به گزارش میراث آریا، در سپیده‌دم هزاره سوم، موزه‌ها از حریم سنتی خود فراتر رفته‌اند و به نهادهای پویایی بدل شده‌اند که با جوامع می‌زیند و برای جوامع می‌کوشند. این نهادهای فرهنگی که زمانی صرفاً حافظ اشیاء بودند، امروز به کانون‌های زنده تعامل، آموزش و گفت‌وگوی تمدن‌ها تبدیل شده‌اند. شکل‌گیری موزه در هر جامعه نشانه بلوغ فرهنگی آن جامعه است؛ بلوغی که در دو سطح متجلی می‌شود:

نخست شناخت ارزش میراث ملموس و ناملموس، و دوم احساس مسئولیت برای حفظ و انتقال این گنجینه به نسل‌های آینده. این فرآیند خودآگاهی جمعی، موزه‌ها را به آیینه‌ای تمام‌نما از تحولات اجتماعی بدل کرده است.

انقلاب دیجیتال و شتاب فزاینده جهانی‌سازی، ضمن گشودن افق‌های نوین، چالش‌های بی‌سابقه‌ای نیز پدید آورده است: فرسایش هویت‌های فرهنگی در سایه یکسان‌سازی جهانی، تهدید تنوع زیستی و میراث طبیعی، و کمرنگ شدن خرده‌فرهنگ‌ها و سنت‌های بومی.

در این میان، موزه‌ها به سنگرهای استوار حفظ هویت جمعی تبدیل شده‌اند. این نهادها با بهره‌گیری از ابزارهای نوین، سه رسالت بنیادین را بر دوش می‌کشند: پاسداشت یادها (حفظ و احیای میراث فرهنگی)، پرورش اندیشه (آموزش و توانمندسازی جامعه)، و پیوند افق‌ها (گفت‌وگوی بینافرهنگی). اداره کل موزه ها با درک این مسئولیت خطیر، اولویت‌های راهبردی ذیل را مدنظر دارد: دیپلماسی موزه‌ای (توسعه همکاری‌های بین‌المللی و معرفی ظرفیت‌های فرهنگی ایران)، تحول دیجیتال (راه‌اندازی موزه‌های مجازی و تولید محتوای تعاملی)، مخاطب‌شناسی نوین (طراحی برنامه‌های ویژه برای نسل جوان و تسهیل دسترسی همگانی)، موزه سبز (بهینه‌سازی مصرف انرژی و استفاده از مصالح پایدار) و مرجعیت علمی (تقویت پژوهش‌های میان‌رشته‌ای و توسعه مطالعات موزه‌شناسی).

موزه‌های ایران با تکیه بر غنای تمدنی این سرزمین آماده‌اند تا نقشی پیشرو در عرصه بین‌المللی ایفا کنند.

ما بر این باوریم که موزه‌های فردا نه انبار اشیاء که کارگاه‌های زنده اندیشه‌سازی خواهند بود. در این مسیر دشوار اما افتخارآمیز، از تمامی دست‌اندرکاران، پژوهشگران و دوستداران میراث فرهنگی دعوت می‌کنیم تا با همدلی و هم‌اندیشی، فصل نوینی در تاریخ موزه‌داری ایران بگشاییم.

انتهای پیام/