هماهنگی روستا با شیب دامنه‌ها و هماهنگی مصالح ساختمانی با مصالح بومی طبیعت منطقه بروز یافته است.
نجیبی افزود:گسترش ابیانه بر روی شیب کوه، باعث شده که از وزش بادهای شدید در امان باشد. این مسئله برای محفوظ ماندن بناها در مقابل فشارهای جانبی و همینطور کنترل حرارت نقش مهمی دارد.
به گفته وی،در نگاه سنتی به معماری ابیانه، بستر مناسب روستا از جهت تحمل تنش فشاری در سطوح خارجی زمین ضرورت گودبرداری جهت رسیدن به سطح مقاوم را کم رنگ کرده است. به دلیل بستر غالب سنگی-صخره‌ای و مساعد ابیانه پی سازی در روستا اغلب در حد کرسی چینی با ملات گل است. به گفته یکی از استادکاران قدیمی اگر فضایی در ابیانه نیم متر سنگ چین داشته باشد، نیازی به عایق کاری نداردو بجز در مکان‌های مرطوب مثل آب انبار و حمام . آسیاب، در پی سازی از آهک (به صورت شفته آهک یا گل آهک) استفاده نشده است.
آنطور که مدیر پایگاه روستای تاریخی ابیانه معتقد است، این روزها اما نگاه به طبیعت و نگاه به زندگی گونه‌ای دیگر شده است. طبیعت جایی نیست که ما از آن پرستاری کنیم و در دوستی با آن زندگی کنیم. طبیعت جایی است که برای حضور ما مناسب نیست. باید به هر قیمتی آنطور که می‌خواهیم برای آسودن امیال خود تغییرش دهیم تا سبک یگانه بی مکان زندگی مدرن را در آن جا کنیم.
وی تاکید کرد: درحال حاضر منظر فرهنگی ابیانه در هجوم ساخت و سازهای جدید از تغییر نگاه به طبیعت آسیب می‌بیند و نتیجه ادامه دادن راه برای اهالی ابیانه منظری خواهد بود که دیگر حاصل تعامل هوشمندانه انسان با طبیعت نیست. عاملی که مهمترین رکن در تعریف ابیانه به مثابه یک منظر فرهنگی است در این روند از دست خواهد رفت و دیگر نه میراثی برای آموختن از آن می‌ماند و نه میراثی برای معرفی به جهانیان به عنوان یک منظر فرهنگی جهانی.
نجیبی افزود: این روزها ابیانه‌ای‌ها مسئولیتی دشوار بر عهده دارند. حفاظت از این میراث ارزشمند و معرفی ارزش‌های آن برای آموزش به همه انسان‌ها بر دوش اهالی ابیانه است و حقیقت این است که تنها مردم ابیانه هستند که می‌توانند با اراده‌ای آهنین در حفظ و معرفی میراث ابیانه بکوشند و البته در این راه نهادهای فرهنگی و نظارتی در صورتی می‌توانند از مردم ابیانه پشتیبانی کنند که مردم خود ارزش‌ها را وجدان کرده باشند و اراده‌ای به حفظ و معرفی آن داشته باشند.
انتهای پیام/
