این درختان کهنسال در زندگی طولانی خود در ادوار گذشته در برابر تنش‌های زیست‌محیطی پایداری نشان داده‌اند، و می‌تواند با مطالعات دندروکورنولوژی داده‌های خوبی از تغییرات اکولوژیکی، اقلیمی، آفات و بیماری‌ها و خشکسالی‌ها و سال‌های پرباران یک منطقه را به ما نشان دهند.
شناسایی، معرفی، ثبت و حفظ و مدیریت این درختان کهنسال و مستند‌سازی آنها به‌عنوان ذخایر ژنتیکی‌فرهنگی کشور بسیار ارزشمند است. مردم ایران با توجه به عقاید ملّی‌مذهبی خود وجود چنین درختانی را مقدس شمرده و به همین دلیل تا حدودی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم عامل حفظو بقای آنها شده‌اند.
امروزه با توجه به پدیده تغییر اقلیم و گرم شدن کره زمین در مقیاس جهانی حفظ و حیات درختان کهنسال بسیار اهمیت دارد. از این رو با توجه به اینکه موضوع ثبت میراث طبیعی ملّی کشور و مستند‌سازی آن طبق قانون در دستور کار سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری از سال 1387 قرار گرفته است و و به عنوان نمونه بیه سرو کهنسال ابر قو (ابرکوه) به‌عنوان سومین میراث طبیعی ملّی کشور و اولین درخت کهنسال ایران که در این فهرست قرار گرفته است، پرداخت که نشان از اهمیت مستند‌سازی برای این گونه آثار ارزشمند کشور است.
با توجه به اینکه شرایط استقرار درختان کهنسال با یکدیگر متفاوت است و عرصه‌ای که این درختان در آن استقرار دارند عموماً به سرشت گونه و گاهی به اعتقادات و دیدگاه‌های مردم مرتبط می‌شود. لذا با توجه به شرایط متفاوتی که برای هرگونه وجود دارد و ویژگی‌های ریختی که دارند باید برای هر گونه برنامه مدیریت و حفاظت ویژه‌ای متناسب با شرایط اکولوژیکی و نیاز آن و شرایط اقلیمی مناطق مختلف کشور تهیه شود تا بتوان از تخریب این آثار از قبیل عوامل طبیعی (خشکسالی، آفات و بیماری‌ها، طوفان و ...) و انسانی (آتش‌سوزی، وندالیسم، قطع کردن، شاخه بری و ...) جلوگیری شود.»
پیشنهاد می‌شود با ثبت و مستند‌سازی این درختان ارزشمند و تهیه بروشور و فیلم‌های مستند در رسانه ملّی فضای اجتماعی با توسعه تکثیر نهال حاصل از بذر این درختان کهنسال در قالب فضای سبز شهری و روستایی در سال به حفظ محیط زیست و حفاظت این ذخایر ژنتیکی کمک کنیم.»
ما باید تلاش کنیم حفظ درختان کهنسال به یک فرهنگ پایدار در کشور مبدل شود و تکثیر این ذخایر ژنتیکی برای نسل های آینده یک افتخار و ارزش تلقی شود.
*رئیس گروه میراث طبیعی
انتهای پیام/
