خطه چهارفصل اردبیل به عنوان پایتخت مهم گردشگری کشور با ظرفیت‌ها و جاذبه‌های تاریخی، طبیعی، فرهنگی، تنوع اقلیمی و آب و هوایی و چندین و چند امتیاز مهم گردشگری یکی از مقاصد اصلی سفر به شمار می‌رود و سالانه پذیرای خیل عظیمی از گردشگران داخلی و خارجی است.
وجود آب‌های گرم معدنی منحصر بفرد در سطح خاورمیانه، طبیعت بکر و متفاوت، آبشارها و رودهای خنک و روح‌افزا، تنوع گونه‌های گیاهی، رنگین‌کمان آداب و رسوم، قله سلطان ساوالان با مردمانی اصیل در دامنه‌های آن، تنوع فرهنگی از شمال تا جنوب استان، صنایع‌دستی چشم‌نواز، بناها و آثار تاریخی با پیشینه‌ای چند هزار ساله، موزه‌های طبیعی و تاریخی با محتوای غنی، تنوع غذایی و خوراکی، دشت‌های مملو از گیاهان دارویی، سبک زندگی سنتی عشایر شاهسون، تنوع جانوری و جاذبه‌های مختلف دیگر پکیج کاملی از ظرفیت‌های گردشگری است که در استان اردبیل تمامی این ظرفیت‌ها یکجا جمع شده است.
این ظرفیت‌ها و جاذبه‌ها سبب شده تا علاوه بر گردشگران، توجه مستندسازان نیز به قابلیت‌های گردشگری در بخش‌های مختلف در سطح استان جلب شود و هر کدام گوشه‌ای از استان هزار رنگ اردبیل را به تصویر بکشند که از جمله این مستندسازان، جواد قارایی کارگردان مجموعه مستندهای ایرانگرد است.
حضور جواد قارایی، کارگران، تهیه‌کننده و راوی مستند ایرانگرد در استان اردبیل برای به تصویر کشیدن و معرفی جاذبه‌های گردشگری خطه چهارفصل اردبیل فرصتی مغتنم برای معرفی این جاذبه‌های گردشگری در سطح ملی به شمار می‌رود.
برنامه ایرانگرد که از برنامه‌های برند مستندسازی و گردشگری کشور است، در قالب سه مجموعه مستند از شبکه‌های مختلف تلویزیونی پخش شده که معرفی ظرفیت‌های گردشگری استان اردبیل در مجموعه چهارم به شکلی کامل و در دو یا سه قسمت مجزا برنامه‌ریزی شده است.
قارایی، فردی توانمند که با الگو و ایده‌ای متفاوت و جذاب توانست مخاطب را از هر قشری و گروهی پای تلویزیون نشانده و نظاره‌گر زیبایی‌های گردشگری مناطق مختلف کند که نقشی ارزنده در معرفی این مناطق ایفا کرد و حضور تیم ایرانگرد در استان خود گواه وجود ظرفیت‌های بالا در اردبیل است.
پای صحبت این جوان خوش‌خنده و بااخلاق که از برندهای گردشگری و مستندسازی متفاوت کشور به شمار می‌رود می‌نشینیم تا راز و رمز صمیمت ایجادشده بین ایرانگرد و مخاطب را از زبان وی بشنویم.
به عنوان اولین سوال دلیل انتخاب اردبیل به عنوان یکی از اهداف مستند ایرانگرد چه بود؟
استان چهارفصل اردبیل موزه زنده و بزرگ طبیعت است که در تنوع رنگ‌ها و فرهنگ‌ها بینظیر، آیینه تمام‌قد فرهنگ و تاریخ و طبیعت، پایتخت زیبای معدنی و آب‌های گرم خاورمیانه بوده و دیار عسل و اصالت و فرهنگ است.
یکی از نکات بسیار مهم و هیجان‌انگیز استان اردبیل این است که اگر از مرکز استان به فاصله یک تا یک و نیم ساعت فاصله بگیریم به دشت‌ها، دره‌ها، کوهستان، دریا، جنگل و کوه دسترسی پیدا می‌کنیم و به عبارتی به شعاع 70 کیلومتر می‌توانیم از تمامی این جاذبه‌ها دیدن کنیم که این امر در فضای کوچک کار را برای گردشگر راحت کرده تا در مدت زمان کم از تمامی جاذبه‌ها بازدید کند.
اردبیل ظرفیت‌های بالایی در زمینه گردشگری، طبیعت، زمین‌شناسی، پوشش گیاهی، پوشش جانوری، ابنیه تاریخی و فرهنگی، مردم‌شناسی، عشایر موسیقی و همه حوزه‌ها داشته اما با وجود پتانسیل‌های استان اردبیل، اغلب معرفی چندان مناسبی از این قابلیت‌ها نشده است.
می‌توانید به چند نمونه از جاذبه‌های گردشگری این منطقه که می‌تواند جاذب گردشگر باشد اشاره کنید؟
این خطه سرسبز از تنوع اقلیمی بینظیری برخوردار است که شاید در مخیله هر گردشگری نگنجد و تنها برای درک این همه زیبایی باید راهی این استان شد.
میهمان‌نوازی اصیل مردم میهمان‌دوست منطقه در دامنه‌های سبلان از ییلاقات تا قشلاقات به راستی که زبانزد خاص و عام است چرا که وقتی عشایر این منطقه را می‌بینیم دستی به سمت شما آمده و شما را به سمت خود می‌کشند.
بخش بزرگی از غله در این استان تولید می‌شود که می‌توان به عنوان گردشگری زراعت از آن بهره‌برداری کرد؛ پایتخت آبگرم‌های ایران که هر کدام خاصیت درمانی مختص به خود دارد که تمامی اینها در ایرانگرد مطرح شده است.
چرا در سه مستند قبلی اردبیل و ظرفیت‌های این منطقه مغفول مانده است؟
اردبیل از ایرانگرد یک انتخاب شده بود اما به دلیل طولانی شدن تصویربرداری و ضبط کار در استان‌های دیگر زمان طلایی را از دست می‌دادیم و احساس می‌کردم فصل تصویربرداری در اینجا پاییز، زمستان و بهار است.
به خاطر اینکه دو بار فصل خوب را برای تهیه برنامه در استان اردبیل از دست دادم برای همین برای حضور در فصل مناسب برنامه‌ریزی کردم که در نتیجه این شکیبایی در دامنه‌های سبلان برنامه‌های خوبی را ضبط کردیم.
علاوه بر کوه و چکاد سبلان و عشایر شاهسون با فرهنگ غنی، در دامنه آن دره‌ها و یخچال‌های طبیعی و در کنار آن برف‌چال‌هایی که در طول زمان به دریاچه‌های کوچک با نامی مختص به خود تبدیل می‌شود از جاذبه‌هایی است که باید در فصل مناسب برای ضبط بیشترین زیبایی منطقه از آن بهره برد.
ورزش‌هایی از قبیل کوهپیمایی سرعتی، کوهنوردی کلاسیک، یخ‌نوردی، اسکی در فصل تابستان و بهار، پرونده‌نگری منحصر به‌فرد و چندین و چندین جاذبه در کوه سبلان می‌توان داشت.
در مورد برنامه تولیدی که در مشگین‌شهر داشتید توضیح می‌دهید؟
باغات استان اردبیل به ویژه مشگین‌شهر که بخش بزرگی از میوه‌های کشور در آن تولید می‌شود دیگر جاذبه گردشگری استان اردبیل به شمار می‌رود و قرارگیری این شهرستان در دامنه کوه سبلان در کنار جاذبه‌های بکر و بی‌شمار شهرستان مشگین‌شهر باعث شد تا این منطقه به عنوان هدف تولید برنامه انتخاب شود.
در کنار تنوع اقلیمی و طبیعت این خطه می‌توان به تنوع گیاهان دارویی و غذا اشاره کرد که می‌تواند جاذب گردشگر باشد. به عنوان مثال به فاصله دو قدم در شیروان‌دره مشگین‌شهرچهار نوع گیاه دارویی دیدم که هر کدام چندین خاصیت درمانی است.
یک بخش خیلی مهم این منطقه ژئوسایت‌های مشگین‌شهر است که واقعا منحصر به‌فرد است و بعد از این همه گشت و گذار در ایران چنین نمونه‌هایی را ندیدم که در صورت ثبت و معرفی به گردشگران ظرفیت مهمی در جذب گردشگر دارد.
جایگاه صنعت گردشگری در استان اردبیل را چگونه می‌بینید؟
استان اردبیل در سال‌های گذشته در ردیف‌های آخر گردشگری در کشور بوده اما در سال‌های اخیر به رتبه پنج ارتقا یافته است که اتفاقی بزرگ بوده و بیانگر این است که مسئولان و مردم استان نگاه جدی به گردشگری پیدا کرده‌اند.
اگر اقدامات و برنامه‌های به همین شکل در استان به پیش رود، نیاز نیست این میزان دام در مراتع داشته باشیم که باعت تخریب این عرصه‌ها شوند که تداوم این روند می‌تواند در کنار حراست از مراتع و عرصه‌های طبیعی زمینه برای حفظ اصالتها را فراهم آورد.
مهاجرت معکوس نتیجه گرفتاری و مشکلات شهری است که انسان‌ها با آن روبه‌رو می‌شوند و نیز نتیجه از دست دادن چیزهایی که در مناطق روستایی از آن غافل شده که آگاهسازی مردم و حمایت از فعالیت‌های گردشگری آنها در مناطق روستایی می‌تواند روند این مهاجرت را توسعه و گسترش دهد.
مقصد بعدی سفر شما برای تولید برنامه در استان اردبیل کدام منطقه خواهد بود؟
مقصد بعدی ایرانگرد دشت مغان است و در روزها و هفته‌های بعدی به مغان خواهیم رفت تا از ظرفیت‌های بکر این منطقه نیز در قاب ایرانگرد استفاده کنیم.
اقدامات تبلیغی برای معرفی ظرفیت‌های گردشگری استان اردبیل را مناسب می‌دانید؟
به دلیل تنوع بالایی که در اردبیل وجود دارد اما کار زیادی برای معرفی آنها انجام نشده و نیاز است تا یک مجموعه مستند خوب، با کیفیت خوب، پژوهش خوب و ریزه‌کاری‌های خوب در چهارفصل که هر فصل طبیعت خاص خود را دارد.
ظرفیت‌های گردشگری اردبیل دریاست که تنها قطره‌ای از آن برای مردم شناسانده شده است و لازم است مجموعه مستند خوب و حرفه‌ای از جاذبه‌های استان اردبیل ساخته شده و از شبکه سراسری پخش شود که این امر در بحث معیشت، کارآفرینی و درآمدزایی تاثیرگذار خواهد بود.
با توجه به این ظرفیت‌ها به غیر از مجموعه ایرانگرد آیا برنامه‌ای برای تولید برنامه در اردبیل دارید؟
در نظر داریم تا یک مجموعه 12 قسمت مجزا از ایرانگرد در راستای معرفی ظرفیت‌های استان اردبیل تولید کنیم، هر چند که قابلیت‌های این استان به حدی است که در 12 قسمت نمی‌گنجد اما تلاش می‌کنیم تا معرف داشته‌های گردشگری این منطقه باشیم.
انتظار داریم در این مسیر تشکل‌های گردشگری، فعالان و سرمایه‌گذاران در بخش گردشگری، مدیران این حوزه و به ویژه استاندار اردبیل که دید گردشگری دارند و محور اصلی این استان را توسعه گردشگری انتخاب کرده‌ند، دست ما را برای معرفی قابلیت‌های گردشگری منطقه در قالب این مجموعه بگیرند.
از مخاطراتی که در سفرها متحمل شدید بگویید؟
خطرات زیادی را در سفرهای مختلف به مناطق کشور متحمل شدیم اعم از برخورد با پرتگاه‌ها، سرما و گرما، سیل، بهمن، حیوانات وحشی و مخاطرات زیادی که با آن روبه‌رو شدیم اما به دلیل تاثیر بالای ایرانگرد در معرفی مناطق بکر و گردشگری کشور و نیز در ایجاد رونق و توسعه زیرساخت‌ها در مناطق محروم هیچ یک از این مخاطرات مانع ایرانگرد نشد.
اهمیت صنعت گردشگری در اقتصاد کشور را به چه میزان ارزیابی می‌کنید؟
همچون بسیاری از صاحب‌نظران این حوزه می‌توان گفت در صورت توجه به بخش گردشگری می‌توانیم در چاه‌های نفت وگاز را ببندیم تا از گردشگری چند برابر آن را سود استحصال کنیم.
در سال‌های گذشته شاهد بودیم که درآمد گردشگری آمریکا از درآمد نفتی آن بیشتر شده بود که ما با دارا بودن بیش از 6 برابری کشور آمریکا در پتانسیل گردشگری می‌توانیم توسعه اقتصادی کشور را فراهم آوریم.
ما تقریبا تمامی تنوع اقلیمی دنیا را در کشور داریم به طوری که فقط در مشگین‌شهر به این حد تنوع وجود دارد و در استان اردبیل این تنوع بیش از اینهاست و هر کدام یک ظرفیت برای کسب درآمد و ارزش افزوده است.
اصلی‌ترین عوامل دخیل در جذب گردشگر را چه می‌دانید؟
حفظ اصالتها اگر در رتبه اول عملکرد و فعالیت‌ها قرار گیرد اتفاقات خیلی بزرگی برای کشور و استان اردبیل خواهد افتاد چرا که اگر اصالتها حفظ شود، تمامی اهداف توسعه‌ای گردشگری و رونق اقتصادی محقق خواهد شد و برای همه مردم درآمدزایی و اشتغال خواهد داشت.
انتهای پیام/
