قدمت و تاريخچه اين مراسم به طور دقيق در دست نيست . لذا با توجه به يادداشت هاي سفر نامه هاي منتشر شده اشاره به خاطرات ناصر الدين شاه در سفر به شهر سلطانيه و ديدن مراسم تعزيه خواني قدمت آن را در استان آشکار مي کند. يکي از بارزه هاي اين مراسم در استان زنجان اجراي آن به زبان ترکي و حضور زنان در آن است.
در کشور ما اين مراسم را به مذهب آل بويه نسبت مي دهند . در دوران حکومت سلطان محمد خدابنده شيعيان حداکثر استفاده را در انجام مراسم سوگواري ابا عبدا... (ع) و بزرگداشت خاندان پيامبر (ص) مي کردند که به تدريج تعزيه در دوره ناصرالدين شاه به اوج خود رسيد که بسياري اين دوره را عصر طلايي تعزيه ناميده اند.
تعزيه پيش از آن در حياط کاروانسرا ها ، بازار ها و گاهي منازل شخصي اجرا مي شد و در دوراني در اماکن باز يا سربسته تکايا و حسينيه ها به اجرا درمي آمد . که معروف ترين اين تکايا تکيه دولت بود که در همين دوره به دستور ناصرالدين شاه و با مشارکت دوستعلي خان معيرالممالک در سال 1304 هـ . ق ساخته شد .
در آغاز سلطنت ناصرالدين شاه تعزيه در 300 مکان مشخص برپا مي شود. نخستين سوگواري بعد از واقعه عاشورا از سوي گواهان عيني واقعه کربلا بوده که در سنين کودکي و نوجواني پس از عاشورا به اسارت رفتند. در واقع از هنگامي که قافله اسرا به طرف شام حرکت کرده برخي شبيه خواني و تعزيه را جهت تماشاي عيني واقعه کربلا را به يزيد نسبت داده که عاملان واقعه کربلا خواسته بود تا اعمال زشتي را که مرتکب شده اند را به نمايش دربياورند./106
انتهای پیام/