آداب‌ورسوم مردم کهگیلویه و بویراحمد در ماه رمضان

زندگی مردم مناطق مختلف کشورمان از دیرباز تاکنون همواره با آداب‌ورسوم خاصی همراه بوده است که این آداب‌ورسوم با اعتقادات دینی و مذهبی مردم گره‌خورده به‌گونه‌ای که در هر مناسبت فرهنگی، دینی و ملی آیین‌های خاصی در نقاط مختلف کشور اجرا می‌شود.

ماه مبارک رمضان یکی از این مناسبت‌های دینی و مذهبی است که در فرهنگ مردم مسلمان ایران از جایگاه ممتازی برخوردار بوده و همواره آیین‌های ویژه‌ای در رابطه با این ماه مبارک در میان مردم مناطق مختلف کشور به اجرا درآمده است. 

مردم استان کهگیلویه و بویراحمد هم به‌تبع سایر نقاط کشور با توجه به عقایدی که داشتند از دیرباز تاکنون آداب‌ورسوم خاصی را در ماه ضیافت الهی به اجرا درآورده‌اند که در این گزارش به تعدادی از این آداب‌ورسوم اشاره می‌شود. 

کاسه بهره

یکی از این سنت‌های ناب مردم عشایرخیز کهگیلویه و بویراحمد، غذا دادن به همسایه یا همان «کاسه بهره» به زبان لری است. 

مردم این دیار که همواره در دستگیری از نیازمندان پیش‌قدم هستند اما در ماه مهمانی خداوند باسنت زیبای کاسه بهره سعی در سهیم کردن همسایه‌ها در سفره ساده اما پر از صفا و صمیمیت خود دارند. 

در این سنت زیبا بانوان نزدیکی‌های افطار غذاهای محلی برای همسایه‌های خود می‌برند همسایه‌ها نیز اگر وضع مالی خوبی داشته باشند ظرف کاسه بهره را خالی برنمی‌گردانند و آن را از غذا یا خوراکی در دسترس پر می‌کنند. 

استقبال از ماه رمضان

از نیمه شعبان جنب‌وجوش خاصی برای به پیشواز رفتن ماه رمضان در میان مردم استان کهگیلویه و بویراحمد مشاهده می‌شود و مردم تماماً شیعه این استان برای انجام فرایض دینی این ماه آماده می‌شوند. 

مردم این استان بنا بر سنتی دیرینه چند روز مانده به آغاز ماه رمضان با روزه‌داری به پیشواز ماه میهمانی خدا می‌روند زیرا معتقدند با این کار، باب مهیا شدن برای ماه خودسازی باز می‌شود. 

پخت و توزیع خیرات برای مردگان از دیگر آداب‌ورسوم مردم کهگیلویه و بویراحمد است که با پخت حلوای خرمایی یا رنگینگ و شیر برنج و توزیع این غذاها به‌عنوان خیرات به استقبال ماه رمضان می‌روند. 

خانه‌تکانی و گردگیری مساجد از دیگر آیین‌های استقبال از ماه رمضان در کهگیلویه و بویراحمد است. در این استان، زنان روستایی در ماه رمضان مانند عید نوروز که منازل خود را غبارگیری می‌کنند اقدام به غبار وبی مساجد می‌کنند. آن‌ها معتقد هستند خانه‌ای که برای شروع ماه رمضان پاک و تمیز نباشد، خیروبرکت ماه مهمانی خدا از آن گریزان می‌شود. 

از دیگر آداب‌ورسومی که کهگیلویه و بویراحمدی‌ها با اجرای آن به پیشواز ماه ضیافت الهی می‌روند، «آشتی‌کنان» است که این مراسم در میان افراد یا قبایل با برگزاری مراسمی توسط ریش‌سفیدان انجام می‌شود. 

اعلام وقت سحر و اذان صبح

یکی دیگر از آداب‌ورسوم مردم استان کهگیلویه و بویراحمد در ایام ماه مبارک رمضان بحث سحری و اذان صبح بود که به روش‌های مختلف اطلاع‌رسانی می‌شد، ازجمله اینکه مردم این استان در هنگام سحر در خانه همسایه‌ها را می‌زدند و آن‌ها را از خواب بیدار می‌کردند. 

برپا کردن عَلَم

یکی دیگر از آداب‌ورسوم مردم کهگیلویه و بویراحمد در ماه مبارک رمضان این بود که تعدادی از افراد معتمد که بیشتر از سیدهای معتمد منطقه بودند علمی بر پا می‌کردند و با طبل و علمی که داشتند در روستاها و ایلات حرکت کرده با نوازندگی و کوبیدن طبل هم ماه رمضان را نوید می‌دادند و هم نذری‌ها را جمع می‌کردند. 

نذری و افطاری دادن

نذری دادن از دیگر مراسمات و آیین‌های مردم کهگیلویه و بویراحمد در ماه مبارک رمضان بود به این صورت که از ابتدای ماه رمضان خانواده‌هایی که معمولاً نسبت به دیگران وضع مالی بهتری داشتند به‌نوبت نذری می‌دادند و افطاری اهل محل یا روستا را تهیه می‌کردند که گاهی این نذری را به مسجد برده و افطاری می‌دادند، گاهی نیز از گوسفندهای خود نذر کرده و در کنار امامزاده‌ها ذبح می‌کردند که هنوز هم این رسم وجود دارد و مردم برای زائران امامزاده‌ها، گوسفندمان خود را ذبح کرده و نذری می‌دهند. 

نشست‌های شبانه

در شب‌های ماه مبارک رمضان مردمان استان کهگیلویه و بویراحمد پس از افطار دورهم جمع می‌شوند و ضمن قرائت قرآن کریم، دعا و مناجات، از احوال وزندگی و مشکلات یکدیگر اطلاع پیدا می‌کنند. 

غذاهای محلی 

آش ماست، دنگو، حلوا، آش دوغ، آب‌گوشت، کلگ گوشت (کلگ: نان بلوط)، کله پاچه و دمپخت گوشتی از خوراکی‌های رایج ماه رمضان در کهگیلویه و بویراحمد است که همراه با نان محلی این استان یعنی «نان تیری» به عنوان افطاری و سحری صرف می‌شوند.

انتهای پیام/

کد خبر 14010115400893

برچسب‌ها