این شرایط اگر در جامعه فراگیر شود به مرور موجب خواهد شد تا افراد دارای انعطاف ذهنی بیشتری شوند. به همین خاطر در دنیای امروز اتفاق‌های هنری مختلفی مثل جشنواره‌ها، نمایشگاه‌ها و سمپوزیوم‌های متنوعی در زمینه هنرهای تجسمی، هنرهای نمایشی و دیجیتال و نیز هنرهای سنتی و بومی برگزار می‌شود تا مردم از نزدیک خلق یک اثر هنری و نحوه اجرای آن را تماشا کنند.

یکی از برنامه‌هایی که در ایام نوروز با چنین رویکردی در سراسر ایران برگزار شد، کارگاه‌های تولید زنده صنایع‌دستی و نیز بازارچه‌های فروش نوروزی این هنر صنعت اصیل ایران بود. رویدادی منسجم که در استان‌های مختلف ایران برگزار شد و فرصتی یگانه را در اختیار گردشگران نوروزی قرار داد تا هم از نزدیک با تنوع صنایع‌دستی هر منطقه آشنا شوند و هم امکان متفاوتی برای مشاهده خلق یک اثر صنایع‌دستی به‌طور زنده و بی‌واسطه داشته باشند. این برنامه فرهنگی‌هنری بزرگ را می‌توان به مثابه یک رویداد هنری در سطح ملی به شمار آورد، که امکان‌های متعددی برای جامعه خلق کرده است. از یک سو شهروندان و گردشگران با حضور در این بازارچه‌ها و بازدید از کارگاه‌های تولید زنده، به ظرفیت‌های هنری و فرهنگی هر ناحیه از ایران پهناور واقف شده و از سوی دیگر مشاهده مستقیم این آثار هنری و سبک و سیاق خلق آنها، لذت زیبایی‌شناختی را به مخاطب منتقل ساخته و این رویداد بزرگ صنایع‌دستی در دل ایام نوروز، یک همنشینی زاینده ایجاد می‌کند.

همچنین باید افزود که این مواجهه شهروندان با این آثار هنری و نحوه آفرینش آنها، موجب می‌شود تا روحیه آنها با لطافت و انعطاف همراه شود و استرس ها و هیجانات منفی زندگی ماشینی امروز، چندان حیات اجتماعی آن‌ها را تحت تاثیر خود قرار ندهد. در واقع از نگاه دیگر این طور می‌توان بیان کرد؛ که توجه به صنایع‌دستی و هنرهای سنتی در جامعه و قرار دادن این تولیدات اصیل هنری در محیط‌های عمومی و خصوصی، در کنار زیبا ساختن این محیط‌ها و تزئین آن، باعث می‌شود تا نشاط و شادابی به جامعه منتقل شود. ضرورتی که برای حرکت اجتماعی و رشد و ترقی آن بسیار مهم بوده و باید نسبت به برگزاری هرچه فراگیرتر آن اهتمام ویژه‌تری داشت.

نکته قابل تامل دیگری در خصوص این رویداد، کارکرد تعاملی آن است. در این برنامه کارگاه‌گردی اعضای خانواده‌ها در کنار یکدیگر و از نزدیک این فرصت را داشتند تا روند ساخته شدن یک اثر صنایع‌دستی مثل سفال، شیشه و یا معرق را از نزدیک مشاهده کنند. این موقعیت آن‌ها را در شرایطی قرار می‌دهد که یا در همان مکان یا پس از آن به گفتگو و صحبت درباره کار بپردازند و درگیر آن باشند. از سوی دیگر فرصتی ارزشمند مهیا می‌شوند تا هنرمندان این حوزه به مستقیم با مخاطبان خورد در ارتباط شده و با سلیقه و علاقمندی آن‌ها آشنا شوند. این موقعیت تعاملی در بلند‌مدت خود موجب استحکام بیشتر روابط بین فردی و جمعی آنها خواهد شد. در این شرایط است که می‌توان از جذابیت و ظرفیت‌های زیبایی شناسانه آثار صنایع‌دستی، برای تاثیر بر لطافت روحی مردم و زمینه‌سازی برای انسجام اجتماعی میان آنها استفاده کرد. آن هم در شرایطی که ارتباطات دیجیتال و مجازی موجب شده تا انسان‌ها کمتر در فضای واقعی همدیگر را ببینند و با هم به گفتگو و صحبت بپردازند. بنابراین استفاده از ظرفیت‌های تعاملی، زیبایی‌شناسانه و رسانه‌ای صنایع‌دستی در ایام نوروز، می‌تواند منجر به انتشار انرژی و نشاط در بطن جامعه شود و این کار در بستر آیین نوروز که مبتنی بر تعالی بخشی به مناسبات اجتماعی و انسانی است، بسیار اثربخش و کارآمد خواهد بود.

* مشاور معاونت صنایع‌دستی کشور

انتهای پیام/