مجتبی گهستونی فعال رسانه در یادداشتی که در اختیار میراث آریا قرار داد، نوشت: خوزستان، سرزمین تمدنهای کهن، در دوره اشکانی میزبان حکومتی محلی و مستقل به نام الیمایی یا الیماییدها بود. این حکومت نه تنها در عرصه سیاسی و اقتصادی نقش ایفا کرد، بلکه میراثی ارزشمند از هنر و فرهنگ برجای گذاشت. نگارکندها و مقابر شاهان الیمایی که در شهرستانهای ایذه، اندیکا، مسجدسلیمان و شوشتر پراکندهاند، گنجینهای بیبدیل از تاریخ ایران باستان محسوب میشوند.
نگارکندهای منار، شیخ احمد، بتا، خونگ اژدر، خونگ یارعلیوند، خونگ کمالوند، تینا، شوی، تراز و سروک همگی در محدوده کوهستانی خوزستان قرار دارند. همچنین مقبرههای شاهان الیمایی در شوشتر، این استان را به مرکز اصلی میراث الیمایی بدل کرده است. هیچ استان دیگری چنین تمرکزی از آثار این حکومت ندارد.
تاکنون پژوهشهای پراکندهای درباره الیماییها انجام شده، اما نبود یک پایگاه تخصصی باعث شده این میراث کمتر شناخته شود. وجود نگارکندها در محدوده کوهستانی گاهی موجب شده تا از مراقبت پیدرپی و حتی فعالیتهای مرمتی و حفاظتی برخوردار نشوند، اما تأسیس پایگاه الیماییشناسی میتواند بستری برای تحقیقات دانشگاهی، مستندسازی، و تربیت پژوهشگران در حوزه تاریخ و باستانشناسی باشد.
بسیاری از نگارکندها در معرض فرسایش طبیعی و آسیبهای انسانی قرار دارند. پایگاه الیماییشناسی میتواند بهعنوان نهادی تخصصی، برنامههای حفاظتی و مرمتی را سامان دهد و از نابودی تدریجی این آثار جلوگیری کند.
خوزستان با داشتن این آثار منحصر بهفرد، ظرفیت بالایی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد. پایگاه الیماییشناسی میتواند با معرفی علمی و هنری این میراث، مسیرهای گردشگری فرهنگی را طراحی و اجرا کند و به رونق اقتصادی منطقه کمک نماید.
الیماییها بخشی از تاریخ و هویت خوزستان هستند. ایجاد پایگاه الیماییشناسی نه تنها به شناخت بهتر این میراث کمک میکند، بلکه موجب تقویت حس تعلق و افتخار مردم استان به گذشته درخشان خود خواهد شد.
با توجه به تمرکز آثار الیمایی در خوزستان، نبود پایگاه مشابه در دیگر استانها، و اهمیت علمی، فرهنگی و اقتصادی این میراث، تشکیل پایگاه الیماییشناسی در خوزستان ضرورتی انکارناپذیر است. این پایگاه میتواند بهعنوان مرجع ملی و بینالمللی در حوزه مطالعات الیمایی عمل کند، میراث ارزشمند این حکومت محلی را از خطر فراموشی و نابودی نجات دهد، و خوزستان را به کانون پژوهش و گردشگری تاریخی در ایران بدل سازد.
انتهای پیام/
نظر شما