تخته زني تاسوعا در روستاي فيروزسالار،آيين عزاداري مختص آذربايجان شرقي

به گزارش ميراث آريا(chtn) به نقل از روابط عمومي اداره‌کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربايجان شرقي، «تراب محمدي» مديرکل ميراث‌فرهنگي آذربايجان شرقي افزود: اين مراسم در روستاي فيروز سالار به اعتقاد اهالي به خاطر تکريم و بزرگداشت مقام حضرت قاسم (ع) و حضرت علي اکبر(ع) و با کامل‌ترين و گوياترين نوحه‌هاي محلي برگزار مي‌شود.

وي با بيان اينکه مراسم «تخته چالان لار» (تخته زني) سالهاست که در روستاي فيروزسالار شهرستان آذرشهر برگزار مي‌شود، اظهار داشت: اين آيين عزاداري محرم در روز تاسوعا در اوايل عصر به پايان مي‌رسد.

محمدي با اشاره به نحوه برگزاري اين آيين عزاداري تشريح کرد: همانند مراسم کفن‌پوشان، عزاداري دسته جات از خانه‌اي مشخص شروع شده و در هر يک از خانه‌هاي مسير، نذرکنندگان نذورات خود را بين افراد دسته و ديگران پخش مي‌کنند.

مدير‌کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان افزود: حرکت دسته در اين مراسم به صورت دوطرفه است و طبل‌ها به حالت سه ضرب نواخته مي‌شوند و هر يک از مداحان نيز اشعاري را در مدح و رثاي حضرت امام حسين (ع)، حضرت علي اکبر (ع) و حضرت قاسم(ع) مي‌خوانند.

محمدي با اشاره به وجه تسميه نام مراسم «تخته چالان لار» يادآور شد: عزاداران هر دسته دو عدد تخته کوچک در دست دارند که آنها را هماهنگ با ريتم طبل‌ها، شيپورها و سنج‌ها به هم مي‌زنند.

وي ادامه داد: در برخي نقاط خيابان‌ها، با دستور رئيس يا بزرگان، دسته کشيده شده، دسته‌ران‌ها به حالت پرش گام برمي‌دارند و سپس دسته به حالت عادي خود برمي‌گردد.

رئيس شوراي ثبت آثار تاريخي و فرهنگي آذربايجان شرقي با تاکيد بر اينکه خوشبختانه مراسم تخته‌زني از سوي اهالي بسيار جدي گرفته مي‌شود، تصريح کرد: اين رسم چنان در ميان مناطق ديگر استان آذربايجان شرقي و به ويژه شهرستان آذرشهر و عجب‌شير و تبريز معروف است که در موعد اجراي اين آيين عزاداري از نقاط مذکور مردم بسياري براي ديدن اين ميراث معنوي ويژه به روستاي فيروز سالار مي‌آيند.

يادآور مي‌شود؛ در اين مراسم، ابتداي دسته علم‌هاي قديمي حمل شده و سپس حجله نمادين حضرت قاسم را با پارچه‌هاي سبز و سفيد تزئين و توسط چهار نفر مي‌گردانند.

اعضاي اين هيإت عزاداري حدود 250 نفر است که هر کدام لباس‌هاي رنگي سبز (کودکان) به تن دارند ، روسري سياه، سبز و يا شته عربي برسرشان مي‌بندند. اعضا به صورت دو صف طويل و موازي کنار همديگر و دو به دو مي‌ايستند و دو تکه چوب صاف دسته دار به اضلاع 10در 20 سانتي‌متر به ضخامت 3 سانتي‌متري به دست مي‌گيرند.

ابتداي اين دسته ريش سفيدان و بزرگسالان دسته‌هاي مياني، جوانان و نوجوانان و انتهاي دسته را کودکان تشکيل مي‌دهند و در حول ميدان امام حسين مي‌چرخند. چندين طبل و سنج زن به اشعار و ابيات ترکي با مضمون رجز ريتم مي‌بخشند.

اعضا دو تکه چوب را به صورت چرخشي و با آهنگ موزون دار به چهار جهت ضربه دار (45 درجه اي) به راست و چپ، تا سرزانو ، بالاي پيشاني مي‌زنند و در جواب ابيات و اشعار مي گويند: «حسين، حسين، حسين». هر هيإت به صورت متوالي و به مدت چندين دقيقه مشغول عزاداري شده و بعد از اتمام جاي خود را به هيإت عزاداري ديگري مي‌دهند.

خاطرنشان مي‌شود؛ هفت پرونده آذربايجان شرقي از آيين‌هاي عزاداري شهرستان‌هاي تبريز، آذرشهر، مراغه، هريس، جلفا و عجب شير در ششمين اجلاس سراسري شوراي عالي ثبت کشور با موضوع بررسي پرونده‌هاي آيين‌هاي عاشورايي، تصويب و به ثبت رسيد.
الف/124

انتهای پیام/

کد خبر 1391100510