به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از خبرگزاری مهر، گلستان به‌عنوان نگارستان ایران زمین، رنگین‌کمان و کلکسیونی از اقوام مختلف فارس، ترک، ترکمن، سیستانی، بلوچ، قزاق، قزلباش و ... است.
از ۱۳ شهریور 96 نگارستان ایران زمین با تنوع قومی، مذهبی و فرهنگی اقوام مختلف میزبان یازدهمین جشنواره بینالمللی فرهنگ اقوام شده تا سوغات، غذاهای بومی و محلی، صنایع دستی و ... استان‌های کشور را به نمایش بگذارد.
یازدهمین دوره این جشنواره بر خلاف دوره دهم و نهم که به ترتیب با محور «نوروز» و «عروسی» اقوام برگزار شده بود، محور خاصی ندارد. به نمایشگاه دائمی گرگان که نزدیک می‌شویم از ترافیک سال‌های گذشته خبری نیست، اما خودروهای پارک شده و در دو طرف جاده اصلی گویای استقبال گلستانی‌ها و گردشگران از جشنواره است.
برای آن‌هایی که حداقل دو دوره قبل جشنواره فرهنگ اقوام را به میزبانی گلستان دیده‌اند، تغییرات در فضای چیدمان سیاه چادرها و آلاچیق‌ها کاملا مشهود است. در این دوره سیاه‌چادر عرب‌ها و سپس بُهون (سیاه چادر) چهار محال‌و‌بختیاری قرار دارد و بعد از آن بازار گرفتن عکس با لباس‌ها و روسری‌های رنگی در آلاچیق ترکمنی داغ است.
ساخت خانه قدیمی به‌دست پیرمرد زیارتی (زیارت یکی از روستاهای هدف گردشگری گرگان) با گِل و چوب، طعم خوش آش دوغ و عطر مطبوع چای سبز و دودی عشایر مازندران، خانه بومی کوهسارت دوزین (آزادشهر) و کلبه روستای گردشگری افراتخته (علی آبادکتول) همراه با نواختن موسیقی مقامی کتولی و همچنین اقامتگاه بوم‌گردی روستای ترکمن‌نشین گچی سو بالا (کلاله) تنوع زیبایی از معماری بومی روستاها را در سمت راست حیاط نمایشگاه دائمی گلستان به نمایش گذاشته است.
انجام بازی‌های بومی و محلی
در وسط فضای رو‌باز نمایشگاه آن جا که پیوستگی و اتصال بین سیاه‌چادرها، آلاچیق و بوم‌کلبه‌ها با خانه‌های تاریخی سمت چپ و راست برقرار می‌شود، دختران قوم‌های مختلف ایرانی با لباس‌هایی به رنگ، رنگین‌کمان هفت‌رنگ با نقوش و سوزن‌دوزی‌هایی که حاصل دسترنج زنان بختیاری، ترکمن، بلوچ و کتولی و ... مشغول انجام بازی‌های بومی و محلی هستند. البته اگر شلوغی و ازدحام تماشای اجرای گروه تمیشه از استان گلستان و مشتاقان شترسواری کمتر اجازه توقف به بازدیدکنندگان می‌دهد و مجبوری از این زیبایی‌ها زودتر فاصله بگیری.
در سمت چپ خانه‌های بومی کردکوی، بندرگز، روستاهای بخش مرکزی، کومه گالشی باغ گُلبن و خانه ییلاقی شاهکوه قرار دارد و بازار فروش آش کشک و آب زرشک روستای شاهکوه گرگان و آش دوغ شیرازی و کُماچ محلی استان فارس (ایج استهبان) داغ است و سیاه‌چادر عشایر گلستان و تولید دوغ محلی و... توجه هر رهگذری را به خود جلب می‌کند.
بسیاری از بازدیدکنندگان روبروی در سالن نمایشگاه که به عرضه صنایع‌دستی اختصاص یافته مشغول تماشای اجرای چوب‌بازی گروه آوای بلوچ از گلستان و آیین نمایشی رقص شمشیر میسان خوزستان هستند.
گلایه غرفه‌داران از مسئولان نمایشگاه
در سالن اصلی نمایشگاه دائمی گلستان صنایع‌دستی ۲۶ استان ارائه شده از گیوه قم تا روسری ترکمنی و صنایع چرم آذربایجان‌غربی به عبارتی از شیر مرغ تا جان آدمیزد در این سالن ارائه شده است.
خانم نوروزی مسئول غرفه صنایع‌دستی استان سمنان به خبرنگار مهر گفت: «بازدید مردم گلستان و استقبال آن‌ها از جشنواره بی‌نظیر است.»
او از غرفه‌هایی که در اختیار استان‌های مهمان گذاشته شده رضایت نداشت و گفت: «دومین سال است که در جشنواره فرهنگ اقوام حضور دارم، به نظر می‌رسد امسال غرفه‌های بهتر در اختیار هنرمندان استان گلستان قرار دارد.»
نوروی ادامه داد: «از مسئولان برگزاری نمایشگاه گلایه‌مند هستیم اما قطعا سال آینده هم در جشنواره شرکت و صنایع‌دستی استان‌مان را عرضه می‌کنیم.»
او با یادآوری اینکه دوره قبل جشنواره در زمستان سال گذشته برگزار شده بود، افزود: «به نظر می‌رسد برگزاری جشنواره در فصل زمستان بهتر بود چرا که مردم قدرت خرید بیشتری داشتند و پارسال فروش بهتر بود.»
نوروزی به تبلیغات انجام شده در خصوص جشنواره هم اشاره کرد و گفت: «ما در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های زیادی حضور داشته‌ایم اما استقبال فوق‌العاده بازدیدکنندگان نشان می‌دهد تبلیغات محیطی خوبی انجام شده و رسانه‌های استان همراهی خوبی داشته‌اند.»
فریاد زدیم اما فروش خوب بود
صدای موسیقی سالن مجاور به وضوح در تمام غرفه‌های عرضه صنایع‌دستی استان‌ها به گوش می‌رسد و تقریبا تمام غرفه‌ها چه آن‌هایی که آثار هنرمندان صنایع‌دستی را ارائه می‌کنند چه آن‌هایی که به معرفی تأسیسات گردشگری و مراکز اقامتی و ... مشغول هستند، بازدید کننده دارند.
هدی منوچهری که به فروش ظروف سفالی استان همدان مشغول است، بر خلاف غرفه‌دار سمنانی از فروش محصولات صنایع‌دستی راضی بود و گفت: «به دلیل پخش موسیقی و صدای بلند آن در پاسخ به مشتری‌ها فریاد زدیم اما فروش بسیار خوب بود.»
او اضافه کرد: «اجرای موسیقی چاشنی و نمک جشنواره است و گلایه‌ای نداریم چون فروش خوبی داشتیم و در لابلای اجرای موسیقی آثار تاریخی و نقاط گردشگری گلستان هم معرفی می‌شود؛ به شخصه نام بسیاری از این نقاط را نشنیده بودم.»
منوچهری افزود: «نخستین بار است که در جشنواره اقوام گلستان شرکت می‌کنم و از پیشینه این جشنواره چیز زیادی نمی‌دانم اما از فروش محصولات در این استان راضی هستم؛ در حالی که در نمایشگاه‌های تابستانه استان‌های اراک و اردبیل هم حضور داشتیم و اینقدر استقبال نشد.»
در کنار سالن فروش محصولات صنایع‌دستی سالن اجرای موسیقی قرار دارد و ۲۶ گروه به اجرای موسیقی نواحی و مراسم آیینی ۱۳ استان کشور مشغول هستند.
هرچند تعدادی از اعضای گروه‌های آیینی به‌ویژه بوشهر به زمان و ساعت مشخص شده برای اجرا انتقاد دارند اما استقبال بازدیدکنندگان از بخش موسیقی جشنواره و تشویق اجراها نشان‌دهنده رضایت نسبی از این بخش جشنواره است.
در بخش فروش سوغات استان‌ها هم، محصولات متفاوتی از جمله خرمای فارس، قُوَتو کرمان، ارده شیراز، پسته دامغان، آبنبات شاهرود، عرقیات کاشان، ترشیجات گرگان، گز اصفهان، سوهان قم، آب انار و زرشک کردستان و عسل سبلان و ... برای فروش عرضه شده بود.
دامنه جشنواره گسترده‌تر شد
هرچند شواهد نشان می‌دهد تلاش‌هایی برای رفع نواقص و کاستی‌های جشنواره‌های قبلی صورت گرفته اما همچنان گلایه‌هایی وجود دارد.
ابراهیم کریمی مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری گلستان گفت: «تلاش کردیم نقاط قوت و ضعف دوره‌های قبلی جشنواره را شناسایی کرده و کاستی‌ها را برطرف کنیم.»
او افزود: «با توجه به تأکید استاندار و تقاضاهای مکرر از حوزه گنبد کاووس برای مشارکت در این جشنواره، دامنه جشنواره یازدهم به میزبانی گلستان گسترده‌تر شد و این جشنواره در دو شهر گرگان و گنبدکاووس برگزار می‌شود.»
کریمی از برگزاری جشنواره در دو شهرستان به‌عنوان فرصتی برای ارائه ظرفیت‌های هنرمندان و روستاهای هدف گردشگری استان نام برد و تصریح کرد: «یازدهمین جشنواره بینالمللی فرهنگ اقوام دوشنبه (۱۳ شهریور) با حضور ۲۳ گروه موسیقی آیینی در گرگان آغاز شده است.»
او ادامه داد: «این جشنواره به مدت چهار روز (تا شامگاه پنج شنبه) در محل نمایشگاه دائمی گرگان دائر است و پس از آن از ۱۸ تا ۲۰ شهریور در مجموعه المپیک گنبدکاووس برگزار می‌شود.»
رئیس ستاد یازدهمین جشنواره بینالمللی فرهنگ اقوام با یادآوری اینکه در این دوره محصولات صنایع‌دستی و سوغات ۲۷ استان کشور عرضه شده است، گفت: «امسال ۲۳ گروه موسیقی آیینی از ۱۳ استان موسیقی آیینی خود را اجرا می‌کنند.»
او ادامه داد: «گروه آوای موج از بوشهر، گروه هالای از مرکزی، آبیدر و کردوان از کردستان، آوای تبری از مازندران، چیکسای از خراسان‌شمالی، مریدان شیخ جام از خراسان‌رضوی، آئینی از آذربایجان‌شرقی، شقایق‌های کالپوش از سمنان، زاروگه از هرمزگان، فلوکلوریک تلار از گیلان، میسان از خوزستان و ۱۱ گروه از قوم‌های کتولی، قزلباش، ترکمن، سیستانی و محلی گلستانه در یازدهمین جشنواره فرهنگ اقوام برنامه میدانی و اجرای آیینی داشته‌اند.»
نکته جالب این نمایشگاه غرفه‌ای بود که تلاش داشت با استفاده از تکنولوژی‌های نوین، آداب و رسوم، صنایع‌دستی و میراث‌فرهنگی را با نسل جوان آشتی دهد و ضمن استفاده از ابزارهای جدید، ظرفیت‌های گردشگری گلستان را بیش از پیش معرفی کند.
در این غرفه گرچه همه موبایل به دست بودند، ولی لذت تماشای موزه‌های استان و قابلیت‌های گردشگری را با نرم‌افزارهای مرتبط با فضای مجازی تجربه می‌کردند.
در کنار این غرفه، مسابقه تلگرامی هم برپا شد تا مخاطبان جشنواره ظرفیت‌های گلستان را به فضای مجاز بکشانند و نگارستان ایران به دنیا معرفی کنند.
انتهای پیام/
