عکس: روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان لرستان

 قلعه فلك الافلاك بر بلنداي تپه اي باستاني و طبيعي، در مركز شهر خرم آباد واقع شده است. اين اثر ارزشمند داراي هشت برج و دو حياط مستطيل شكل مي باشد. ارتفاع بلندترين ديوار بنا تا سطح تپه 5/22متر و مساحت كلي آن 5300 متر مربع است . پلان بنا به صورت هشت ضلعي نامنظم است. ورودي آن در جبهه شمالي و در برج جنوب غربي ساخته شده كه عرض آن10/2و ارتفاع آن3 متر است. در ساخت اين بنا از مصالحي چون خشت، آجر(قرمز وبزرگ)،‌ سنگ و ملات استفاده شده است. از نكات قابل تامل در اين بناي سترگ وجود چاه قلعه به عمق42 متردر حياط اول و گريزگاه اضطراري در حياط دوم مي توان اشاره نمود.

از زمان برپايي بنا در عهد ساساني تا دوره  هاي متاخر، الحاقاتي به آن اضافه شده است(به خصوص دوره صفوي و قاجاري). اين اثر همان دژ معروف شاپورخواست مي باشد كه در تاريخ ذكر شده است. از قرن ششم هجري پس از ساخته شدن شهر جديد خرم‌آباد اين قلعه نيز بنام خرم‌آباد معروف شد و احتمالانام فلك‌الافلاك در دوره قاجار بر آن اطلاق شده است. این بنای ارزشمند از بدو شكل‌گيري تا به حال داراي كاربري‌هاي  سياسي، نظامي، خزانه سلطنتي، مقر حكومتي، پادگان نظامي و زندان سياسي بوده است. قلعه فلک‌افلاک که اكنون نيز به عنوان موزه باستانشناسي، مردم شناسي و آزمايشگاه مرمت اشيا تاریخی از آن استفاده مي‌شود مربوط به دوره ساساني و به شماره  883 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.

برچسب‌ها