اسکندر مختاری، در گفت‌وگو با خبرنگار میراث‌آریا، با تأکید بر ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی کشور برای حفاظت مؤثر از بناهای تاریخی، اظهار کرد: ارتقای آگاهی عمومی در تمام سطوح، اساسی‌ترین ابزار در مسیر حفاظت از میراث‌فرهنگی است. تجربه کشورهای موفق نشان داده که آموزش عمومی، ضامن پایداری این میراث است.

وی با اشاره به ظرفیت‌های نهادهای مردمی، رسانه‌ها و نظام آموزشی کشور، افزود: سازمان‌های مردم‌نهاد، رسانه‌های جمعی، آموزش‌وپرورش و حتی گروه‌های هنری و فرهنگی، همگی می‌توانند در ترویج فرهنگ صیانت از میراث‌فرهنگی نقش‌آفرینی کنند. از مدارس تا رسانه ملی، از هنرمندان تا نیروهای انتظامی، همگی نیازمند آموزش و حساس‌سازی در این زمینه‌اند.

مختاری ادامه داد: حفاظت از بناهایی چون تخت‌جمشید یا سی‌وسه‌پل، صرفاً با حضور نیروی انسانی در محل ممکن نیست؛ جامعه باید به‌گونه‌ای آموزش ببیند که هر ایرانی خود را مسئول نگهداشت آثار تاریخی بداند. خوشبختانه بستر این رویکرد در جامعه ایران فراهم است و علاقه عمومی به میراث، رو به گسترش است.

این کارشناس برجسته با تأکید بر لزوم عبور از نگاه صرفاً دولتی در حفاظت، تصریح کرد: حفاظت پایدار، در گرو مشارکت فعالانه بخش خصوصی است. تصور اینکه تنها وزارت میراث‌فرهنگی مسئول این امر است، نگاهی ناکارآمد و محدودکننده است. امروز، بخش خصوصی آماده ورود به این عرصه است، به‌شرط آن‌که با رویکرد مسئولیت‌پذیر و مشارکت‌جویانه همراه شود.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا شیوه‌های حفاظت در مواجهه با بحران‌های اقلیمی دچار تحول شده‌اند، گفت: هرچند چالش‌هایی نظیر فرونشست، تغییرات اقلیمی و تهدیدهای طبیعی همچنان وجود دارد، اما این تهدیدها می‌توانند به فرصت بازآفرینی نگاه ما تبدیل شوند. نخستین گام، مستندنگاری علمی و دقیق است؛ موضوعی که با توسعه فناوری‌های نو، بیش از پیش قابل تحقق است.

مختاری با اشاره به فرونشست به‌عنوان یکی از مخاطرات جدی برای سازه‌های تاریخی، خاطرنشان کرد: تقریباً تمامی آثار تاریخی کشور با این تهدید مواجه‌اند و مستندنگاری دقیق، پیش‌نیاز هر اقدام مهندسی و حفاظتی در این زمینه است. خوشبختانه ظرفیت علمی و فنی کشور برای اجرای این مهم وجود دارد.

او در پایان با تبیین نقش دولت و بخش خصوصی در تقویت تاب‌آوری آثار تاریخی، تأکید کرد: مشارکت مردمی زمانی شکل می‌گیرد که مردم خود را در برابر بناهای تاریخی ذی‌حق بدانند. زمانی‌که حفاظت از آثار تاریخی به دغدغه عمومی تبدیل شود، بخش خصوصی نیز با انگیزه و مسئولیت‌پذیری بیشتری وارد میدان خواهد شد.

انتهای پیام/