به‌گزارش خبرنگار میراث آریا، استرکیش لاروش رئیس دفتر منطقه‌ای یونسکو در ایران، در این نشست که در سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری برگزار شد گفت: «گردشگری یکی از صنایع درحال‌رشد در جهان است و منبع اصلی درآمد بسیاری از کشورها به شمار می‌رود. هفت‌درصد از صادرات جهانی، یک‌یازدهم مشاغل و ده‌درصد از تولیدهای ناخالص داخلی جهان متعلق به صنعت گردشگری است.»

او افزود: «البته گردشگری مانند دیگر اشکال توسعه می‌تواند باعث بروز سهمی از مشکلات همانند جابه‌جایی اجتماعی، از دست رفتن میراث‌فرهنگی، وابستگی اقتصادی و فرسایش محیط‌زیست شود. درنتیجه، فعالیت‌های مرتبط با گردشگری با هر انگیزه‌ای باید پایدار باشد. گردشگری پایدار حالتی از گردشگری است که در آن به افراد محلی، مسافران، میراث‌فرهنگی و محیط‌زیست ارج نهاده می‌شود.»

لاروش ادامه داد: «ما در یونسکو بسیار خرسندیم که دولت جمهوری اسلامی ایران کشوری است که در میراث فرهنگی و طبیعی بسیار غنی است و توسعه پایدار گردشگری را یکی از اولویت‌های چشم‌انداز 20ساله خود قرار داده است.»

او بیان کرد: «در طی 40 سال گذشته، کنوانسیون یونسکو در مورد میراث جهانی، ارزش‌های برجسته میراث مشترک ما را ارائه و حفظ و نگه‌داری کرده است. پایگاه‌های میراث جهانی شگفتی‌های بی‌نظیر طبیعی و فرهنگی و بیانگر گذشته و حال ما هستند، زیرا این مکان‌ها به همه انسان‌هاتعلق دارند. پایگاه‌های میراث جهانی در سراسر جهان به مقاصد گردشگری تبدیل شده‌اند و می‌توانند با مدیریت صحیح تأثیر شگرفی بر توسعه اقتصاد محلی و پایداری طولانی‌مدت داشته باشند.»

رئیس دفتر منطقه‌ای یونسکو در ایران گفت: «ما در یونسکو بر این باوریم که ذی‌نفعان میراث جهانی و گردشگری مسئولیت مشترکی برای حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی مشترک ما در راستای توسعه پایدار از طریق مدیریت صحیح گردشگری دارند. همین مسئله گواهی برای ایجاد برنامه میراث جهانی یونسکو و گردشگری پایدار در سال 2013 است. رسالت این برنامه تسهیل مدیریت و توسعه گردشگری پایدار در پایگاه‌های میراث جهانی برای حفاظت از دارایی‌ها و ارزش جهانی برجسته‌شان و همچنین اطمینان از منفعت‌رسانی گردشگری پایدار برای جوامع محلی است.»

او تأکید کرد: «درحال‌حاضر، ما در ایران 21 پایگاه میراث جهانی داریم که مهم‌ترین جاذبه‌ برای گردشگران داخلی و خارجی محسوب می‌شوند. تعداد کثیری از گردشگران بین‌المللی که به این کشور سفر می‌کنند برای تجربه کردن فرهنگ و کسب اطلاعات بیشتر از تاریخ غنی و لذت بردن از طبیعت زیبای ایران به اینجا می‌آیند.»

حمایت یونسکو از سازمان میراث‌فرهنگی در طرح پایلوت کریدور گردشگری شوش، شوشتر و چغازنبیل

او با اشاره به کارگاه آموزشی ظرفیت‌سازی ــ که در سپتامبر 2016 با همکاری معاونت میراث‌فرهنگی و معاونت گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و سازمان یونسکو در حوزه توسعه استراتژی گردشگری پایدار در پایگاه‌های میراث جهانی ایران (پایگاه بیستون) برگزار شد ــ گفت: «مباحثی نظیر تبدیل پایگاه‌های میراث جهانی به مقاصد گردشگری، ایجاد تعادل بین حفاظت از پایگاه‌ها و افزایش شمار گردشگران، برنامه‌های آموزشی ویژه برای راهنمایان گردشگری و... در این کارگاه‌ها مطرح شد.»

لاروش با اعلام خبر برنامه آموزشی ویژه‌ای برای راهنمایان گردشگری ــ که برای پایگاه‌های میراث جهانی و جاده ابریشم طراحی شده و قرار است به‌زودی با همکاری سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و یونسکو اجرا شود ــ اظهار کرد: «این برنامه در راستای سال بین‌المللی گردشگری پایدار برای توسعه برگزار می‌شود. همچنین یونسکو از سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در طرح پایلوت کریدور گردشگری شوش، شوشتر و چغازنبیل برای تبدیل این مکان‌ها به‌عنوان مقاصد یکپارچه گردشگری فرهنگی حمایت می‌کند.»

بسیاری از گردشگران بین‌المللی اطلاعات زیادی از ایران ندارند

او با بیان اینکه سال گذشته یونسکو با سازمان گردشگری جهانی در برگزاری کنفرانس برند و بازاریابی گردشگری در اصفهان همکاری داشت گفت: «بسیاری از گردشگران بین‌المللی اطلاعات زیادی از کشور و تصویر واضحی از ایران در سر ندارند. بنابراین برندسازی، بازاریابی و ارتباطات بسیار حائز اهمیت است.»

لاروش گفت: «علاوه‌بر کار در زمینه پایگاه‌های میراث جهانی، بر میراث‌فرهنگی زیر آب در خلیج فارس و دریای خزر نیز تأکید داریم. میراث‌فرهنگی زیر آب که هویت تاریخی دارند تمامی بقایای وجود بشر است که زیر آب بوده یا هستند. خلیج فارس در بخش‌های بزرگی با منظری پنهان‌شده روبه‌رو است و این احتمال وجود دارد که به‌عنوان یک راه باستانی که از هندوستان و چین به کشورهای حوزه خلیج فارس و اروپا عبور می‌کرده هزارن کشتی غرق‌شده را در خود جای داده باشد. این امر برای ما فرصت ارزشمندی فراهم می‌کند تا بتوانیم در مورد توسعه پایدار و گردشگری با موزه‌های زیر آب و با محوریت زمینی پژوهش کنیم.»

او افزود: «سال گذشته اولین کارگاه آموزشی درباره میراث فرهنگی زیر آب را در بندر کنگ برگزار کردیم و در چند ماه آتی کارگاه آموزشی دیگری برای پیگیری این موضوع برای باستان‌شناسان زیر آب برگزار خواهیم کرد.»

او با اشاره به برگزاری برنامه‌های آموزشی برای مدیران موزه‌ها در ایران و کارگاه سه‌‌روزه ظرفیت‌سازی برای آنان با تأکید بر مستندسازی و سیاهه‌برداری، گفت: «موزه‌ها و مجموعه‌ها شیوه‌ای مقدماتی است که با آن یادبودهای طبیعی و فرهنگی انسانی ملموس یا ناملموس پاسداری می‌شوند و درواقع فضاهایی هستند برای انتقال فرهنگ، گفت‌وگوی بین‌فرهنگی، یادگیری، بحث و آموزش.»

او خاطرنشان کرد: «موزه‌ها همچنین نقش بسیار مهمی در آموزش و همبستگی اجتماعی ایفا می‌کند. به‌علاوه، موزه‌ها از توسعه اقتصادی به‌ویژه در حوزه‌های فرهنگ، صنایع‌ خلاق و گردشگری حمایت می‌کنند؛ برای نمونه، گردشگران فرهنگی حداقل از یکی از موزه‌ها در سفرشان به ایران بازدید می‌کنند. بنابراین توجه به موزه‌ها بسیار حائز اهمیت است.»

اهمیت نهایی شدن پیش‌نویس برنامه ملی گردشگری

لاروش با تأکید بر اینکه در سال‌های اخیر شاهد افزایش چشمگیر شمار گردشگران بین‌المللی در ایران بوده‌ایم گفت: «هم ما و هم به‌شکل چشمگیری سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ایران برای حفظ و ارتقای پایگاه‌های میراث فرهنگی کوشیده‌ایم. معتقدم داشتن سیاست‌ها و چارچوب‌هایی برای شناسایی گردشگری پایدار ــ به‌عنوان وسیله‌ای مهم برای مدیریت میراث فرهنگی و طبیعی ــ برای دولت‌ها در سطح ملی و منطقه‌ای و محلی بسیار مهم است.»

او افزود: «همه ذی‌نفعان باید از توسعه پایدار آگاهی داشته باشند و به آن متعهد شوند تا بتوانند قادر به مدیریت گردشگری به‌شکل پایدار باشند. جوامع محلی نیز باید در قبال پایگاه‌های میراث جهانی و محیط اطراف آن احساس مسئولیت و توانمندسازی داشته باشند، زیرا این احساس مسئولیت به حفاظت از پایدار گردشگری و مدیریت آن منجر می‌شود.»

رئیس دفتر منطقه‌ای یونسکو در ایران ادامه داد: «باور دارم که نهایی کردن فرایند پیش‌نویس برنامه ملی گردشگری بسیار اهمیت دارد و امیدوارم سند نهایی فشرده و عملی باشد و امکان اجرایی شدن در تمام سطوح ملی و استانی و محلی را داشته باشد. دفتر یونسکو نیز به‌صورت مستمر و کامل از این فرایند حمایت کرده است و حمایت خود را ادامه خواهد داد.»

او تصریح کرد: «فرهنگ مبتنی بر ثروت است؛ البته برچسب قیمت بر روی آن قرار ندارد. میراث فقط به کسب درآمد و اشتغال‌زایی برای جوامع محلی منجر نمی‌شود، بلکه اساساً منبع هویت و نیرویی برای همبستگی جوامع در زمان تغییر جهانی است. همچنین فرهنگ عامل کلیدی برای پایداری محیط‌زیست است. حمایت از روش‌های سنتی حفاظت از محیط‌زیست و مدیریت منابع می‌تواند موجب افزایش پایداری اکوسیستم‌های آسیب‌پذیر و همچنین حفاظت از تنوع زیستی شود.»

گردشگری راهی برای شناساندن میراث به جهانیان است

لاروش با اشاره به اینکه گفت‌وگوی میان فرهنگ‌ها پایه‌ای برای صلح و درک متقابل میان ملت‌های مختلف است گفت: «این صلح و درک متقابل، امروزه بیشتر از هر زمان دیگری، موردنیاز است.»

او افزود: «گردشگری راهی است برای شناساندن میراث به جهانیان. بیایید از این فرصت بی‌نظیر برای ایجاد گردشگری مسئولانه و متعهدتری استفاده کنیم، گردشگریی که قادر باشد توانمندی‌های بالقوه‌اش را در زمینه‌های شکوفایی اقتصادی، شمول اجتماعی، حفاظت فرهنگی و محیط‌زیستی، و صلح و درکِ متقابل به سرمایه تبدیل کند.»

لاروش با اشاره به این جمله مارک تواین که «سفر برای جلوگیری از تعصب و کوته‌فکری بسیار مهم است و بسیاری از مردم به‌شدت به آن نیازمندند» گفت: «متأسفانه معتقدم امروزه این گفته همچنان صادق است؛ اگر در جهان امروز با یک‌میلیارد گردشگر، هر مسافری متصدی میراث جهانی و سفیر گفت‌وگوی میان فرهنگ‌ها باشد می‌توانیم فرصت‌های جدیدی برای جوامع محلی ایجاد کنیم و بردباری، احترام و دوستی را میان افراد و ملت‌ها ترویج دهیم و با همکاری یکدیگر سال بین‌المللی گردشگری پایدار برای توسعه را ارتقا ببخشیم.»

انتهای پیام/