مراتب ثبت 10 اثر منقول فرهنگی تاریخی برای اوّلین بار پس از گذشت 85 سال از تصويب قانون حفظ آثار ملّي 25 اسفند سال 93  انجام شد.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری؛درقانون راجع به حفظ آثار ملّی مصوب آبان 1309 مجلس شورای ملّی و نظام‌نامۀ اجرایی آن مصوب 1311 هیأت وزرا، دولت موظف شده است كه آثار و اشياء منقول را همانند آثار و اماكن غيرمنقول ثبت كند.

 اين قانون سال  1310خورشيدي اجرا شد و نخستين اثر غيرمنقول در 24 شهريور همان سال ثبت ملّي شد. تا كنون 31200 اثر در فهرست آثار غيرمنقول به ثبت رسيده است اما هيچ اثر و شيء منقولي در فهرست آثار ملي ثبت نشده بود.

 درسال  1387 پروندْ تعدادي از آثار منقول تهيه و مراتب قانوني ثبت آنها انجام پذيرفته بود اما به سبب انتقال مركز اسناد سازمان به شيراز، ابلاغ رسمي آنها انجام نشده بود. پس از بازگرداندن مركز اسناد از شيراز و ساماندهي آرشيو ثبت، ابلاغ آثار منقول در دستور كار قرار گرفت و مراتب ابلاغ 10 اثر انجام شد. با اين اقدام به طور رسمي فهرست آثار ملّي منقول شكل گرفت.

علاوه بر قانون راجع به حفظ آثار ملّي مصوب سال 1309، در مواد قانوني ديگر ثبت آثار و اشياء منقول تصريح شده است: بند «ج» از مادّه واحدۀ قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب بهمن 1364مجلس شوراي اسلامي و بند ششم از مادّه سوّم قانون اساسنامۀ سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب 1367 مجلس شورای اسلامی، فصل دوّم آیین­نامۀ مدیریت، ساماندهی، نظارت و حمایت از مالکان و دارندگان اموال فرهنگی تاریخی منقول مجاز مصوب 1384 هیأت وزیران.مادّۀ 22 آئین­نامۀ حفاظت از میراث فرهنگی کشور مصوب 1381شورای امنیت کشور كه تصريح مي‌كند سازمان ميراث فرهنگي بايد ثبت آثار و اشياء منقول را با اولويت در دستور كار قرار دهد.

ثبت آثار منقولي كه در اختيار اشخاص، سازمان‌ها و دستگاه‌ها و موزه‌ها است در دستور كار قرار دارد.

آثار ابلاغ شده عبارتند از:

قرآن عثمان بن حسین وَرّاق غزنوی

-         شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 1

-         تاریخ ثبت: 26/6/1387

-         محل نگهداریاثر: استان خراسان رضوی، مشهد، حرم مطهر، سازمان كتابخانه­ها موزه­ها و مركز اسناد آستان قدس.

-         قدمت:466 قمری

-         توضیحات:قرآن عثمان بن الحسین الورّاق الغزنوی مشتمل بر 30 جزء است که به دستور ابوجعفر محمد بن احمد عبدوسی بین سالهای 464 تا 466قمری مقارن با اواخر دورۀ حکمرانی آلب­ارسلان و اوایل حکومت سلطان ملکشاه سلجوقی در بغداد  کتابت شده است.رقم کاتب و تاریخ تحریر کتاب در میان جزهای1-16-20-21-27 دیده می­شود. این قرآن به چندین نوع خط کتابت شده است. قرآن به خط کوفی نگارش شده و د ر برخی بخشها  خط رقاع و رقاع آمیخته به ثلث در میان نگارش آن دیده می شود. هر یک از 30 جزء دارای 2 صفحه تذهیب مقابل هم است که طرح و نقش هر جزو با جزو دیگر متفاوت است. تعداد اوراق این مجلدشامل 2331 برگ است.  واقف این  اثر در سال 614   قمری علی بن ابوالفضل بن علی حاجی بقرایی بوده است.

قرآن نِگِل کردستان

-         شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 2

-         تاریخ ثبت:27/12/1387

-         قدمت:قرون اولیه اسلامی

-         محل نگهداریاثر: استان کردستان، شهرستان سنندج، بخش کلاترزان، دهستان نگل، روستای نگل، مسجد نگل.

-         توضیحات:قرآن خطی نگل بنا به اعتقادات وباورهای مردم یکی ازچهار قرآن خطی است که درزمان خلیفه سوّم (عثمان بن عفان) به رشته تحریر درآمده است.قطع قرآن رحلی بزرگ،جلدآن چرم ورنگ آن قهوه‌ای تیره است.صفحات قرآن ازکاغذ ضخیم بوده وبه  علت تشابهیکه به پوستدارددربین مردم به پوست آهو شهرت یافته است.خط قرآن کوفی ودارای نقطه واعراب ودرقسمت سرسوره­هاوشماره­های آیات مطلاومزین به نقوش گیاهی است.براساس شواهدوشیوۀ  نگارش واعراب‌گذاری آن احتمالاًاین قرآن درسدة چهارم یاپنجم هجری نگاشته شده است.

قالی دستبافت شماره  دو حسینیه  بیجار

-         شمارهثبت در فهرست آثار ملی: 3

-         تاریخ ثبت: 27/12/1387

-         قدمت:1309 قمری

-         محل نگهداریاثر : استان کرستان، شهر ستان بیجار،شهر بیجار،  میدان فاضل گروسی،حسینه  بیجار.

-         توضیحات: قالی دستبافت تمام پشم با رنگ گیاهی بافت بیجار (روستای حلوایی)، تقریباً سالم و حدوداً دارای120 سال قدمت و دارای تکنیک بافت قالی بافی گره متقارن است.واقف اثر علیرضاخان است.

منبر مسجد جامع ندوشن

-         شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 4

-         تاریخ ثبت:27/12/1387

-         قدمت: قرن ششم هجری

-         محل نگهداریاثر:استان یزد، شهرستان میبد، شهر ندوشن، مسجد جامع ندوشن.

-         توضیحات: اینمنبر قديمي از چوب سرو و کاج و در سه قسمت مجزا ساخته شده و دارای شش پله است. منبر با 712 قطعه چوب منبت‌کاري شده و خط کوفي تزئين ساخته شده است. در پله‌هاي جلو آيه 9 سوره جمعه نوشته \"يا ايها الذين ءامنو اذا نودي للصلوه من يوم الجمعه فاسعوا الي ذکرالله وذروالبيع ذلکم خيرلکم ان کنتم تعلمون \" و برروي پايه‌هاي سمت راست منبر آيه‌هاي 132 الي 135 سوره آل عمران نوشته شده است (در آيه 135 تا يغفر الذنوب نوشته شده) و بر روي قسمت ديگري آيه 186 سوره بقره نقر گرديده است. همچنين سرلوحه‌اي نيز داشته که حدود سال 1248 به موزه متروپوليتن آمريکا انتقال يافته  است.

ریتون هزارة پنجم ق.م قره تپه قمرود

-         شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 5

-         تاریخ ثبت: 27/12/1387

-          محل نگهداریاثر:استان قم، شهر قم، بلوار پانزده خرداد، کوچه 1/7، کوچه شهید بادی، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قم.

-          توضیحات: ریتون سفالی متعلق به هزاره پنجم ق.م دارای تزئینات ابتدایی به صورت خطوط مواج.

قرآن کوفی آستانه حضرت معصومه (س)

-         شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 6

-         تاریخ ثبت:27/12/1387

-         محل نگهداریاثر:استانقم،شهر قم، خیابان ارم، میدان آستانه، موزه آستانه حضرت معصومه (س).

-         توضیحات: این قرآن به خط کوفی در قطع وزیری کوچک کتابت شده است و بر روی اوراق پوست نوشته شده است. این کتاب 325 برگ است که توسط خلیفه شاه قلی در تاریخ 956ق به آستانه حضرت معصومه  (س) وقف گردیده است.این قرآن منسوب به امام حسن عسگری (ع) است.

قرآن مجید سازمان میراث اصفهان

-         شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 7

-         تاریخ ثبت:27/12/1387

-         محل نگهداریاثر:استاناصفهان، شهر اصفهان، دروازه دولت، خیابان سپه، کاخ موزه چهلستون.

-         توضیحات:این قرآن نفیس از جنس پوست گوساله و تمام صفحات مجدول با رنگهای لاجوردی، مشکی، طلایی و قرمز و تمامی سرسوره ها به نقوش تزیینی هندسی و گیاهی مزین شده است. نگارش قرآن به خط کوفی مشکی با اعراب گذاری دایره ای به رنگ قرمز انجام شده و نام سوره‌ها به خط کوفی با رنگ طلایی در حاشیه نگاشته شده است. در هر صفحه چهارده سطر قرار گرفته و جلد قرآن چرم مشکی با تزیینات سوخت معرق با طرح لچک ترنج طلایی و پایه قفل و گوشه‌های نقره‌ای است. صحافی، جلد و تزیینات آن در دوره های بعدی و احتمالاً در دوران صفویه انجام شده است. قرآن 575 صفحه دارد.

قرآن سلجوقی آستانه حضرت معصومه (س) (شمارة 1227)

-          شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 8

-          تاریخ ثبت: 27/12/1387

-          محل نگهداریاثر:استان قم، شهر قم، خیابان ارم، میدان آستانه، موزه آستانه حضرت معصومه (س).

-          توضیحات:قرآن در قطع رحلی، به تعداد 363 برگ، به خط ثلث آمیخته به محقق، ترجمه به خط نسخ فارسی، مربوط به دوره سلجوقی، وقف مرقد علی بن محمد باقر(ع) مشهد اردهال.

ضریح ایلخانی بقعه قیدار نبی (ص)

-          شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 9

-          تاریخ ثبت::27/12/1387

-          محل نگهداریاثر:استان زنجان، شهرستان خدابنده، شهر خدابنده، بقعه قیدار نبی (ص).

-          توضیحات: این ضریح تا قبل از آبان ماه 1387 در درون ضریح صفوی قرار گرفته بود ولی هم اکنون در داخل ضریح مدرن امروزی محصور گردیده است.این ضریح متعلق به قرن هفتم هجری همزمان با دورۀ  مغول است.تزیینات کنده‌کاری در چهار وجه جانبی ضریح یادآور کاشیهای گنبد سلطانیه است با این تفاوت که تاریخ ساخت ضریح، مطابق با کتیبۀ روی آن نشان‌دهندۀ این نکته است که تقریباً50 سال قبل از احداث گنبد سلطانیه ساخته شده است.

قرآن ایلخانی آستانه حضرت معصومه (س) (شمارة 1207)

-          شماره ثبت در فهرست آثار ملی: 10

-          تاریخ ثبت در فهرست آثار ملی به شماره 10 : 27/12/1387   

-          محل نگهداریاثر : استان قم، شهر قم، خیابان ارم، میدان آستانه، موزه آستانه حضرت معصومه (س).

-          توضیحات: قرآن در قطع وزیری به خط نسخ کهن، و ترجمه آن به خط نسخ فارسی  و دارای 426 برگ و دارای جدول کشی است.کاتب این قرآن مشخص نیست.

انتهای پیام/