به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی علی محمدی امروز سه‌شنبه 15 تیرماه 1400 با اعلام این خبر افزود: «جشن تیرگان از جشن‌های آئینی و باستانی ایران بوده و این جشنواره در اوایل تیرماه و هم‌زمان با آغاز فصل تابستان و به عنوان پاسداشت یکی از میراث‌های ناملموس کشور برگزار شد، جشن تیرگان جشنی کاملاً شناخته شده و مشهور است و در متن‌های متعدد باستانی به این جشن اشاره شده است.»
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تربت حیدریه ادامه داد: «در این جشن به صورت نمادین آئین مربوط به جشن تیرگان به نمایش گذاشته می‌شود و اجرای مراسم نقالی، داستان‌خوانی، شعرخوانی، اجرای موسیقی سنتی و مراسم آئینی باستانی از بخش‌های این برنامه است.»
محمدی اظهار کرد: «هم‌چنین اجرای بازی‌های بومی، نمایش آداب و رسوم سنتی، برگزاری نمایشگاه صنایع‌دستی و سوغات‌روستایی از جمله برنامه‌های جانبی مورد نظر بود که با همکاری سمن‌ها و هنرمندان اجرا شد.»
او تصریح کرد: «افزایش تعامل رؤسای ادارات شهرستان به منظور شناسایی ظرفیت‌های موجود در خصوص جشن تیرگان و مراسم مشابه از جمله معرفی تربت به‌عنوان شهر خلاق در حوزه فرهنگ و ادبیات از دیگر مباحث مطروحه در این مراسم بود.»
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تربت حیدریه گفت: «این مراسم در محل اقامتگاه بوم‌گردی سناگل با حضور نماینده مردم شهرستان‌های تربت‌حیدریه، زاوه و مه‌ولات در مجلس شورای اسلامی و مشارکت فعالان و انجمن‌های فرهنگی و سازمان‌های مردم‌نهاد شهرستان و ادارات فرهنگی شهرستان برگزار شد.»
در ایران باستان مانند همه ماه های دیگر وقتی روزی با نام ماه تلاقی پیدا می کند جشن ماهانه برگزار می‌شده و بر این اساس سیزدهم هر ماه «تیشترروز» است که وقتی با ماه تیر تلاقی پیدا می‌کند جشن تیرگان برگزار می‌شده است.
چند دلیل یا آئین برای برگزاری جشن تیرگان روایت شده است، در بعضی از کتاب‌ها مثل «آثارالباقیه» اثر ابوریحان بیرونی آمده است که تیرگان جشن بزرگداشت نوشتن و گرامیداشت نویسندگان در ایران باستان بوده است بنابراین آئین خاصی داشته که مقام نویسنده‌ها در این روز گرامی داشته می‌شد.
ایرانی ها در ابتدای گرمای تابستان که ماه تیراست و در روزی که این روز «تیشتر» و «ماه تیشتر» با هم تلاقی پیدا می‌کنند جشنی می‌گرفتند و نیایش می‌کردند که آن تابستان خشک نباشد و باران ببارد و به نوعی نیایش باران‌خواهی بوده است که در این روز انجام می‌شده است.
در این جشن باستانی آئینی چون آب‌پاشی و فال‌کوزه در آن اجرا می‌شود و این جشن درکنار آب‌ها، همراه با بزم‌هایی وابسته با آب و آب‌پاشی و آرزوی بارش باران در سال پیشِ رو همراه بوده و هم‌چون دیگر جشن‌هایی که با آب در پیوندهستند، با نام همگانی «آبریزگان» یا «آب‌پاشان» یا «سرشوران» یاد شده است.
برابر برخی روایات این جشن هم‌چنین با داستان آرش کمانگیر و تعیین مرز میان ایران و توران نیز ارتباط نزدیکی دارد.
انتهای پیام/
