به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی وگردشگری، محمدحسن طالبیان، معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، امروز یکشنبه 29 مرداد 96، در مراسم دهمین سالگرد درگذشت زنده‌یاد دکتر سیدباقر آیت‌الله‌زاده شیرازی که در محل پژوهشگاه برگزار شد، ضمن بازگو کردن خاطراتی از او، با اشاره به توان آن زنده‌یاد در برگرداندن مفاهیم سنتی و استادکاری به زبان علمی و دانشگاهی، گفت: «آن مرحوم همواره در همه محوطه‌ها، پس از گوش دادن به سخنان استادکارهای محلی، تلاش می‌کرد مترجم زبان سنتی و استادکاری به زبان علمی و دانشگاهی برای جوان‌ها باشد، کاری که مرحوم پیرنیا آغازگر آن بود.»
معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، با انتقاد از کمرنگ شدن حضور دانش سنتی در سال‌های اخیر، گفت: «در مواردی که به این دانش بی‌توجه هستیم ضربه خواهیم خورد.»
او در ادامه به تأکید دکتر شیرازی بر ضرورت استخدام استادکارهای حرفه‌ای اشاره کرد و گفت: «باید تعداد استادکارها در پروژه‌ها بیشتر شود و مهندس‌ها دانش استادکاری را بیاموزند.»
طالبیان افزود: «دکتر شیرازی همواره به پیشکسوت‌ها احترام می‌گذاشت و به‌بهانه‌های مختلف از آن‌ها برای همفکری دعوت می‌کرد.»
او در ادامه بِروز بودن و توجه به آینده را یکی از ویژگی‌های مهم دکتر شیرازی برشمرد و گفت: «او موضوعاتی مانند معماری گلین را مطرح کرد که امروزه در دنیا بسیار موردتوجه است.»
به‌گفته معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، شناخت و آموزش در همه مقاطع برای دکتر شیرازی بسیار مهم بود و او به‌ویژه در دو دهه آخر عمرش همواره دغدغه نسل جوان را داشت.
ضرورت توجه به آموزش میدانی
او با اشاره به اینکه در این دوره بیش از همیشه به آموزش نیاز است، بر لزوم توجه به آموزش میدانی تأکید کرد و با بیان اینکه در گذشته مدیران میراث‌فرهنگی براساس تخصص انتخاب می‌شدند و این انتخاب‌ها سیاسی نبود، گفت: «در آن زمان سازمان میراث‌فرهنگی به‌عنوان محلی علمی و فنی کار می‌کرد.»
معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، با تأکید بر هدف‌دار بودن پژوهش در کارهای دکتر شیرازی، افزود: «زنده‌یاد دکتر شیرازی هرگز پژوهش را از اجرا جدا نمی‌دانست و همواره به‌بهانه مرمت به پژوهش و به‌بهانه پژوهش به حفاظت و مرمت می‌پرداخت.»
او حضور بموقع در میدان کار را از دیگر ویژگی‌های دکتر شیرازی عنوان کرد و گفت: «همواره جامعه انتظار ندارد که همه مسائل کشور را یک سازمان کوچک انجام دهد، چراکه همکاری جمعی می‌طلبد؛ بااین‌حال مردم انتظار حضور بموقع و پاسخ‌گویی دارند.»
طالبیان افزود: «برای دکتر شیرازی مدرک مهم نبود بلکه دانش و تجربه افراد برای او اهمیت داشت و افرادی که دلسوز بودند و نقش پررنگ‌تری داشتند بیشتر مورد احترام و دوستی او بودند.»
او گفت: «خوشبختانه شورای فنی در استان‌ها شکل گرفته؛ بااین‌حال هنوز جای کار بسیاری وجود دارد.»
توجه به همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی
معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به توجه دکتر شیرازی به همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی اشاره کرد و افزود: «نگاه او به حوزه میراث‌فرهنگی چندرشته‌ای بود و همواره از علوم مختلف بهره می‌گرفت.»
او با اشاره به حضور پُررنگ دکتر شیرازی در همه شوراهای مهم تصمیم‌گیری افزود: «این حضور به پیگیری مؤثرتر مسائل حوزه میراث‌فرهنگی در کشور کمک می‌کرد.»
طالبیان، با اشاره به برگزاری کنگره معماری و شهرسازی، از تلاش دکتر شیرازی برای نشر علم و تجربه نیز یاد و تقدیر کرد.
میراث‌فرهنگی نیازمند ثبات مدیریتی
او با تأکید بر اینکه میراث‌فرهنگی نیازمند ثبات مدیریتی با حضور کارشناسان آگاه و حضور افراد کلیدی در جایگاه‌های مختلف است، گفت: «دکتر شیرازی هرگز میراث را ترک نکرد و همواره در حوزه میراث‌فرهنگی در دوران‌های مختلف اعم از مدیریت، کارشناسی و حتی بعد از بازنشستگی حضور داشت.»
معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در پایان سخنانش از دکتر شیرازی به‌عنوان تکیه‌گاهی بسیار مستحکم و سنگ صبور کارشناسان یاد کرد.
نظامات بازار قزوین
مهرزاد پرهیزگاری، کارشناس حوزه میراث‌فرهنگی، نیز در این نشست با اشاره به تأثیری که مرحوم شیرازی در زندگی حرفه‌ای او داشت، به بیان گوشه‌ای از پژوهشش با عنوان نظامات بازار قزوین پرداخت و گفت: «بازار قزوین 10درصد مساحت شهر را تشکیل می‌دهد که حاکی از اهمیت آن است.»
او افزود: «یکی از ویژگی‌های بازار قزوین جدا بودن عرصه سراها از عرصه راسته‌هاست، یعنی این دو دارای تفکیک نسبی هستند.»
این کارشناس حوزه میراث‌فرهنگی، با اشاره به تعداد بالای سراهای بازار قزوین که اهمیت آن را در اقتصاد ایران نشان می‌دهد، تصریح کرد: «قزوین با عنوان یک بار‌انداز یا گمرک بین تهران که در زمان قاجار پایتخت بوده و کشورهایی نظیر روسیه که طرف تجاری ایران بوده‌اند فعالیت می‌کرده است.»
پرهیزگاری در ادامه با بیان اینکه نظامات بازار قزوین یکی از وجوه‌های اصلی بازار است و بدون وجود آن‌ها کالبد بازار کارآیی چندانی ندارد، شناخت نظامات متن بازار را شامل نظام تجاری و اقتصادی، نظام سیاسی، نظام اجتماعی، نظام مالکیتی، نظام فرهنگی، نظام عبور و مرور و نظام خدمات‌رسانی دانست و به بیان برخی از ویژگی‌های هر یک پرداخت.
عشق، علاقه و تعصب
رضا شیرازی، فرزند مرحوم زنده‌یاد دکتر سیدباقر آیت‌الله‌زاده شیرازی، آخرین سخنران این نشست بودکه با اشاره به برگزاری مراسمی برای بزرگداشت آن مرحوم در روزهای گذشته با حضور مدیران سازمان در دهه 60 و بیان چالش‌های آن زمان تصریح کرد که در این جلسات جز عشق و علاقه و تعصب چیز دیگری ندیده است.
او گفت: «کاری که پدرم انجام داده در تداوم کارهای گذشتگان بوده و درحال‌حاضر هم توسط همکارانش ادامه یافته است، کاری که به‌همت افراد دلسوز فرهنگ کشور شکل گرفته و مرحوم پدرم نیز در 40 سال کنار آن‌ها کوشیده است تا این راه را ادامه دهد.»
فرزند مرحوم زنده‌یاد سیدباقر آیت‌الله‌زاده شیرازی، با اشاره به اینکه باید قدر بزرگان میراث‌فرهنگی را دانست و راه آن‌ها را ادامه داد، افزود: «پدرم بعد از فراغت از چالش‌های مدیریتی میراث‌فرهنگی در تلاش بود که پنج کتاب بنویسد که فرصت نیافت و نتوانست تجربیاتش را به‌رشته تحریر درآورد.»
او با اشاره به اینکه گزارش‌های مأموریت‌ها و مشاهدات مرحوم شیرازی خوشبختانه به‌جا مانده است که قابل‌استناد است اظهار کرد: «اگرچه آن مرحوم در راه تربیت، آموزش و مدیریت فعال بود، ضرورت دارد تجربیات افرادی نظیر او در قالب مکتوبات برای نسل بعدی حفظ شود.»
انتهای پیام/
