به گزارش میراث‌آریا، مسعود میرزایی شهرابی امروز سه‌شنبه ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ در همایش ملی بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی همزمان با روز پاسداشت زبان فارسی، با عنوان «بازشناسی نقش شاهنامه فردوسی در سیر فرهنگ و تمدن ایرانی- اسلامی» که با حضور جمعی از دانشمندان، شاهنامه‌پژوهان، دانشجویان و هنرمندان در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، گفت: فرهنگ ایرانی، در انواع سطوح علوم عقلی و نقلی، طبیعیات و ریاضیات، حکمت و فلسفه، دین و عرفان، پایگاه استواری در طول تاریخ بوده که رشد و تعالی تمدن درخشان اسلامی همواره بدان وابسته بوده است، تمدنی که در عصر تاریک اروپای گرفتار تحجر و طاعون، سقف تکامل علم بشری شد و ترجمه‌های آثار متفکرانش، پس از صدها سال جمود، مایه بیداری و رنسانس در غرب شد.

 رئیس دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: از آغاز نهضت ترجمه در قرن دوم هجری تا آخرین امپراتوری‌ها صفوی، گورکانی و عثمانی، ایرانیان، همیشه در هر کانون تمدنی، صف اصلی صاحبان دانش و معرفت را شکل داده‌اند. ایرانیان، با دیگر ملل مسلمان، یک تفاوت بزرگ داشتند. این ملت فرهیخته، در عین ایمان عمیق قلبی به پیام ناب آخرین و کامل‌ترین فرستاده الهی، استقلال و فرهنگ خود را هرگز از یاد نبرد.

میرزایی شهرابی تصریح کرد: ایرانیِ بودن و مسلمانی، مثل دو بال پرنده‌ای عمل می‌کرد که یکی از مقاوم‌ترین ملت‌های تاریخ حیات بشر را در مسیر پرواز به فرازنایِ تمدن خود قدرت بخشیده بود، پیوند بین این دو بال، و ریشه‌های عمیق این اعتماد به نفس ملی، با یکی از زیباترین و شاعرانه‌ترین زبان‌های بشری، «زبان فارسی»، عینیت یافته بود. زبان فارسی، و استواری و قدرت پایداری ملی، مرهون وجود شاهنامه فردوسی است.

او گفت: شاهنامه، در زمانی خلق شد که پس از اوج عصر طلایی تمدن اسلامی، در دوران قدرت گرفتن غزنویان، پیوند سلطان و خلیفه و رشد تعصب و عقل‌ستیزی، ادامه این فرهنگ را با چالش و موانع جدی مواجه کرده بود، فرهنگ اصیل شیعی که بر خلاف رویکرد ظاهرگرایانِ وابسته به دو سامانه خلافت و سلطنت، بر راهبری عقل و دل بستن به موددت اهل بیت (ع) مبتنی بود، در ایران، با مرکزیت مشهدِ هشتمین گوهر آسمان ولایت، مشهدالرضا، در دوران سخت‌ترین سرکوب‌ها به رشد خود ادامه داد.

رئیس دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: این مقاومت تاریخی نیاز به یک فرهنگ حماسی داشت، شاهنامه، قلب این مقاومت و پایه احیای هویت ایرانی و زبان فارسی شد، بیهوده نیست که در پیشانی این کتاب، نام شاعری است که با صدای بلند فریاد زده بود:

دریغ است ایران که ویران شود
کنام پلنگان و شیران شود

میرزایی شهرابی افزود: همین شاعر، با چشمان اشکبار از بغضِ حقیقت نسبت به ستمگریِ تاریخ، نغمه سر می‌داد که:
به دل گفت اگر با نبی و وصی
شوم غرقه دارم دو یار وفی ...
اگر چشم داری به دیگر سرای
به نزد نبی و علی گیر جای ...
بر این زادم و هم بر این بگذرم
چنان دان که خاک پَی حیدرم

او ادامه داد: چنین پیوندی بین دو گوهر باورداشتِ اسلامی و فرهنگ ایرانی بود که به این حکیم طوسی، هزار سال پیش، روشن‌بینی و معرفتی بخشید که در پایان اثرش که یکی از برترین شاهکارهای حماسی جهان است، بی هیچ لکنتی، انگار که آینده را در آینه دل صافی‌اش می‌دید- بانگ برآورد که:
نمیرم از این پس که من زنده ام
که تخم سخن را پراکنده ام...

رئیس دانشگاه فردوسی مشهد تاکید کرد: زبان فارسی، زبان شعر و شعور، عرفان و حکمت، و به تعبیر یکی از مستشرقین که در برابر شاهکارهای ادبی این زبان شگفت‌زده شده بود، «بعد از کتب آسمانی، مهم‌ترین موهبت خداوند برای نسل بشر» است.

او افزود: شاهنامه حکیم طوس، پایه و مایه یکتای این زبان است تا اگر امروز، در بین دویست‌ و اندی کشور جهان که جز به تعداد انگشتان دو دست، مابقی بیش از نیم قرن گذشته ندارند، یک کشور باشد که چند هزار سال هویت و ایستادگی و مقاومت در برابر تندبادها را نیک آموخته باشد، این کشور جز ایران اسلامی نباشد.

میرزایی شهرابی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران، با ایمان به «وعده صادقِ» ظهور آخرین فرزند پیامبر روشنی‌ها، در سال‌های اخیر، بزرگداشت شاهنامه، این نماد آزادی و آزادگی، دادگری و یکتاپرستی و به ویژه خردگرایی و حبّ اهل بیت را، و تلاش برای بهتر شناختن و ترجمان این اثر به زبان روز را در صدر برنامه‌های فرهنگی خود قرار داده است.

او تصریح کرد: این مهم، نقش دانشگاه فردوسی را در آغاز گام سوم انقلاب شکوهمند اسلامی، مهم‌تر از پیش کرده است، دانشگاهی که به اتّصاف به نام این حکیم فرزانه به خود می‌بالد نه تنها می‌بالد که خواهد کوشید، در مسیر شناخت اثر وی و ترویج فرهنگ راستین مبتنی در این کتاب نامی، طلایه‌دار باشد. به همین جهت، در دو سال گذشته، برای نخستین بار، دانشگاه خود به یکی از ارکان برنامه‌های بزرگداشت فردوسی تبدیل شده است.

رئیس دانشگاه فردوسی مشهد گفت: تنها قطب علمی ادبیات حماسی کشور در این دانشگاه جای گرفته و گرایش دکترای تخصصی شاهنامه و ادبیات حماسی توسط استادان زبده این دانشگاه طراحی شده است و دانشگاه فردوسی، خانه امن همه شاهنامه‌پژوهان و دوستداران این شناسنامة مشترک همة ایرانیان است.

میرزایی شهرابی ادامه داد: امسال، دانشگاه فردوسی، نه تنها در سطح دانشکده ادبیات و علوم انسانی که همیشه پیشتاز این فعالیت‌ها بوده، بلکه در عالی‌ترین سطح مدیریت و هیئت رئیسه دانشگاه در برنامه‌ریزی شهری و کشوری بزرگداشت فردوسی ورود پیدا کرد، جلسة مشترک هیئت رئیسه با مدیران نهادهای فرهنگی و شهری استان که در تاریخ این دانشگاه برای نخستین بار برگزار می‌شد، در این مسیر، تنها گام آغازین بود. دانشگاه فردوسی، می‌آید که نام فردوسی را نه تنها بر جبین، که بر قلبش حک کند و فردوسی‌وار، پیشرفت، پویایی و اعتماد به نفس را برای آینده‌سازان این مرز و بوم به عمل معنا کند.

او با بیان این‌که، از جانب خانواده بزرگ دانشگاه فردوسی مشهد، به همه دست اندرکاران و مسئولان علمی و اجرایی این همایش و نهادهای برگزارکننده بزرگداشت خداقوّت می‌گویم، گفت: آرزو می‌کنم که مراسم امسال، مقدمه خوبی باشد برای همایش سال آینده که در سطح بین‌المللی، با نهایت شکوه و عظمت برگزار شود. 
 

انتهای پیام/