\"زرين تاج شيباني\" عضو هيأت علمي پژوهشکده باستان شناسي در گفتگو با ميراث آريا (chtn) تصريح کرد: مسجد تاريخانه يکي از قديمي‌ترين بناها و مساجد اسلامي ايران است که به عنوان مرجع تاريخ گذاري مساجد اوليه در ادبيات معماري از آن نام مي‌برند.

وي افزود: بيشتر مساجد و آثار قديمي ايران دچار تحولاتي شده همچون مسجد جامع اصفهان، تاريخانه علارغم تحولاتي که در دوران بعد به آن دچار شده توانسته ساختار اوليه خودش را حظ کند.

شيباني ادامه داد: دامغان همچون تمام شهرها در روند توسعه شهرسازي تغييراتي پيداه کرده و زماني که اين توسعه به اطراف تاريخانه کشيده شد، دخل و تصرف‌هايي در آن بوجود آمد. در گمانه‌زني‌هايي که در اطراف مسجد صورت گرفت و آثاري که بدست آمد، خيابان راه‌آهن از روي عرصه تاريخي مسجد عبور کرده است.

لازم به ذکر است که اين مسجد تاريخي در حاشيه شهر پيش از اسلام دامغان ساخته شده،‌ از نقشه‌ايي که از سال 1353 از اين منطقه باقي مانده هنوز ساخت و سازهايي در اطراف مسجد تا آن دوران بوجود نيامده بود.

شيباني، \" آندره گدار\" را اولين کسي دانست که به تاريخانه توجه کرده و خاطرنشان کرد: گدار ضمن مسئوليت اداره باستان‌شناسي در سال 1313 تاريخانه را به ثبت آثار ملي رساند و نقشه تاريخانه را تهيه مي‌کند.

عضو هيأت علمي پژوهشکده باستان شناسي تصريح کرد: گدار اولين و شايد آخرين کار پژوهشي را در تاريخانه انجام داده و تا به امروز ديگر کار مهمي انجام نشده است.

بنابراين گزارش؛ در دوره ايلخاني به خاطر توسعه شهري، تاريخانه نيز توسعه پيدا کرد و مناره ابوحرب که در کنار تاريخانه باقي مانده از اين دوره است.

شيباني افزود: در سال 85 به هنگام ساخت و ساز ديوارهاي جديدي براي تاريخانه در دو نقطه به آثاري در کنار خيابان و ورودي تاريخانه برخورد شد. اين آثار که شامل يک فرش آجري و ستون است، به دليل اهميت آنها،طرح پژوهشي تهيه و به تهران ارسال شد. عليرغم پيگيري‌هاي استان، اين طرح دچار سلسله مراتب اداري در تهران است.

وي به ميراث آريا گفت: اين طرح در چند هفته اخير بررسي و قرار شد تا طرح آسيب شناسي به ديدگاه پژوهشي آن اضافه شود. اما هنوز اين طرح در شوراي پژوهشي سازمان ميراث فرهنگي به تصويب نرسيده است.

شيباني انجام اين پروژه را بر بحث مستند سازي و مطالعات تحليلي معماري دانست.

اين گزارش حاکي است؛‌ زمان ساخت مسجد تاريخانه به نيمه دوم قرن دوم هجري مي‌رسد. البته اين تاريخ، نمي‌تواند زمان دقيق ساخت تاريخانه را مشخص کند. چيدمان ستون‌ها،‌ تکنيک اجراي قوس‌ها، نوع قوس‌ها و چيدمان ستون‌ها، تکنيک اجراي قوس‌ها و نوع قوس‌ها، چيدمان آجرها همه حکايت از بهربرداري از معماري ساساني را دارد. اما بعد از نوشته گدار هيچ مطلبي در مورد تاريخانه اضافه نشده است.

117




انتهای پیام/

کد خبر 1386081411