وي افزود: دارايي پارچه‌اي ابريشمي است، با نقوش درهم هندسي که در يزد بافته مي‌شود .دليل انتخاب اين نام بدين جهت است که قواره‌هايي از اين پارچه را به همراه ترمه، هنگام تهيه جهيزيه به عنوان دارايي عروس به او هديه مي‌دادند.
وي در خصوص خاستگاه اوليه اين هنر گفت: تنوع پيچيدگي و ظرافت نقش‌ها و روش‌هايي که در جزاير مالي و سوماترا يافت شده حاکي از آن است که زادگاه واحدي براي اين شيوه بافت وجود داشته و آن منطقه اندونزي است.
بهشتي‌نژاد خاطرنشان کرد: در ايران نيز اين شيوه بافت در مناطقي وجود داشته ولي در حال حاضر تنها در کارگاه‌هاي محدودي در شهر يزد انجام مي‌شود.
وي با بيان اينکه ايکات در زمان‌هاي قديم مخصوص تهيه لباس براي قشر ثروتمند جامعه بود، افزود: در ايران کمتر از آن به عنوان لباس استفاده مي شد و در مناطقي که در مجاورت بيشتري با مناطق خشک و کويري داشتند رايج بوده است، در واقع بافت ايکات به عنوان منبعي جايگزين براي جبران کمبودهاي اقتصادي بوده است.
اين مقام مسئول ادامه داد: امروزه نيز با وجود تغييرات بسيار در سبک زندگي کويرنشينان، هنوز اين سنت هنرمندانه حفظ شده است.
بهشتي نژاد گفت: ايکات، در واقع ترکيبي از فن و رنگرزي و بافت پارچه است، براي ايجاد نقش روي پارچه ۲ روش به کار گرفته مي شود؛ يا هنگام بافت، نقش را ايجاد مي کنند و يا از طريق چاپ که خود انواع مختلفي دارد، اما روش بافت ايکات به طور کامل متفاوت است. در ايکات نقش را روي تار يا پود و يا هر دو به وسيله رنگرزي منتقل مي کنند و سپس آن را مي بافند. انجام اين کار، بسيار دشوار است اما حاصل کار توليد پارچه اي بسيار زيبا و ارزشمند است.
وي ادامه داد: آن چنان که محققان نوشته‌اند ايکات از کلمه مالايايي \"منجيکات\" به معني بستن و گره زدن يا پيچاندن گرفته شده و در هندوستان نيز به اين نوع بافت \"هل\" گفته مي‌شود.
وي تصريح کرد: تا چند سال پيش براي بافت ايکات از ابريشم طبيعي استفاده مي کردند، اما هم اکنون از نخ ويسکوز براي تار و از ابريشم مصنوعي براي پود بهره مي‌گيرند.
معاون صنايع‌دستي و هنرهاي سنتي يزد يادآور شد: در قديم اين پارچه در کاشان و استان خوزستان نيز بافته مي شد، اما امروز فقط در يزد بافته مي شود و کهن‌ترين نمونه ايکات متعلق به مصر است که تاريخ بافت آن را به سال ۱۱۰۰ ميلادي نسبت داده‌اند ولي نقش‌هاي ديوار معبدي در شمال غربي هندوستان که در حدود ۵۰ سال قبل از ميلاد مسيح ساخته شده است، زناني را با جامه‌هاي بافته شده از اين نوع نشان مي‌دهد.
لازم به يادآوري است که اگرچه با ورود ماشين هاي بافت، صنعت يزد نيز از اين دستگاه ها بي بهره نماند و خسارتي به اين هنر وارد آمد و حجم توليد اين پارچه در يزد به شدت کاهش يافت ولي هنوز هستند کساني که در گوشه و کنار استان به پاسداشت داشته‌هاي اين سرزمين، اهتمام دارند.
114/
انتهای پیام/
