*امیر نیک رویان-کاهش شدید قیمت نفت در بازارهای جهانی و تاثیر گسترده آن در اقتصاد ایران بار دیگر باعث شد درباره درآمدهای نفتی بیاندیشیم و مطمئن شویم از این نمد کلاهی گرم نمیشود و باید اقتصاد متکی بر درآمدهای نفتی را کاملا نادیده گرفت همانگونه که بسیاری از سران کشوری و کارشناسان حوزه اقتصادی و سیاسی بر آن تاکید داشته و دارند و اما ظاهرا هیچگاه وقعی بر آن نهاده نشده است!
به محض اینکه بازار نفت دچار نوسان میشود تمام درآمدهای ارزی کشور زیر سوال میرود و همه این سوال را مطرح می کنند که دراین شرایط چه باید کرد! گرچه این نوسانات موقتی است و در دوره های قبل هم تکرار شده از جمله سال های 57 بعد از پیروزی انقلاب اسلامی،سال77 در زمان تصدی سید محمد خاتمی به عنوان رییس جمهور کشورمان و در سال93که زمان حاضر است و قیمت نفت در پایین ترین سطح خود قرار گرفته است.
بنابراین دیگر نفت مزیتی برای کشور محسوب نمیشود و از طرف دیگر به دلیل مشکلات کم آبی و شرایط جدید آب و هوایی ، بخش کشاورزی که روزگاری در برنامه های 5 ساله محور توسعه بود امروز دیگر مزیت اولویت دار نبوده و حتی کشاورزان و باغداران هم چندان تمایلی به سرمایه گذاری با ولع در این حوزه ندارند و این بخش از اقتصاد کشور هم جذابیت خود را از دست داده است. به عبارت دیگر با وجود اينكه بخش كشاورزي ايران 15 درصد از توليد ناخالص داخلي را به خود اختصاص داده، سهم اين بخش در سرمايه‌گذاري كمتر از پنج درصد است .در صورتیکه توجه ویژه به این بخش همچنان باید سرلوحه برنامه های تولیدی دولتمردان باشد چراکه این بخش به شدت نیازمند تجهیز منابع مالی است تا بتواند بحران های پیش رو را پشت سر بگذارد.
در حوزه صنایع نیز هم اکنون وضعیت خوبی نه در داخل و نه در خارج از کشور داریم زیرا تولیدات ارزان با استفاده از نیروی ارزان قیمت و قیمت تمام شده پایین تر از ما جایی برای رقابت در بازارهای جهانی برایمان نگذاشته است.
در این بخش از اقتصاد هم مزیت اولویت داری که بتوان برای بهبود شرایط اقتصادی روی آن حساب کرد وجود ندارد.
و اما چندین سالی است که مزیت فوق العاده ای در اقتصاد کشور ما خاک میخورد و با توجه به شرایط کشورمان هیچ بهره برداری قابل ملاحظه ای از آن صورت نگرفته است و همچنان گردشگری به عنوان شاید تنها مزیت اولویت دار موجود هنوز در پیچ و خم گفتمان مانده است و راه به جایی نبرده است گرچه در دولت یازدهم و با توجه به سیاست های دوستی دکتر روحانی با کشورهای تاثیرگذار جهان، ورود گردشگر به کشور رشد داشته و حتی سال 2015 سال بازدید از ایران نام گرفته است اما هنوز اول راهی هستیم که نیازمند حمایت بیشتری است.
اول اینکه الزام جذب گردشگر به عنوان اساسی ترین راهکار برای برون رفت اقتصاد ایران از وضعیت فعلی باید علاوه بر عموم مردم و فعالان این حوزه برای مسولان و دست اندرکاران نیز دغدغه شود تا در رسیدن به مقاصد تعیین شده گام های بلندتری برداشته شود و در این راه به دلیل اقتصادی بودن و تاثیرگذاریش بر حوزه سیاسی و تعاملات فرهنگی با کشورهای دیگر باید همه دست اندرکاران از تمامی جناح های سیاسی کشور وارد عرصه شوند.
به گفته مسعود سلطانی فر و براساس اعلام سازمان جهانی گردشگری \"در سال 2013 از محل جابجایی یک میلیارد و 187 میلیون نفر گردشگر خارجی بین کشورهای مختلف هزار و 250 میلیارد دلار درآمد نصیب کشورهای جهان شده است.\"
مجموع سهم گردشگری و سفر در GDP ایران در سال 2013 برابر با 412.095 میلیارد ریال یعنی برابر با 6.1 درصد از کل تولید ناخالص ملی کشوربوده است. این میزان پیش بینی شده که در سال 2014 به 764.366 میلیارد ریال برسد. این میزان برابر با 7.6 درصد از کل تولید ناخالص ملی کشور در سال 2014 است.
نگاه به این آمارها نشان میدهد که ظرفیت بالایی برای جذب درآمد ناشی از ورود گردشگر وجود دارد که کشورهای دیگر به دلایل اشاره شده به مراتب در این زمینه از ما پیشی گرفتند به گونه ای که در سال 2010 سهم گردشگری لبنان که همواره درگیر جنگ است در تولید ناخالص داخلی این کشور حدود 37.6 درصد بوده؛ در حالی که این رقم در ایران 3.9 درصد بوده است.
همه این ها در شرایطی است که ایران بنا به اعلام یونسکو جزو 10کشور اول دنیا در زمینه جاذبه های گردشگری و میراث فرهنگی است و استفاده از این ظرفیت ها نیازمند تشکیل کارگروه ویژه ای در دولت است تا با به کار گیری اعضای مرتبط این حوزه با محوریت سازمان میراث فرهنگی و ریاست شخص رییس جمهوراست.
تاکید رییس جمهور تقریبا در تمام سفرهای استانی خود به توسعه گردشگری و طرح های مرتبط با آن نشان از پی بردن دولت به این موضوع را دارد اما تا زمانیکه کارگروه ویژه ای با نظارت مستقیم خودشان صورت نگیرد این امرسامان کامل نخواهد یافت.
تشکیل چنین کارگروهی می تواند اشتغال، درآمد ارزی، تعاملات فرهنگی، دیپلماسی خارجی و... را تا سطح قابل قبولی ارتقا دهد و توسعه گردشگری را با توجه به نبود زیر ساخت های لازم از جمله مراکز اقامتی مناسب در استانها و ...از حالت فعلی در بیاورد .
بی شک حوزه گردشگری نیازمند همکاری و تعامل تمام دستگاه های مرتبط است.
انتهای پیام/
