خانواده افضل با کشور هند نيز تبادل کالاي تجاري داشتند به طوري که از شوشتر خرما، برنج، روغن حيواني، پارچه و... به هند صادر کرده و شمع کافوري، عطر، چاي و... از هند وارد مي‌کردند و سير حرکتشان بدين صورت بود که کالاي موردنظر از شوشتر به مکاني به نام شليلي در جنوب اين شهر حمل و از طريق آب گرگر با مرکت از سمت بند قيد به کارون و در نهايت به خليج‌فارس برده مي‌شد که توسط يکي از بزرگان اين خاندان به نام رجبعلي افضل که بازارچه‌اي در بمبئي داشت فروخته شود.
بنابراين گزارش، سراي افضل در يک مقطع زماني به عنوان کمپ انگليسي‌ها و هندي‌ها بود دفتر تجار عمده‌فروش در طبقه همکف قرار داشت و شبستان نيز انبار بوده است و تا دوره پهلوي دوم به کار خود ادامه مي‌‌داده اما به مرور زمان نقش تجاري خود را با توسعه راه‌ها، گسترش و پيشرفت حمل و نقل و رونق يافتن اهواز به عنوان مرکز استان از دست داد و به عنوان انبار استفاده شد و در سال‌هاي اخير متروک ماند.
متأسفانه به دلايل گوناگون و موقعيت خاص قرارگيري اين بنا از نظر مرغوبيت قرارگيري در شهر و ارزش ريالي زمين مالک، دو جبهه شمالي و شرقي را به فروش مي‌رساند و حدود سال 1375 بخشي از جبهه شرقي تخريب و يک بناي جديد تأسيس مي‌شود و در سال 1381 جبهه شمالي نيز به فروش رسيده و مالک جديد طبقه همکف بنا را تخريب کرده اما با ممانعت سازمان ميراث‌فرهنگي شوشتر جلو تخريب بيشتر گرفته مي‌شود.
در همان سال صنايع‌دستي استان اين سرا را جهت ايجاد کارگاه‌هاي صنايع‌دستي خريداري و در تاريخ 17/12/81 به شماره 7940 به ثبت آثار ملي ايران مي‌رساند.
از بناهاي باقي مانده از خاندان افضل علاوه بر سرا (مجموعه افضل) مي‌توان به حمام افضل، خانه افضل، دو عدد ساباط که به ساباط افضل معروفند، نام برد. اين مجموعه يک مسجد ينز به نام مسجد افضل داشته که تخريب شده و در حال‌حاضر فقط يک زمين از آن باقي مانده است.
اين گزارش مي‌افزايد: عمليات کارگاه مرمتي سراي افضل از آبان ماه 85 آغاز شد و با توجه به شروع فصل بارندگي در منطقه در ابتدا عمليات استحفاظي و پاکسازي پيش‌بيني شد.
تاکنون از محل اعتبارات استاني 282 ميليون تومان براي مرمت اين بنا هزينه شده است تا با کاربري نمايشگاه دائمي صنايع‌دستي و کارگاه‌هاي توليدي و آموزشي مورد استفاده قرار گيرد.
R/H/112
انتهای پیام/
