به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان یزد، ساشا ریاحی‌مقدم سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی استان یزد دیروز 25 مهر 96 با اعلام این خبر گفت: «دربند گرجی یکی از طولانی‌ترین و قدیمی‌ترین دربندهای ایران به‌حساب می آید که در محله گازرگاه شهر جهانی یزد و در دل بافت تاریخی این شهر قرار گرفته است.»
او افزود: «این دربند در اوایل دوران قاجار و یا اواخر زندیه بنا شده و در همان زمان، گرجی‌هایی که بعد از تحولات منطقه قفقاز به ایران منتقل شده بودند، به این مکان آمده و در آن‌جا سکنی گزیدند.»
سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری یزد در خصوص ويژگی‌های مهم این دربند تاریخی گفت: «در این دربند تعداد چهارده بنا وجود دارد و از بناهای شاخص آن می‌توان به خانه خان‌بهادر (معین‌التجار) و عمارت بهار عمر (خانه متعلق به دکتر ابوئی) اشاره کرد. حاج‌یوسف گرجی بزرگ خاندان از جمله افرادی بوده که در اوایل دوران قاجار (و احتمالاً زند) به همراه خانواده خود به ایران مهاجرت کرده است.»
او تصریح کرد: «مصالح بهکاررفته در دربند گرجی عمدتاً خشت است و جداره‌های دربند با اندود کاهگل پوشانده شده است. تزئینات بهکاررفته در دربند گرجی شامل سردرهای آجر‌کاری شده و نغول‌های کارشده روی جداره‌ها است که بعضی از آن‌ها دارای تزئینات ساده گِلبری است. قسمت‌هایی از دربند به صورت سرپوشیده ساخته شده که این طاق‌ها به‌صورت گوناگون از جمله طاق کلیل، طاق آهنگ و... است و در آن چند نورگیر نیز مشاهده می‌شود. همچنین نیم‌طاق سر در برخی خانه‌ها نیز به‌صورت کلیل، تیزه‌دار و مازه‌دار دیده می‌شود. در برخی قسمت‌های دربند نیز بر روی جداره‌ها طاق‌نماهایی وجود دارد.»
ریاحی‌مقدم در ادامه درخصوص آسیب‌های ایجادشده برای این بنا گفت: «با گذشت زمان عواملی باعث ایجاد آسیب به این بنا شده‌اند که از مهمترین این آسیب‌ها باید از عوامل طبیعی همچون فرسایش نام برد.»
او در ادامه مهمترین اقدامات مرمتی انجام‌شده در این بنای تاریخی را شامل، تراشیدن اندودهای فرسوده بدنه دربند، دوخت و دوز شکاف‌ها، استحکام‌بخشی دیوارها، ازاره‌چینی پای دیوارهای بدنه، اندود کاهکل بدنه، اندود کچ سقف و بدنه، اجرای شرفی لب دیوارها، اصلاح ناودان‌های پشت‌بام، اندود کاهگل پشت‌بام و ساباط‌های دربند، جمع‌آوری آسفالت کف دربند، اجرای قلوه سنگ در کف دربند، سامان‌دهی کابل‌های برق و مخابرات، سیم گل و مرمت سردرب پلاک‌های مسکونی، مرمت پشت بام‌های دربند برشمرد.
سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری یزد با بیان اینکه پیش از این پنج بادگیر خانه‌های تاریخی اطراف این دربند نیز به‌دست اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری یزد مرمت و بازسازی شده بود اعلام کرد: «پرونده ثبت این دربند تاریخی درحال تهیه و تدوین است.»
پایان مرمت حمام قدیمی میرزا رضا
همچنین پس از سه ماه، امروز چهارشنبه 96 مهر 96 عملیات مرمت و بازسازی گرمابه قدیمی میرزا رضای یزد به‌پایان رسید.
فاطمه دانش‌یزدی مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری یزد پس از بازدید از این حمام قدیمی و سنتی در خصوص مرمت و احیای این گرمابه قدیمی گفت: «با توجه به آسیب‌هایی که در طول زمان بر این حمام قدیمی و تاریخی وارد آمده بود، اداره‌کل میراث‌فرهنگی برنامه مرمت این بنا را در دستور کار خود قرار داد که در نهایت حمام میرزارضا به‌همت این اداره‌کل و با مشارکت مالک در کمتر از سه ماه مرمت و بازسازی شد.»
او جمع‌آوری الحاقات، جمع‌آوری کاشی بدنه و اجرای مجدد آن، مرمت پایاب الله‌آباد موجود در زیر حمام، مرمت و بازسازی گربه‌روها، جمع‌آوری موزائیک کف و اجرای مجدد آن، سیمان‌کاری سقف و اجرای تأسیسات را از جمله اقدامات مرمتی انجام شده در این حمام قدیمی دانست.
حمام قدیمی، سنتی و تاریخی میرزا رضا در محله فهادان و بافت تاریخی شهر جهانی یزد واقع شده است و دارای رختکن، سکوی شست‌وشو، خزینه آب، سکوی ماساژ و سونای بخار است.
انتهای پیام/
