به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روزنامه ایران، امروز دیگر ذائقه‌ها برای گردشگری تغییر کرده. گردشگران اغلب تمایل دارند با استفاده از ابزارهای هوشمند مانند گوشی همراه و با اتصال به اینترنت، دسترس آسان‌تری به جاذبه‌ها، امکانات و خدمات گردشگری پیدا کنند. گردشگر امروزی خواهان رزرو هتل‌ها، خرید و رزرو بلیت از سامانه‌های حمل‌و‌نقل، دریافت اطلاعات مقصد، مسیریابی و هواشناسی از طریق اینترنت است.
اگر برای گردشگر دیروز، ضعف و نبودِ خدمات در قبال بازدید از جاذبه‌های یک کشور پذیرفتنی بود، امروز به‌دلیل رشد گردشگری و توسعه همه‌جانبه خدمات اینترنتی در میان بیشتر کشورها، نبودِ خدمات قابل‌چشم‌پوشی نیست. در سال‌های اخیر صنعت گردشگری رشد چشمگیری داشته، تا جایی که در ردیف صنعت‌های پُردرآمد، پاک و کم‌هزینه دنیا قرار گرفته است. از طرفی پیش‌بینی می‌شود که تا سال 2020 میلادی، گردشگری گسترده‌ترین تجارت در جهان باشد.
بِروز نبودن سایت‌های گردشگری
با وجود آنکه کشور ما براساس آمار سازمان جهانی گردشگری دارای رتبه پنجم جاذبه‌های طبیعی و رتبه دهم جاذبه‌های باستانی و تاریخی است، هنوز سهم مناسبی از صنعت گردشگری جهان ندارد؛ ازاین‌رو، باید زیرساخت‌های گردشگری الکترونیک را در استان‌های گردشگر‌پذیری مانند خراسان‌رضوی، مازندران، اصفهان و فارس برای گردشگران داخلی و خارجی مهیا کرد.
به‌گفته برخی کارشناسان گردشگری، اغلب شهرهای ما حتی شهرهایی که سالانه پذیرای میلیون‌ها گردشگر هستند از امکانات بِروز برخوردار نیستند و رتبه بازدید سایت‌های گردشگری داخلی پایین است. بسیاری از آن‌ها ماه‌ها بِروز نمی‌شوند و اغلب تک‌زبانه هستند و امکانات اولیه از قبیل نقشه الکترونیک، مسیریاب، آدرس هتل‌ها، عکس‌های سه‌بُعدی و امکان برگزاری تورهای مجازی را ندارند.
افزایش ورود گردشگران خارجی به مشهد
به‌گفته حسین زارع‌صفت، مدیرکل [پیشین] میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان‌رضوی، طبق آمار استخراج‌شده، میزان اقامت گردشگران خارجی از تاریخ 25 اسفند 95 تا 13 فروردین 96 حدود 16هزار نفرشب بوده که این رقم نسبت به سال قبل افزایش داشته و حاکی از ظرفیت بالای مشهد است و اهمیت توسعه خدمات الکترونیکی را نمایان می‌سازد.
او با بیان اینکه زیرساخت‌های لازم در حوزه «آی‌تی» (فناوری اطلاعات) هنوز در مشهد به‌صورت کامل وجود ندارد، اضافه می‌کند: «جمعیت فعالان و شرکت‌های «آی‌سی‌تی» (فناوری اطلاعات و ارتباطات) خوبی در شهر مشهد وجود دارند که این موضوع نویدبخش انجام کارهای بزرگی است. از سوی دیگر، تکنولوژی وای‌فای حوزه‌ای نیست که بتوان آن را به‌راحتی کامل کرد، اما در مشهد زیرساخت‌های خوبی در این زمینه وجود دارد؛ بااین‌حال، من هم معتقدم که جای کار زیاد است و باید پهنای باند و استفاده از سامانه‌های جدید ارتباطی و فناوری ارتباطات گسترش یابد.»
اما در بررسی‌های انجام‌شده، سایت‌های گردشگری دیگر کشورها، علاوه‌بر بِروز بودن، اطلاعات مکان‌های تاریخی و گردشگری ایران را به‌صورت جامع به بیش از 50 زبان در اختیار مراجعه‌کنندگان قرار می‌دهند. این در حالی است که بیشتر محل‌های گردشگری و تاریخی ما حتی تابلوهای معرفی و راهنمای آثار را به‌زبان‌های بین‌المللی ندارند.
البته مسئولان سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری معتقدند که در معرفی میراث‌فرهنگی و جاذبه‌های داخلی کشور تلاش‌های زیادی کرده‌اند و در چند سال اخیر شاهد رشد زیرساخت‌ها و ورود هزاران گردشگر به کشور بوده‌ایم، اما تا زمانی که زیرساخت‌ها آماده نشوند نمی‌توان گردشگری الکترونیک یا ET (استفاده از فناوری اطلاعات برای ارائه سرویس‌های موردنیاز گردشگران) را در کشور توسعه داد.
ظرفیت گردشگری الکترونیک مشهد
مدیرکل [پیشین] اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان‌رضوی، در گفت‌و‌گو با روزنامه ایران، در این خصوص می‌گوید: «ظرفیت گردشگری شهر مشهد منحصربه‌فرد است و می‌توان گفت که هیچ شهری از ایران چنین ظرفیتی ندارد. ازاین‌رو، ناچاریم با توسعه این بخش، ورود خوبی به بحث گردشگری الکترونیک داشته باشیم. در چند سال گذشته نیز دولت با تأکید بر توسعه دولت الکترونیک شرایط مناسبی فراهم کرده است.»
اتصال هتل‌ها به سامانه‌های رزرواسیون
زارع‌صفت می‌افزاید: «با تلاش‌های انجام‌شده در حوزه‌های الکترونیک، درحال‌حاضر خدمات اینترنتی به‌آسانی در اختیار زائران و گردشگران قرار می‌گیرد. اغلب هتل‌های مشهد به سامانه‌های رزرواسیون و «وای‌فای» رایگان متصل شده‌اند. سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هتل‌ها را موظف به عرضه این خدمات نکرده، اما فضای رقابتی، آن‌ها را به این کار واداشته است. جامعه هتل‌داری به این باور رسیده که با استفاده از فضای اطلاعات و ارتباطات می‌تواند پذیرش گردشگران را گسترش دهد.»
تقویت گردشگری الکترونیک در گیلان
رضا علیزاده، مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری گیلان، نیز در این‌باره می‌گوید: «گیلان از استان‌هایی است که سالانه پذیرای گردشگران زیادی است. ازآنجاکه در سال‌های اخیر فناوری اطلاعات توانسته تحولات چشمگیری در صنعت گردشگری پدید آورد تمام سعی ما بر توسعه زیرساخت‌های توسعه گردشگری الکترونیک است. در اصل سعی شده با تقویت فضای مجازی ظرفیت‌های گردشگری استان به گردشگران معرفی شود.»
گردشگران علاقه‌مند به خدمات بِروز
او می‌افزاید: «دغدغه‌های دنیای امروز و ارزش زمان گردشگران را به خدمات بِروز علاقه‌مند کرده است. تمام سعی ما بر این است که با طراحی سایت‌های گردشگری و استفاده از دنیای مجازی و شبکه‌های اجتماعی بتوانیم جاذبه‌های گردشگری، تاریخی و طبیعی استان را به گردشگران معرفی کنیم و دسترس به خدماتی از قبیل هتل‌ها را سرعت ببخشیم.»
مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری گیلان پیوند سامانه‌های دوربین شهری با شبکه‌های دیجیتال گردشگری را یک شیوه مؤثر برای معرفی داشته‌های تاریخی، فرهنگی و گردشگری و نیز سنتی عنوان می‌کند و می‌گوید: «تأکید دولت در استان‌های گردشگرپذیر بر توسعه خدمات الکترونیک و تربیت نیروی انسانی آشنا و ماهر به بازار گردشگری الکترونیک است. سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری لزوم توجه به این حوزه را می‌داند و در سال‌های اخیر ”گردشگری الکترونیک“ به‌عنوان یک دوره تخصصی به آموزش‌های گردشگری اضافه شده است. باید مرکزی برای گردآوری و یکپارچه کردن اطلاعات حوزه گردشگری و متولیان مرتبط ایجاد کرد تا ارسال اطلاعات مربوط، مطابق با استانداردهای بین‌المللی، انجام گیرد و جاذبه‌های گردشگری ایران به دنیا معرفی شود.»
لرستان، سهمی از بازار «ICT» کشور ندارد
شهاب حیدری، مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات لرستان، می‌گوید: «پنج روستای استان به‌عنوان پایلوت گردشگری معرفی شده‌اند و گردشگران زیادی به آنجا می‌آیند؛ ازآنجاکه بیشتر این گردشگران برنامه مشخصی برای دیدن این روستا‌ها ندارند سعی کرده‌ایم با ایجاد چترهای ”وای‌فای“ و ارسال اطلاعات، مسیر گردشگران را مدیریت کنیم. در استان 40 گیگابایت پهنای باند داریم، اما فقط از یک‌سوم آن استفاده می‌شود؛ ازاین‌رو، باید این حوزه را بیش‌ازپیش فعال کنیم. تولید محتوا براساس ظرفیت‌های ”IT“ استان مهم است و به همین دلیل، 4هزار نفرساعت برنامه آموزشی درنظر گرفته شده تا کارآموزان لرستانی در زمینه درآمدزایی از طریق نرم‌افزارهای تلفن همراه آموزش ببینند.»
حیدری خاطرنشان می‌کند: «امروزه فضای جذب گردشگر رقابتی است و کشورها از روش‌های کم‌هزینه، اما پُربار برای جذب گردشگر استفاده می‌کنند.»
گزارش از شیما جهان‌بخش؛ مندرج در «روزنامه ایران»، شنبه 17 تیر 96
انتهای پیام/
