جشن مهرگان؛ نماد رهایی، زندگی و شکرگزاری در فرهنگ ایرانی

در نشست نقد و بررسی فیلم مستند مهرگان که در پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری برگزار شد، صاحب‌نظران حوزه مردم‌شناسی و زیبایی‌شناسی درباره جایگاه آیینی و فرهنگی این جشن سخن گفتند.

به گزارش میراث آریا، محمدرضا مهراندیش دبیر نشست و عضو پژوهشکده مردم‌شناسی در ابتدای نشست نقد فیلم مهرگان که در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شد، اظهار کرد: جشن مهرگان یکی از ایام مهم فرهنگی ایران است و پژوهشکده مردم‌شناسی به همین مناسبت سفره‌ای آیینی برپا کرده و برنامه‌های متعددی را تدارک دیده است.

علیرضا حسن‌زاده رئیس پژوهشکده مردم‌شناسی، با اشاره به مفهوم شناختی آیین‌های ایرانی بیان کرد: درک آیین‌های ایرانی نیازمند فهم نمادها و اسطوره‌های آن است. به گفته او، فریدون در کنار کاوه نماد رهایی ایرانیان از بند ضحاک است و جشن مهرگان، جشن رهایی، زندگی و امید به شمار می‌آید.

او افزود: نبرد ضحاک و کاوه بازنمایی جدال خیر و شر است و شادمانی در فرهنگ ایرانی همواره جزو تمناهای تاریخی این سرزمین بوده است. به اعتقاد حسن‌زاده، گفتمان ایران و ایرانی، گفتمان زیست خوب و زندگی متعادل است.

رئیس پژوهشکده مردم‌شناسی با اشاره به نگرش فصول در متون کهن گفت در برخی منابع، زمستان و پاییز نکوهیده و بهار نماد آزادی دانسته شده است، اما جشن مهرگان نگاهی متعادل‌تر دارد. این جشن، جشن محصول و شکرگزاری است و فیلم مهرگان نیز به‌خوبی به این جنبه پرداخته است.

جشن مهرگان؛ نماد رهایی، زندگی و شکرگزاری در فرهنگ ایرانی

طیبه عزت‌الهی‌نژاد، عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم ارتباطات، نیز در این نشست به بررسی زیبایی‌شناسی بومی این آیین پرداخت و گفت: در حوزه زیبایی‌شناسی عمومی، جشن مهرگان بازتابی از زیست مسالمت‌آمیز، اخلاق، شکرگزاری و همزیستی اجتماعی در جامعه ایرانی است و هماهنگی با طبیعت در این جشن به‌خوبی مشاهده می‌شود.

او افزود: مهرگان آیینی است تکرارشونده که در زمان، مکان و میان افراد معین برگزار می‌شود و نوعی تجدید پیمان جمعی به شمار می‌آید. شرکت در این آیین، تأییدی بر حضور و همبستگی اجتماعی است. مهم‌ترین مولفه زیبایی‌شناسی مهرگان، داد و دهش است؛ یعنی بخشیدن و بخشیده شدن، و جامعه‌ای که این اصل را پاس دارد، در آرامش زیست خواهد کرد.

عزت‌الهی‌نژاد همچنین بیان کرد: در این جشن، برداشت محصول طلایی در مقابل سبزی بهار قرار دارد و زیبایی در نیکی، بخشش و داد و دهش معنا می‌یابد. به گفته او، این ارزش‌ها اساس استمرار فرهنگ ایرانی را تشکیل می‌دهند.

در ادامه نشست، پیام صوتی بهرام روشن‌ضمیر، کارگردان فیلم مستند مهرگان، پخش شد. او در این پیام با اشاره به مفهوم اعتدال پاییزی یادآور شد که در ایران باستان، جشن مهرگان از مهم‌ترین آیین‌های ملی بود و تا ۷۰۰ سال پس از ورود اسلام نیز دوام آورد. این جشن پیوندی عمیق با باورهای طبیعی و زیست‌جهان مردم داشته است.

انتهای پیام/

کد خبر 1404071601682
دبیر مرضیه امیری

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha