*ابوطالب میرعابدینی- در خبرها آمده بود که معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سفر به استان خراسان در آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی حضور یافته و با احترام به این شاعر بزرگ ابراز داشته: «مراسم بزرگداشت این شاعر بزرگ امسال در سطح بین‌المللی و در شأن نام حکیم ابوالقاسم فردوسی برگزار خواهد شد.» همین‌طور وی خبر از تشکیل «شورای احیای توس» داده است. به نظرم این اقدام بسیار مثبت است و به‌طورکلی واردکردن شاهنامه در امور فرهنگی، مردم را برای خدمت بیشتر به ایران آماده می‌کند. اگر در توس به‌طور ماهانه و سالانه، سمینارهایی درباره موضوع‌های متعددی که در شاهنامه آمده برگزار شود چه‌بسا استمرار این کار می‌تواند قدرت ملی و فرهنگی ما را افزایش دهد. به نظرم هر کار هنری، علمی و پژوهشی درباره بازشناسی شخصیت‌های ملی، مردم ما را با گذشته آنها بهتر آشنا می‌کند.
به‌ویژه که در زمانه ما، به‌دلیل آمیختن فرهنگ‌ها و گسترش فضاهای ارتباطی، رنگ و روی واقعی برخی فرهنگ‌ها چنان‌که هست دیده نمی‌شود پس هر اقدامی برای بازشناسی فرهنگ ملی، کاری درخور تحسین است. تهیه فیلم‌هایی که جلوه‌ای مناسب از داستان‌ها و اساطیر شاهنامه را ارایه دهند یک اقدام بسیار مهم در این زمینه است تا جوانان ایرانی، بیشتر با فرهنگ کهنسال خود آشنا شوند و در اثر تبلیغات رایج در رسانه‌ها و ماهواره‌ها دچار خودکم‌بینی نشوند. کشاکش شخصیت‌ها و روابط فردی و اجتماعی در داستان‌های شاهنامه به این صورت بهتر دیده خواهد شد و انس با شاهنامه ذهن جوانان را با مفاهیم مهمی آشنا می‌کند. موضوعاتی نظیر جایگاه زن در شاهنامه، آزادی، جوانمردی، ستم‌ستیزی، تراژدی قدرت و... همچنان می‌تواند زمینه پژوهش‌ها و سمینارهای داخلی و بین‌المللی باشد. در فرهنگ ایران، جایگاه فردوسی و شاهنامه بی‌نظیر است و شاهنامه از لحاظ حماسی، دینی، تاریخی و ادبی یک شاهکار است. فردوسی سال‌ها کوشیده و می‌توان گفت با وجود روزگار سختی که سپری کرده، تمدن ایران را دوباره شکل داده و شخصیت واقعی ایرانیان را معرفی کرده است؛ ملتی که در بحران به‌سر می‌برده را متوجه ارزش‌هایش کرده و بنابراین خدمتی وصف‌ناپذیر انجام داده است. شاهنامه عبارت است از سرگذشت یک ملت. سرگذشت ملتی که همیشه خواسته آزاد زندگی کند و زندگی آزادانه هیچ‌گاه آسان نبوده است. به نظرم جوانان باید به این نکته‌ها توجه کنند به‌ویژه که در شاهنامه بسیاری از تجربیات تاریخی و داستان‌های پندآموز آورده شده که تحلیل آن در کلاس‌های درس، پژوهش‌ها و سمینارها ضروری است چون چیزی جز درس‌های زندگی نیست. دکتر ذبیح‌الله صفا درباره حماسه‌سرایی در شاهنامه، دکتر امین‌ریاحی درباره شخصیت فردوسی، دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن، مجتبی مینوی و شخصیت‌های ارزشمند دیگری هم در این زمینه کار کرده‌اند اما به نظر من هنوز کارهای ناتمام بسیاری باقی مانده است که با همت بزرگان فرهنگ و ادب ایران و جوانان پژوهشگر، انجام این کارهای باقی‌مانده ممکن و شدنی است.
*استاد زبان و ادبیات فارسی
انتهای پیام/
