سرپرست چندين حفاري و برنامه آموزش باستان‌شناسي در مناطق پيش از تاريخ بلوچستان، پاکستان، افغانستان و قزاقستان افزود: در شرق رودخانه‌هاي هميشه پر آب بزرگ مانند هاب، پورالي و هينگول/ نال، به دريا مي‌ريزند در حاليکه مجموعه رودخانه‌هاي غربي اغلب به بيابان يا زمين‌هاي نمکي نزديک به ناحيه هيلمند مي‌ريزند.
فارغ التحصيل فوق دکترا از دانشگاه برلين، هزاران محوطه مشخص شده در نقشه باستاني را گواه پيشينه‌اي باشکوه دانست و افزود: آنها گواه نتايج استراتژي‌هاي زيستي و سازش محلي با موقعيت‌هاي طبيعي هستند.
سرپرست حفاريهاي هرات به \"مهرگر\"، محوطه‌اي نمونه براي درک شکل‌گيري سنتي مربوط به هزاره پنجم تا هفتم پيش از ميلاد اشاره کرد و گفت: کشف کانون‌‌هاي زيستي نوسنگي بي‌سفال از اين محوطه نشاندهنده تحول اقتصاد معيشتي از شکار به گله‌داري و جمع‌آوري غذا براي کشاورزي در مهرگر است.
فرانکه با بيان اينکه زمان اولين پيدايش چرخ سفالگري و کوره‌هاي داراي دماي بالا ( از زير هوا به آن تغذيه مي‌شد) در آسياي مرکزي به هزار سال پيش بازمي‌گردد يادآور شد: تعداد زيادي سفال ساخته شده در دماي بالا با ديواره باريک و طرح‌هاي سياه و قرمز کمرنگ در اين دوره توليد مي‌شد که از نظر صنعتي مي‌توان به کيله غول محمد و انواع سفال‌هاي دوره هزاره چهارم اشاره کرد.
وي با اشاره به اينکه در اواخر هزاره چهارم يا اوايل هزاره سوم پيش از ميلاد تغييرات فرهنگي بيشتر شد بيان داشت: در سه هزار سال پيش از ميلاد در جنوب شرقي ايران شهرنشيني پديدار شد. ضمن تعامل با سرزمين‌هاي مرزي پيدايش ويژگي‌هاي نيا ايلامي مانند لوحه‌هاي حکاکي شده، مهر و موم‌هاي دهليزي و نيز انواع سفال‌هاي شاخص (جام‌هاي لبه‌دار پخ شده، کوزه‌هاي nose-lug، سفال Naser Djemdat ) مزيت اقتصادي و سياسي به سمت شرق يعني تا شهر سوخته I، تپه يحيي (IVC2) و حتي مير کلات رسيد.
به گفته معاون موزه هنر اسلامي برلين، نيروي تحرک در پشت اين تحولات، يعني شروع يک عصر جديد، در همان ابتداي هزاره سوم پيش از ميلاد بسيار پويا بود که نمونه آن شهر سوخته است.
وي به شهر سوخته IV محوطه‌اي کوچک مربوط به فرهنگ کولي همسايه باختري تمدن ايندوس اشاره کرد و گفت: اين مجموعه به عنوان يک شيوه منطقه‌اي در جنوب بلوچستان حدود سال 2600 پيش از ميلاد ايجاد شده است.
فرانکه با بيان اينکه علم نجوم سياسي پس از سال 1900 پيش از ميلاد دوباره متحول شد تاکيد کرد: در آن زمان، تمدن ايندوس به ايالت مرکزي، بلوچستان، مناطق بزرگ در سند و در جنوب شرقي ايران تقسيم شد./118
انتهای پیام/
