سال 2010 از سوي سازمان ملل تحت عنوان سال جهاني توريسم و تنوع زيستي با شعار «تنوع زيستي زندگي است» نامگذاري شده است. اين شعار بيانگر ارزش تنوع زيستي براي حيات تمامي انسانها است. در اين سال از جهانيان دعوت شده است تا در راستاي حفظ گوناگوني زندگي در زمين تلاش نمايند.
ما بخشي از طبيعت هستيم که ميتوانيم آنرا حفظ و يا تخريب کنيم بنابراين سرنوشت آدميان با تنوع زيستي غني اين طبيعت گره خورده است.
ذخاير زيستي کنوني کره زمين حاصل صدها ميليون سال تاريخ تکامل است در طي ادوار مختلف فرهنگهاي انساني گوناگوني ظاهر شده که با شرايط محيطي سازگاري يافته و منابع زيستي متعددي را کشف، مديريت و بهرهبرداري کرده است. بنابراين تنوع فرهنگي انسان نيز بخشي از تنوع زيستي است.
برخي از جنبههاي فرهنگي انسان راهحلهايي براي حل مشکلات زيستي در مناطق خاصي تأمين کرده و بدينوسيله تنوع فرهنگي به سازگاري انسان با شرايط محيط در حال تغيير خود، کمک کرده است. تنوع فرهنگي در تنوع زبان، مذهب، اعتقادات و سنتها و بهرهبرداري از زمين، هنر، موسيقي، ساختار اجتماعي، نوع غذا و غيره پديدار است.
ما انسانها براي تهيه کليه منابع حياتي نيازمند تنوع زيستي بوده و به سادگي نميتوانيم بدون آن به زندگي خود در زمين ادامه دهيم با اين وجود اين تنوع زيستي غني به علت فعاليتهاي انساني به سرعت در حال از دست رفتن است. اين فعاليتها سيستمي را که به آن وابستگي کامل داريم، تحليل برده و در طي آن مهارت زندگي ما را ضعيف کرده و سبب گشته تا در مقابل تهديدي همچون «تغيير آب و هوا» دچار مشکل جدي شويم. از اين رو سازمان ملل سال 2010 سال توريسم و تنوع زيستي اعلام کرده تا تمامي ملتها ضمن تلاش براي حفظ اين تنوع زيستي بيهمتا در اين زمينه چالشهاي پيش روي خود را بشناسند. معرفي سال 2010 به عنوان سال جهاني تنوع زيستي قطعاً تأکيد مجدد بر اهميت اين موضوع در جريان ادامه حيات نوع بشر است.
بدون شک گردشگري و تنوع زيستي ارتباط تنگاتنگي با يکديگر دارند. بسياري از جاذبههاي گردشگري مانند مناطق حفاظت شده، سواحل تفريحي ، صخرههاي مرجاني، پوشش گياهي و جانوري مربوط به تنوع زيستي هستند و به همين علت تنوع زيستي يک سرمايه اساسي براي صنعت گردشگري و موضوعي کليدي براي رشد پايدار اين صنعت محسوب ميشود.
گردشگري پايدار از لحاظ تعادلي که بين جنبههاي زيست محيطي، اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي، توسعه گردشگري برقرار مينمايد، نقش مهمي را در حفاظت از تنوع زيستي بر عهده دارد. صنعت گردشگري تلاش ميکند در عين اشتغالزايي، درآمدزايي و انتفاع به فعالان اين صنعت از اثرات مخرب خود بر محيط زيست و فرهنگهاي بومي بکاهد تا براي نسلهاي آينده نيز مورد استفاده باشد. با انجام اين مهم، گردشگري پايدار نقش مثبت خود را در محافظت از تنوع زيستي برجسته ساخته و بنابراين از اين طريق به کاهش فقر و رسيدن به اهداف توسعه پايدار نيز کمک ميکند.
امروزه طبيعتگردي يکي از مهمترين شاخههاي صنعت درآمدزاي گردشگري است که اساس آنرا سفري متعهدانه به طبيعتي که خدا به انسان هديه داده است تشکيل ميدهد. طبيعتگردان ميپذيرند که در گردش مسئولانه خود کمترين آسيبي به طبيعت پيرامون نرسانند و به تماشاي زيباييهاي طبيعت بنشينند.
در حقيقت طبيعتگردي پيوند دهنده دو ديدگاه تعهد شديد به طبيعت و احساس مسئوليت اجتماعي است. چشماندازها و مناظر زيباي طبيعت از کانونها و جاذبههاي توريست پذير اين نوع گردشگري است. بنابراين اهميت دادن به حفاظت از محيط زيست براي دستيابي به توسعه پايدار گردشگري وابسته به طبيعت ضروري ميباشد. فعاليتهاي طبيعتگردي صرفاً به عنوان يک شاخه معمولي در کنار ساير فعاليتهاي گردشگري محسوب نميشود بلکه تأکيدي بر رفتار مسئولانه در طبيعت است.
کشور عزيز ما ايران داراي طبيعت بسيار غني و منحصر به فردي است که در مقياس جهاني از ارزشهاي بسيار زيادي برخوردار است.کمتر کشوري را ميتوان مانند ايران داراي چنين تنوع فراواني از حيث انواع اکوسيستمها يافت. از يکسو ايران در مناطق شمالي و دامنههاي البرز و در حاشيه درياي مازندران داراي جنگلهاي انبوهي است که باستانيترين جنگلهاي دنيا محسوب ميشود. از سوي ديگر در مناطق مرکزيتر ايران جنگلهاي تنک مختلفي به چشم ميخورد و در مناطق جنوبي حاشيه خليجفارس و درياي عمان جنگلهاي حراء که ويژه مناطق حارهاي است وجود دارد.
همچنين کشور ما داراي کويرهاي منحصر به فردي است تپههاي شني زيبا، پهنههاي پوشيده از نمک، درياچههاي نمکي، فرمهاي شکلگرفته حاصل از فرسايش همه و همه زيباييهاي اين سرزمين هستند. از سوي ديگر نيمي از ايران کوهستاني است و هر رشته کوه مختصات و ويژگيهاي خاص خود را دارا است. درههاي البرز، تنگههاي زاگرس، کوههاي گچي و آهکي ايران و قلههاي سربه فلک کشيده همگي نشان از غناي طبيعت ايران دارد. در کنار اينها سواحل زيباي ايران چه در درياي مازندران و چه خليج هميشه نيلگون فارس، رودها و رودخانههاي ايران، آبشارها، درياچهها، دامنهها و چشماندازها توأم با حيات وحش غني و پوشش گياهي منحصر به فرد، امکان مناسبي را براي طبيعتگردي در ايران فراهم آورده است.
از اين رو طبيعتگردي اگر به شکل درست و اصولي و با رعايت موازين رفتار و به ويژه زيست محيطي انجام گيرد، سودمنديهاي فراواني هم براي طبيعتگردان و هم براي مردم محلي در پي خواهد داشت و اين انگيزه اصلي ما از تلاش در جهت توسعه پايدار طبيعتگردي در ميهن عزيزمان ايران است.
/117
انتهای پیام/