گلابتون :پوشاندن سطح نخ ابريشمي از فلزات گرانبها چون طلا و نقره طي انجام يك سري مراحل خاص را گلابتون سازي مي گويند .اين هنر نه تنها در ايران بلكه در ديگر نقاط جهان نيز قدمتي ديرينه دارد.وجود نخ ها وسيم هاي زرين در آرامگاه هاي پادشاهان مصري حدود 3500 ق. م و يكنواختي سطح آنها اين فكر را به وجود مي آورد كه در آن زمان حديده كردن سيم هاي فلزي وجود داشته است.در ايران از گذشته تا امروز ساخت نخ گلابتون به عنوان رشته اي مادر براي ديگر هنرهاي اصيل چون دوخت انواع رو دوزيهاي سنتي ،يراق بافي ،زري بافي ،مليله سازي و ... جايگاهي ويژه و در خور اهميت دارد .آماده سازي طلا جهت روكش نخ ابريشمي خود يكي از مراحل حساس اين هنر - صنعت به شمار مي رود . استادكار پس از عيار بندي طلا طي عمل آهنگري طلا را به نقره مي چسباند به گونه ايي كه مفتول ساخته شده در اصل نقره اي است كه سطح بيروني آن با روكشي نازكي از طلا پوشانده شده است.مفتول آماده شده طي عمل كشيدن آنقدر نازك مي شود تا از سوراخ حديده عبور كند اين عمل تا رسيدن به ضخامت مورد نظر ادامه مي يابد .تا اينحا سيمي كه كشيده مي شود داراي مقطع دايره اي و گرد است. اين سيم از چرخ نخ كوبي مي گذرد تا به ضخامت 0.01 سانتي متر و پهناي 0.077 سانتي متر يا كمتر برسد كه به آن نقده مي گويند. از اين نخ به همراه نخ گلابتون براي دوخت انواع رودوزيهاي سنتي استفاده مي شود .آخرين و ظريف ترين مرحله توليد گلابتون پيچيدن فلز تخت شده دور نخ ابريشمي است كه آن را گلابتون پيچي مي گويند اين عمل روي چرخ نخ تابي به گونه اي انجام مي شود كه سيم تخت نقده به صورت مارپيچ و منظم فقط نخ ابريشمي را بپوشاند و هيچ جا روي هم قرار نگيرد .
انتهای پیام/