به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از مرکز روابط‌عمومی و اطلاع‌رسانی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، محمد‌علی بزرگمهر کار‌شناسی ارشد مرمت بنا‌ها و بافت‌های تاریخی اداره‌کل میراث‌فرهنگی خراسان جنوبی امروز دوشنبه ۲۵ دی ۹۶ با بیان این مطلب گفت: «اداره‌کل میراث‌فرهنگی خراسان جنوبی مرمت و حفاظت رباط زردان را در سال ۱۳۸۵ آغاز کرد و همان زمان اقدام به جمع‌آوری آوار‌های فضاهای داخلی و پی‌بندی جرز‌ها کرد.»
او افزود: «در فصل‌های بعدی مرمت رباط زردان، استحکام‌بخشی جداره‌ها و جمع‌آوری الحاقات خارجی بنا‌ها در دستور کار قرار گرفت و در سال ۱۳۹۶ از محل اعتبارات ملی بار دیگر این برنامه مورد توجه قرار گرفت. چنانچه بازسازی پوشش‌های فروخته این بنای ارزشمند دوره سلجوقی انجام شد.»
بزرگمهر درباره منطقه زلزله‌خیز شهرستان زیرکوه گفت: «با توجه به زلزله‌خیز بودن منطقه تقویت سازه‌های سقف و جرز‌ها با کلاف و مهارهای آهنی انجام شد به نحوی که هم اکنون شواهد معماری کافی برای الگوبرداری برای این بازسازی‌ها در اثر موجود بود که بر همین مبنا در این فاز از مرمت تمام پوشش‌ها که شامل گنبدهای عرقچین در مابین تویزه‌ها و پوشش طاق آهنگ در صفه‌های طرفین شترخان مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.»
او افزود: «درحال حاضر بام‌سازی و آجرفرش بام رباط زردان در مراحل پایانی است و قرار است پس از پایان این فصل از مرمت، با توجه به بازسازی‌های انجام شده شاکله اصلی این بنا نمایان می‌شود.»
شهرستان زیرکوه واقع در شمال شرقی استان خراسان جنوبی به‌علت حوادث طبیعی به‌ویژه زلزله‌های متعدد اغلب بناهای تاریخی و باف‌‌های مسکونی قدیمی خود را از دست داده است. در این میان در روستای زردان بنای تاریخی رباط زردان قرار دارد. گفته می‌شود، قدمت این بنا مطابق پرونده ثبتی این اثر تاریخی به دوره سلجوقی نسبت داده شده است. ولی با دقت در شواهد معماری و تأمل در وقایع تاریخی این منطقه به این نتیجه می‌رسیم که این رباط از مستحدثات دوره تیموری است.
در طول زمان این رباط شواهد تاریخی متعددی را بر تن خود به یادگار گذاشته است. از‌جمله با توجه به ناامنی که در اوایل دوره قاجار در منطقه به خاطر هجوم مهاجمانی که از مناطق شرقی و شمال شرقی ایران به منطقه انجام می‌دادند این رباط با الحاقات متعدد به‌صورت یک قلعه دفاعی درآمده بود که همین بارگذاری نامتناسب بر سازهٔ اثر آسیب‌های فراوانی بر اثر وارد کرده بود. این عامل در کنار آسیب‌های طبیعی دیگر مانند زلزله و فرسایش ناشی از نزولات جوی و باد موجب شده بود تقریبا از این بنا یک پوشش باقی بماند که هم اکنون با مرمت‌ها و بازسازی‌های صورت گرفته شاکله این بنا نمایان شده است.
بنای تاریخی رباط زردان در فاصله ۱۴۵ کیلومتری شمال‌شرق بیرجند مرکز استان ۷۵ کیلومتری جنوب شرقی حاجی‌آباد مرکز شهرستان زیرکوه واقع شده است این بنای تاریخی با شماره ۲۵۸۶ در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
انتهای پیام/
