سوداگری آفت ميراث فرهنگی

سيدمحمد بهشتي- هر روز اخبار گوناگوني مبني بر تخريب آثار تاريخي در گوشه و كنار كشور به گوش مي‌رسد. بيش از آنكه مساله بودجه براي حفظ آثار تاريخي اهميت داشته باشد، ناآگاهي در اين امر دخيل است. مهم‌ترين عامل در حفاظت از آثار تاريخي آگاهي و توجه به آن است. بايد توجه داشت كه هرگونه ناآگاهي و بينش سطحي در زمينه ميراث فرهنگي تاثيرات مخرب و جبران‌ناپذيري به بدنه ميراث فرهنگي كشور مي‌زند. با اينكه براي حفاظت از ميراث فرهنگي در كشور، قوانين و مجازات‌هاي فراواني تنظيم شده است، اما اين نارسايي فقط با تمهيدات حل و فصل نمي‌شود بلكه در اين زمينه بايد در پي آگاه‌سازي جامعه بود. 

اين در حالي است كه در كشورهاي پيشرفته حفاظت مطلوب از آثار ميراث فرهنگي انجام مي‌شود، در اصل اين امر به دليل آگاهي بخشي جامعه انجام شده است. البته بسترسازي‌هاي اقتصادي براي حفاظت از ميراث فرهنگي در كشور‌هاي پيشرفته ايجاد شده است و به اين ترتيب هرگونه سوداگري اقتصادي در آن وجود ندارد. اما در كشور ما سودا‌گري باعث بروز مشكلات متعددي در زمينه ميراث فرهنگي شده و اين امر ميراث فرهنگي كشور را با چالش‌هاي عديده‌اي روبه‌رو كرده است. سازمان ميراث فرهنگي مي‌تواند با آگاهي‌بخشي جامعه و استفاده از تاثير رسانه‌ها نسبت به آثار ارزشمند باستاني و تاريخي اقدامات لازم را انجام دهد. هم‌اكنون اقدامات رسانه‌ها فقط در زمينه اطلاع‌رساني از تخريب‌هاست و تاكنون درباره صيانت از اين آثار اقدامي انجام نشده است. 

بايد توجه داشت كه حساسيت رسانه‌ها نسبت به تخريب ميراث فرهنگي ارزشمند است اما كافي نيست. اگر ديدگاه رسانه‌ها معطوف به توجه به آثار تاريخي شود در اين زمينه مي‌توان شاهد كاهش نارسايي‌ها بود. متاسفانه تاكنون فقط شاهد بازتاب نارسايي‌ها از سوي رسانه‌ها بوده‌ایم نه فعاليت‌هاي فرهنگي و تاثيرگذار. از سوي ديگر اگر امروز در جامعه شاهد تخريب بناهاي ميراث فرهنگي از سوي برخی سازمان‌ها هستيم، در اصل اين اتفاق به دليل ناآگاهي و سوداگري رخ داده است.  

* رئيس پژوهشگاه سازمان ميراث‌فرهنگي، صنایع دستی و گردشگری

انتهای پیام/

کد خبر 139407021