خانه‌شهر کرمان، معماری مدرن و باهویتی دارد، هم محصول اندیشه معاصر است و هم ریشه در تاریخ دارد و شاهکارهای تاریخ معماری کرمان را به یاد می‌آورد. در این روزگاری که معماری و شهرسازی ما دچار آشفتگی است و به درد بی‌خویشتنی مبتلا شده، آثارِ مدرن و باهویتی مانند خانه شهر کرمان، الگوهای مناسبی هستند که معماران با توجه به آنها مسیر معماری معاصر ایران را از شلختگی و بی‌جهتی برهانند.
خانه‌شهر کرمان، یک اثر یکپارچه و غیرقابل تفکیک است و باید کُلیّت آن ثبت و حفاظت شود. تقطیع و تجزیه این اثر به بخش‌های باارزش و بی‌ارزش امری غیرعلمی است. وانگهی مرجع علمی و قانونیِ تشخیص ارزش‌های یک اثر و همچنین اصالت و یکپارچگی آن، سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری است.
خانه‌شهر کرمان علاوه بر ارزش‌های کالبدی و معماری، دربردارنده خاطرات جمعی است. از این رو دارای ارزش‌های فراتر از کالبد است و هرگونه دخالت و تصرف نسنجیده و غیرعلمی، ممکن است به مخدوش و ملکوک شدن روح این اثر بینجامد تا چه رسد به حذف بخش‌هایی از آن. این که گفته شود بخش‌های با ارزش بنا حفظ شود مثل این است که بگوییم اجزا و اندام غیرضروری یک شخص زنده از پیکرش جدا شود و مابقی مثل سر و گردن اش حفظ گردد. خانه شهر کرمان زنده و یکپارچه است؛ نمیشود دست و پایش را برید، نباید مُثله‌اش کرد.
واقع این است که مدت‌های مدیدی است که تاریخ چنین رویکردهایی که صرفاً کالبدگرا هستند، گذشته است. امروزه این قبیل رویکردها، رویکرهای حفاظتی محسوب نمی‌شوند و مردوداند. امروزه برای جامعه جهانی علاوه بر جنبه‌های ملموس و مادی، جنبه های معنوی و ناملموس میراث فرهنگی هم ازاهمیت ویژه ای برخوردار است.
امروزه موضوع میراث‌فرهنگی فقط محدود به میراث مادی و ملموس نیست؛ امروز ابعاد دیگری از میراث، مانند میراث طبیعی، میراث‌فرهنگی ناملموس، حافظه بشری و میراث مستند، گنجینه‌های زنده بشری، ژئوپارک و میراث زمین شناختی مورد عنایت و توجه جامعه جهانی است و بدون نگاهی ژرف و جامع به همه ابعاد و شقوق میراث، توسعه پایدار حاصل نمی شود.
بیایید همه وجوه مادی و معنوی خانه‌شهر کرمان را ارج بگذاریم و پاس بداریم و به خاطر پاره ای مسائل زودگذر، ارزش‌ها و یکپارچگی آن را دستخوش آسیب نسازیم.»
*مدیر کل دفتر ثبت آثار تاریخی
** منبع: ایسنا
انتهای پیام/
