آمارهایی که در حوزه گردشگری کشورمان ارائه می‌شود مثل همه‌جای دنیا مبتنی بر روش‌های علمی استانداردی است که مهم‌ترین این روش‌ها را باهم مرور می‌کنیم:
در کل روش‌های تحقیق و آمار در توریسم به دو بخش تقسیم می‌شود: آمارهای کمی و آمارهای کیفی. برای هرکدام از این دودسته نیز روش‌های مختلفی وجود دارد که هرکدام دارای شاخص‌های منحصر به خود هستند. آمارهای کیفی عمدتاً از طریق مصاحبه و ارائه پرسشنامه به گردشگران انجام می‌شوند، اما برای به دست آوردن آمار کمی، روش‌های متنوع‌تری در دسترس قرار دارد.
توریسم ورودی (این باند)
توریسم ورودی شامل فعالیت‌های یک بازدیدکننده (ویزیتور) غیرمقیم در کشور مرجع در یک سفر، توریسم ورودی می‌شود. اگر فردی بیش از یک‌بار وارد کشور مرجع شود، طبیعتاً به تعداد ورود شمارش خواهد شد. مخارجی هم که این بازدیدکننده‌ها دارند به‌عنوان مخارج توریسم ورودی در نظر گرفته می‌شود و عایدی مقصد کشور موردنظر را تشکیل می‌دهد.
روش شمارش تعداد توریست‌های ورودی به کشور مرجع
جریان ورودی بازدیدکننده‌های بین‌المللی هم شامل توریست‌ها (بازدیدکننده‌هایی که شب را می‌مانند) و هم شامل بازدیدکننده‌های روزانه (گردشگران گذری) می‌شود. داده‌های ورودی از منابعی مانند بایگانی‌های مدیریتی (مثلاً شمارش ترافیک و کنترل مهاجرین) و همچنین پیمایش‌ها از بازدیدکننده‌ها و تسهیلات اقامتی به دست می‌آید. بسیاری از این آمارها نیز از آمارهای رسمی دولت‌ها یا بخش‌های توریسم کشور، بایگانی‌های رسمی (مهاجرت، شمارش ترافیک، و سایر روش‌ها) و پیمایش مرزی یا ترکیبی از آن‌ها جمع‌آوری می‌شوند. روش‌های شمارش دیگری هم در سراسر دنیا استفاده می‌شوند که عبارت‌اند از مشاهده دستی، مشاهده ویدیویی، دفاتر ثبت‌نام، شمارش در مکان‌ها و مناطق مختلف، شمارنده‌های مکانیکی و الکترونیکی مانند درهای شمارنده برقی، ردگیری جی‌پی‌اس، شناساگرهای ترافیک جاده‌ای، شمارنده‌های وسیله نقلیه و افراد که با مگنومتر کار می‌کنند و … البته در این روش‌ها پس از شمارش تعداد توریست‌ها در یک دوره زمانی معین، تعداد افرادی را که برای کار دائم به کشور مرجع واردشده‌اند از آمار کم می‌کنند. هر کشور با توجه به هزینه‌ها، نیازمندی‌های نگهداری، وابستگی به زیرساخت، ریسک خرابکاری یا تناسب برای مکان‌های دورافتاده و … این روش‌ها را انتخاب می کند. برای طراحی بهترین روش شمارش تعداد توریست‌ها، بهترین کار این است که ترکیبی از روش‌های ذکرشده مورداستفاده قرار بگیرد.
شاخص‌هایی مانند تعداد اتاق‌های پرشده هتل‌ها، تعداد بلیت‌های فروخته‌شده اماکن تفریحی، ترافیک هوایی، مالیات هتل‌ها، و میزان ارز واردشده به کشور مرجع نیز می‌توانند نقش آمار مکمل را ایفا کنند.
با پیشرفت فنّاوری، روش‌های جدیدتری هم‌روی کار آمده که می‌توانند به اطمینان و صحت آمار بیفزایند. از میان این روش‌های جدید می‌توان به استفاده از خزنده‌های وب یا web crawlers از طریق اینترنت و موتورهای جست‌وجو، جمع‌آوری داده به‌صورت زنده با استفاده از تلفن‌های هوشمند و استفاده از دوربین‌های پیشرفته برای شمارش بازدیدکننده‌ها اشاره کرد.
آمار تسهیلات اقامتی
آمار تسهیلات اقامتی هم بخش مهمی از سیستم آمار توریسم هستند. گرچه این آمار فقط برای بازدیدکننده‌هایی که شب را در کشور مقصد اقامت می‌کنند معنادار هستند، اما این بخش یکی از بخش‌های مهم توریسم در هر کشوری است و اهمیت اقتصادی بالایی دارد. این آمارها را می‌توان بر اساس اطلاعات ظرفیت تسهیلات اقامتی و میزان پر شدن آن‌ها به دست آورد. اگر بخواهیم آمار را از این تسهیلات اقامتی به دست بیاوریم، تعداد میهمانان آن‌ها برابر با توریست‌های ورودی خواهد بود که البته باید تعداد گردشگرانی که شب را در کشور مقصد نمی‌مانند نیز محاسبه کرد.
مخارج
مخارج توریسم ورودی عبارت است از مخارج توریسم از سوی یک بازدیدکننده غیرمقیم درون اقتصاد کشور مرجع. بر اساس اعلام سازمان گردشگری جهانی این مخارج عبارت‌اند از میزان پرداختی در قبال کسب خدمات و کالاهای مصرفی، و همچنین اشیاء باارزش (چه برای استفاده شخصی و چه برای هدیه) در طول سفرهای توریستی. این مخارج شامل هزینه‌هایی است که خود بازدیدکننده می‌کند و همچنین مخارجی که دیگران بابت این سفر پرداخت می‌کنند. این آمار را در کشورهای اروپایی با تراز پرداخت‌ها (BoP) محاسبه می‌کنند.
توریسم داخلی
توریسم داخلی شامل فعالیت‌های یک بازدیدکننده مقیم درون کشور مرجع، چه به‌عنوان یک سفر توریستی داخلی و چه به‌عنوان یک سفر توریستی خارجی می‌شود. این آمار با روش‌هایی مانند شمارش مسافران در پایانه‌ها، شمارش بلیت‌های صادرشده، نصب دوربین‌های شمارشگر در جاده‌ها، مصاحبه‌ها، پرسشنامه‌ها و … به دست می‌آید. البته جدا کردن سفرهای کاری و غیر گردشگری در توریسم داخلی مشکل‌تر خواهد بود.
توریسم خارجی (اوت باند)
توریسم خارجی شامل فعالیت‌های یک بازدیدکننده مقیم در خارج از کشور مرجع می‌شود، چه به‌عنوان بخشی از یک سفر توریستی خارجی و چه به‌عنوان یک سفر توریستی داخلی. مخارج توریسم خارجی هم شامل مخارج یک بازدیدکننده مقیم در خارج از اقتصاد کشور مرجع می‌شود.
آمار توریسم در ایران
بر مبنای همین روش‌ها آمار ارائه‌شده از سوی معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی نشان می‌دهد که در سه‌ماهه اول امسال، شاهد ورود بیش از سه میلیون گردشگر خارجی به کشور بوده‌ایم که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۰ درصد رشد داشته است؛ این در حالی است که سال ۹۷ را با هفت میلیون و ۸۰۰ هزار گردشگر ورودی به پایان رساندیم که نسبت به سال ۹۶ رشدی ۵۲ درصدی داشت و این موضوع به‌طور کامل نشان‌دهنده رشد ورود گردشگران خارجی به کشور است.»
منبع: ایسنا
انتهای پیام/
