بهگزارش میراثآریا، بهنقل از روزنامه جامجم امروز 22 خرداد 96، بهمن نامورمطلق معاون صنایعدستی سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری بهمناسبت هفته صنایعدستی در زمینه مشکلات فعالان حوزه صنایعدستی با روزنامه جامجم گفتوگو کرد که مشروح آن را در زیر میخوانید.
مشکل و دغدغهای که تولیدکنندگان و فعالان حوزه صنایعدستی مطرح کردهاند، مشکل بیمه است. بیمه نشدن افرادی که در چند سال اخیر در این حوزه مشغول به کار شدهاند یا قطع بیمه افرادی که در گذشته از بیمه صنایعدستی برخوردار بودهاند. در این خصوص چه پاسخی دارید؟
بحث بیمه فعالان صنایع دستی درکل در دولت دهم مطرح و مصوب شد. در آن دوران بیمهای برای قالیبافان و فعالان حوزه صنایعدستی مصوب شد که اجرای آن مشکلات زیادی را به بار آورد، به این صورت که متأسفانه بسیاری از افرادی که در آن زمان با عنوان قالیبافان و فعالان صنایعدستی، بیمه شدند و از مزایای خاص آن برخوردار شدند، اصلا متعلق به این حوزه نبودند. راستیآزماییها و تحقیقات نشان داد که برخی از آنها در مشاغلی همچون آژانس، راننده کامیون، املاکی و... فعال بودند و وضع برخی، حتی از مدیران ارشد هم بهتر بود، با این حال با تقلب خود را بهعنوان قالیباف و فعال صنایعدستی جا زدند و از بیمه آن برخوردار شدند (آمار آنها اکنون در تأمین اجتماعی وجود دارد و به ما هم ابلاغ شده است، گرچه برخی هم محق دریافت این بیمه بودند). در هر روی این بیمهها بودجه زیادی را روی دوش دولت گذاشت و دولت یازدهم امکان ادامه این روند را نداشت، چه بهلحاظ بودجهای و چه بهلحاظ سیاستهای کلان در حوزه تولید فرش و صنایعدستی چراکه میخواست این حوزهها به حوزههای تجاری تبدیل شوند و روی پای خود بایستند و با انواع سوبسیدها آمار اشتغال بالا نرود. بنابراین اولین گامی که دولت برای اصلاح این امر برداشت راستیآزمایی از بیمهشدگان این حوزه و سپس متوقف یا کند کردن روند بیمه کردن فلهای و بدون تحقیق بود تا از بیمه کردن افراد با مشاغل نامربوط جلوگیری شود. در این مدت بیمه هیچ بیمهشدهای هم قطع نشد، مگر اینکه یا به حوزه صنایعدستی و فرش متعلق نبودند و با تقلب از بیمه استفاده کرده بودند یا اینکه بیمهشده واقعی بودند و حق بیمه خود را (که خیلی هم کم بود) پرداخت نکرده بودند.
برخی از تولیدکنندگان صنایعدستی گلایه کردهاند که بیمهشان فقط برای یک روز تأخیر در بازپرداخت اقساط قطع شده است. در این مورد پاسختان چیست؟
اصلا چنین موردی که با یک روز تأخیر بیمه کسی قطع شده باشد، نداریم، اگر چنین چیزی هست به ما مراجعه و اعلام کنند تا پیگیری کنیم. مسئله اینجاست که تأمین اجتماعی بهطور اتوماتیک تا سه ماه تأخیر در پرداخت اقساط بیمه را میپذیرد، اما بعد از آن سه ماه، حتی یک روز تأخیر را هم نمیپذیرد و بیمه را قطع میکند. با این حال ما خودمان هم مخالف قطع شدن بیمه افراد پس از این مهلت بودیم با این دلیل که شاید آنها واقعا محق بودند و امکان پرداخت اقساط را نداشتند، بنابراین با تأمین اجتماعی وارد مذاکره شدیم و آنها هم پذیرفتند و بیمه بسیاری از افراد که سه ماه و یک روز تأخیر داشتند، وصل شد، برخی البته هنوز مانده و در حال پیگیری هستیم.
البته فکر میکنم حتی با این اقدامات هنوز مشکل بیمه بهطور کامل رفع نشده است. بهطور مثال بهدلیل قطع روند بیمه کردن، افرادی که در سالهای اخیر وارد حوزه صنایعدستی شدهاند، هنوز امکان بیمه شدن را پیدا نکردهاند.
بله، این مشکل وجود دارد، اما قابل حل شدن است، و در دو سه هفته آینده خبرهای خوشی برای مردم در این زمینه خواهیم داشت. درواقع ما برای رفع کامل مشکلات بیمه، در یکی دو سال اخیر رایزنیهای بسیاری با تأمین اجتماعی کردیم که البته این خواستههای ما ابتدا مورد پذیرش تأمین اجتماعی قرار نمیگرفت، اما اخیرا با تشکیل سامانه و کارگروه ویژه با وزارت کار به تفاهماتی رسیدهایم. خواست ما این بود که اولا به جای افرادی که بیمهشان به خاطر محق نبودن و جعلی بودن هویت کاری حذف میشود، افراد جدید در حوزه صنایعدستی جایگزین شوند و ثانیا جدا از این افراد و با تأمین اعتبار برای تأمین اجتماعی، افراد جدید و بیشتری را که در حوزه صنایع دستی مشغول به کار شدند و بیمه نیستند را بیمه کنیم. در مورد خواست اول تا دو سه هفته آینده بیمهگذاران واقعی شناسایی، جعلیها حذف و به جای آنها افراد جدید جایگزین میشوند که بهزودی به مردم اعلام میشود.
یکی دیگر از گلایهها و اعتراضات مهم تولیدکنندگان و فعالان صنایع دستی، پولی شدن نمایشگاههای صنایعدستی در تهران و شهرستانهاست که به گفته این قشر مانع حضور آنها در نمایشگاهها شده و عملا فرصت حضور و رشد را از آنها میگیرد و در اختیار واسطهها قرار میدهد، گلایه دیگر کاهش زمان نمایشگاه از 7 الی 8 روز به 3 الی 4 روز است. دراین خصوص چه پاسخی دارید؟
مدت زمان نمایشگاهها عملا دست ما نیست و دست متصدی نمایشگاههاست. ما اگر بخواهیم زمان را افزایش دهیم باید دو زمان بگیریم که هزینه ما را بسیار افزایش میدهد، اگر یک روز خودمان جا داشته باشیم مدت زمان را افزایش میدهیم، زیرا ما هم با آن موافق هستیم. در مورد این مسئله که عدم حضور تولیدکنندگان، کاهش زمان و یا تبلیغات کم، موجب کاهش عرضه و فروش شده است نیز باید گفت که اتفاقا فروش ما در سالهای اخیر افزایش داشته است، طوری که در آخرین نمایشگاه ملی 20 خرداد در سال گذشته حدود 5 میلیارد تومان فروش داشتهایم که چندین برابر فروش 800 میلیون تومانی در زمان رایگان بودن نمایشگاههاست. این درحالی است که در آن دوران دولت بیش از یک میلیاردونیم بودجه برای خدمات رایگان (غرفه، هتل 5 ستاره و خوراک) به تولیدکنندگان ارائه میداد، روندی که نه با تجاریسازی همخوانی دارد و نه با برنامههای رقابتی با کشورهایی همچون چین، هند و... ما اگر در داخل نتوانیم رقابت کنیم چطور میتوانیم در دنیای خارج صحبت از رقابت و افزایش صادرات و فتح بازارهای بینالمللی داشته باشیم.
آیا نباید اول دست تولیدکنندگان را گرفت و از آنها حمایت کرد تا به سطحی از رشد و خودکفایی برسند بعد دست از حمایت برداشت تا روی پای خود بایستند؟
این رویکرد درست است، اما تا کی؟! اکنون 30 سال است (از بعد انقلاب تاکنون) که این خدمات رایگان به تولیدکنندگان صنایعدستی ارائه میشود، اما آنها هنوز نتوانستهاند آنطور که شما میگویید روی پای خود بایستند و نیازمندتر شدهاند. پس مشکل جای دیگری است که باید شناسایی و رفع شود نه در عرضه رایگان خدمات. مشکل هم اینجاست که چون همه هزینهها را دولت میدهد، آنها هیچگاه به فکر تجاریسازی نیفتادند و روزبهروز به دولت وابستهتر شدند و دولت دو برابر فروش آنها از پول نفت برایشان هزینه کرده است، درحالی که هیچ جای دنیا چنین کاری نمیشود که دولت هم خدمات رایگان بدهد، هم غرفه مجانی بدهد (البته میدهند ولی فقط برای ترویج نه برای فروش)، هم بازاریابی کنند هم بازارشناسی کنند، چه اینکه این روند در اواخر دولت دهم به افزایش ورود محصولات قاچاق به کشور منجر شده بود و ما هم بازارهای داخلی و هم خارجی را از دست داده بودیم. البته کسانی که میتوانند برنامه و طرح اقتصادی، تجاری و فرهنگی داشته باشند وارد میدان شوند و از آنها حمایت میشود، زیرا قرار است فعالیت ما تجاریسازی شود و اقتصاد ما اقتصاد غیرنفتی شود نه اینکه به هر نوع وابسته به نفت.
در هر روی و با همه اینها همچنان در همه نمایشگاهها بهویژه تهران بخش قابل توجهی از نمایشگاههایمان برای اقشار و استانهای محروم رایگان است. در همین راستا استانهای محروم را شناسایی کردیم و غرفه را رایگان به آنها میدهیم و برای هزینه جا و خوراک هم تا حدی که میتوانیم کمکهایی میکنیم. از سویی فکر میکنیم که تولیدکنندگان هم باید ابتکار عملی انجام دهند و به جای اینکه مدام چشمشان به حمایت مالی دولت باشد، با کارهایی همچون ایجاد اتحادیه و تعاونی تولیدکنندگان، به عرضه راحتتر محصولات خود در نمایشگاهها اقدام کنند و مطالباتی چون تبلیغات، تسهیلات، اعمال قانون درست در بحث صادرات و... را از ما داشته باشند. نمایشگاهها برای نشان دادن برندها و نوآوریهای هر حوزه است نه برای فروش، جای فروش در فروشگاهها و و بر عهده تجار و فروشندههاست نه تولیدکنندگان، گرچه ما هنوز بخاطر حمایت از تولیدکنندگانمان به عرضه و فروش در نمایشگاه اقدام میکنیم.
هنوز تولیدکنندگان و فعالان صنایعدستی از معافیت کامل مالیاتی برخوردار نیستند. آیا برنامهای برای معاف مالیاتی این قشر وجود دارد؟
موضوع معافیت مالیاتی برای فعالان صنایعدستی با صراحت در قانون نیامده است. البته درمورد مالیات برارزش افزوده، فرش بهطور روشن و مشخص معاف شده، اما به معافیت صنایعدستی اشارهای نشده است. برای همین در طرح حمایت از هنرمندان صنایعدستی، بندی درخصوص حذف مالیات بر ارزش افزوده محصولات آنها نیز مطرح شده که درصورت تصویب، میتواند هم کمک زیادی به فعالان این حوزه و هم به خریداران بکند زیرا اگر مالیات و ارزش افزودهای برای یک محصول نباشد، قیمت هم پایینتر میآید. البته این مالیات و ارزش افزوده فقط برای فروش داخل است و درخصوص صادرات صدق نمیکند.
انتهای پیام/