به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری گیلان، ولی جهانی سرپرست هیات  باستان شناسی محوطه لیار سنگ بن املش گفت: برنامه ی گمانه زنی و تعیین حریم محوطه ی لیار سنگ بن شیر چاک از تاریخ 20 خرداد 93 آغاز شده و تا 3 مرداد سال جاری ادامه دارد. 

ولی جهانی گفت: هیات ما موفق شدند بخش عمده ای از حریم و عرصه این مجموعه باستانی را مشخص نماید. از آنجائیکه سطح محوطه از بوته های گون  ودرختا ن فندق و... پوشیده شده بود امکان شناسایی بخش هایی از مجموعه لیار سنگ بن ، بدون گمانه زنی بسیار مشکل بود چرا که در سطح العرضی محوطه فوق داده های فرهنگی بسیار محدود واندک بوده است. بعد از انجام گمانه زنی در محدوده حریم این محوطه وبررسی های فشرده مشخص شد که این محوطه در بردارنده بخش های گورستانی،پناهگاه صخره ای محوطه استقراری دوره اشکانی ومحوطه ی مسکونی دوره اسلامی است که گستردگی این محوطه بسیار زیاداست.

سرپرست هیات  باستان شناسی محوطه لیار سنگ بن املش افزود: مجموعه فعالیت های مادر این فصل  با دشواری بسیاری همراه بوده است تا جایی که جهت دسترسی به این محوطه می بایست 3کیلومتر پیاده روی انجام شود و به همین خاطر کار ما با کندی پیش می رفت. 

ولی جهانی اظهار داشت: بررسی هایی که از سطح الارضی محوطه و همچنین در داخل چاله های غیر مجاز بدست آمد حاکی از این بود گورستان این مجموعه دارای قبور حفره ای ساده بود و تدفین ها بصورت جنینی و در کنار جسد   مجموعه ا ی از مواد فرهنگی ، ابزار الات آهنی وسفالی و... همراه بوده است و عمده ترین مصالح برای ساخت بناهای دوره اشکانی بکار برده اند از سنگ وخشت خام بوده است و بنظر می رسید، اکثر خانه های مربوطه به دوره اشکانی بر روی بستر سنگی و مانند روستای تاریخی ماسوله بصورت پلکانی شکل گرفته اند ، و بدلیل شیب دار بودن منطقه بخش عمده ی از رسوبات روی محوطه سرازیر شده و به سمت دره پرت شده اند و هیات ما در سمت شرقی محوطه  در داخل یکی از گمانه ها آثاری از خشت خام مشاهده نمود و این امر نشان دهنده این بوده که استفاده از خشت، سنگ و چوب مهمترین مصالح تشکیل دهنده بناهای آن دوره بوده است در ضلع های شرقی و غربی دره های عمیقی وجود دارد که در لابه لای  این دره ها آثار ازمعماری قبور ومعماری بناهای دوره های مختلف مشاهده می شود. بنظر می رسید این دره ها در دوره آهن تا دوره اشکانی به این صورت عمق نداشته و این احتمال وجود دارد بعد از دوره اشکانی وترک محل در دوره اسلامی(ایلخانی) به این وضع در آمده باشد.

سرپرست هیات باستان شناختی در ادامه افزود: با توجه به گستردگی محوطه ی باستانی لیار سنگ بن ، فعالیت های باستان شناختی این مجموعه به پایان نرسیده است و ما امیدواریم با تمدید ماموریت ما در منطقه بتوانیم حدود و عرصه حریم این مجموعه تاریخی که شامل چندین اثر تاریخی است را مشخص نماییم و همچنین تهیه گزارش زمین شناسی ، مردم شناسی ،وگونه شناسی معماری منطقه و.... را از جمله اهداف دیگری این برنامه پژوهشی عنوان نمود ، شایان ذکر است مجموعه باستانی لیار سنگ بن از توابع بخش رانکوه  شهرستان املش و در ارتفاع 1700 متر نسبت به سطح دریا قرار دارد و راه دسترسی به این محوطه ی باستانی از طریق شهرستانهای املش، رودسرو سیاهکل بوده است.