به گزارش میراث آریا به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، رضا ناصری سرپرست دومین فصل کاوش نجات بخشی در گورستان ده دومن (سدخرسان 3) این مطلب را در نشست علمی شانزدهمین گردهمایی باستان شناسی ایران مطرح کرد.
او گفت: «گورستان باستانی ده دومن در شرق روستایی به همین نام و در ارتفاعات جنوبی رودخانه خرسان در بخش پاتاوه شهرستان دنا استان کهکیلویه و بویراحمد قرار دارد که در حین کاوشهای نجات بخشی قلعه یل در زمستان 1391شناسایی شد.»
این باستان شناس تصریح کرد: «طی کاوش در هشت ترانشه در گورستان ده پایین شواهدی از معماری های موقت سنگ چین ، گورهایی با ساختار سنگ چین و همچنین تعداد قابل توجهی اشیا سفالی ، مفرغی و سنگی بدست آمد.»
او گفت: «با کاوش در تپه معروف به صاحبعلی بقایایی از معماری سنگ چینی شناسایی شد که بر اثر تدفین های صورت گرفته در عصر مفرغ و همچنین کشاورزی در عصر حاضر تا حدودی تخریب شده است.»
این باستان شناس تصریح کرد: «اشیای یافته شده از گورهای کشف شده متعلق به نیمه دوم هزاره سوم پیش از میلاد یا به عبارت صحیح تر عصر مفرغ میانی و هم عصر با گورستانهایی چون بنی سرمه در پشتکوه لرستان و همچنین با لایه های شوشو D است.»
سرپرست هیئت باستان شناسی افزود: «با این وجود برخی آثار کشف شده در فصل اول از جمله لیوان کوچک مفرغی با نقش گاوهای کوهاندار (شاخص منطقه جنوب شرق ایران) و نیز سینی مفرغی با نقش برجسته شیر نشان از ارتباطات فرهنگی –تجاری و تشابهات سبک شناسی در هنر این محوطه با محوطه های جنوب شرق ایران طی هزاره سوم پیش از میلاد به ویژه محوطه شهداد کرما ن دارد.»
به گفته این باستان شناس، احتمالا وجود جاده ای ارتباطی و تجاری که از منتهی الیه شرق ایران آغاز شده و پس از عبور از شهداد کرمان و از طریق فارس به شوش و بین النهرین متصل می شده ، موجبات تماس مداوم مردمان گورستان ده پایین با بازرگانان شرقی و زمینه آشنایی ایشان با هنر جنوب شرق ایران را فراهم ساخته است.
توالی فرهنگی ناشناخته تخچر آباد
در ادامه این نشست گزارش مقدمات فصل سوم کاوش در تپه تخچر آباد بیرجند توسط محسن دانا سرپرست هیأت باستان شناسی ارایه شد.
او گفت: «شرق ایران را منطقه ای بین شمال شرق و جنوب شرق تعریف می کنیم که تقریبا معادل امروزی استان خراسان جنوبی است ؛ این منطقه از نظر کاوش های باستان شناسی بسیار فقیر و توالی فرهنگی این منطقه ناشناخته است.»
این باستان شناس افزود: «هدف از فصل سوم کاوش در این محوطه تکمیل باقی مانده پلان بیرونی بنای خشتی بود که حدود دو سوم آن در فصل های پیشین شناسایی شده بودند.»
به گفته این باستان شناس ، بر اساس شواهد به دست آمده از دو فصل پیشین، این بنا به اواخر عصر آهن جدید و اوایل دوره هخامنشی تاریخ گذاری شد وشواهد همچنین حاکی از این بود که بخش هایی از سطح پر شده بنا ، در دوره اشکانی به طور محدود مورد استفاده قرار گرفته بود.
او افزود: «با توجه به مشخصات کلی سفال های بدست آمده ازاین فصل کاوش ، سفال ها بیشتر نشان دهنده مشخصات و ویژگی های پیش از هخامنشی است پس بطور مشخص تاریخی در حدود نیمه دوم هزاره نخست پیش از میلاد برای این سفال ها و به تبع آن برای بنای تپه تخچر آباد پیشنهاد می شود.»
مرکز حوزه فرهنگی جازموریان
حمیده چوبک دیگر سخنران این نشست به بیان گوشه ای از پروژه «ششمین فصل کاوش در شهر کهن جیرفت (شهر دقیانوس ) مسجد جامع کهن شهر » پرداخت و گفت: «جیرفت واقع در جنوب شرق کرمان و در حوضه آبریز جازموریان مرکز حوزه فرهنگی جازموریان در کناره حوضه آبریز هلیل رود شکل گرفته است.»
او گفت: «ششمین فصل کاوش با هدف شناسایی محدوده مسجد جامع کهن شهر جیرفت و شناسایی دوره ها و تغییرات معماری و نیز محدوده شهر در این بخش انجام شد.»
او تصریح کرد: «این محوطه یکی از مهم ترین شهر های باستانی وتاریخی است که نیاز به مطالعات گسترده وکاوش های مستمر همراه با حفاظت و مرمت دارد و می تواند به عنوان یکی از مهم ترین سایت موزه های کشور برای گردشگری مدیریت و برنامه ریزی شود.»
شواهدی از دوره دالما تا عصر آهن
«گزارش نخستین فصل کاوش تپه سیلوه پیرانشهر شواهدی از دوره دالما تا عصر آهن» نیز در ادامه توسط اکبر عابدی استادیار گروه باستان شناسی و باستان سنجی دانشکده هنرهای کاربردی دانشگاه هنر اسلامی تبریز ارایه شد.
او در تشریح این برنامه گفت: «در اولین فصل کاوش های باستان شناسی تپه سیلوه 7گمانه یا ترانشه کاوش ایجاد شد که آثاری از دوره مس و سنگ قدیمی دالما مفرغ قدیم ، عصر آهن ، آثاری از دوره اشکانی و پس از آن دوره اسلامی را در بر می گرفت.»
این باستان شناس ،یافته های بدست آمده از اولین فصل کاوش در محوطه تپه سیلوه را شامل یافته های سفالی در برگیرنده سفال های فازهای مختلف مس و سنگ قدیم تا مفرغ جدید و عصر آهن منطقه ، استخوان ها حیوانی ، نمونه اشیای مفرغی و نمونه لوح های شمارشی اعلام کرد.
نشست های علمی شانزدهمین گردهمایی باستان شناسی ایران با حضور باستان شناسان ، کارشناسان این حوزه ، دانشگاهیان و علاقمندان در حال برگزاری است .
انتهای پیام/
