کتاب تکه وتکه چی ،قاصدان بهار ،آیین بهاری تکه گردانی درآذربایجان به قلم پوپک عظیم پور تبریزی منتشر شد.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری،در دیباچه این کتاب که به همت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری به چاپ رسیده،آمده است :فرهنگ ایرانی،فرهنگی مانا و پایدار است و سبب این ماندگاری سه ویژگی انعطاف پذیری ،تعامل فرهنگی و درنهایت هویت ملی بوده که علی رغم تنوع و تکثر موجود درجامعه امروزی به انسجام ملی کمک کرده است.

همچنین، شناخت فرهنگ گسترده این سرزمین کهنسال تنها راه شناخت هویت ملی است و آن نیز عزم ملی را به همراه می اورد.عزت ملی از گسیختگی فرهنگی ممانعت کرده و سرانجام انسجام وقدرت ملی رافراهم می کند.

به علت گستردگی حوزه فرهنگ وتعدد عوامل تاثیرگذار برآن حرکت برای معرفی و شناسایی فرهنگ ملی و میراث مرتبط با آن می تواند اولین گام باشد .
آیین پیش بهاری تکه گردانی متعلق به قوم آذری یکی از شادترین آیین هایی است که از سالیان گذشته برای امدن بهار درآذربایجان برگزارمی شده است .
گفتنی است، بیم آن می رفت که این آیین کهن متعلق به جوامع کشاورز و دامداربا تغییرات نوین و رشد شهرنشینی به فراموشی سپرده شود ولی درسال 1390با تلاش مسئولان میرا ث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل و به همت محمد تقی اسماعیلی درفهرست آثار ملی ثبت شد.
یادآور می شود، تکه عروسکی چوبی است به شکل بز ولی در بعضی مناطق دراشکال دیگری همچون شتر هم ساخته می شود واساسا تکم کلمه ای ترکی است که ازواژه تکه به معنی بز نر و ضمیر ملکی \"م\"تشکیل شده و به معنای بز نر من است تکه در گذر زمان به صورت تکم و تکه چی به صورت تکمچی درآمده است .
استفاده از نشانه های نمادین در آراستن این عروسک آیینی نشانگر اعتقادات و برگرفته از رسومات رایج در آذربایجان است.
همچنین، استفاده نمادین ازآینه درتنه عروسک تکه نشان از ارتباط معنی آن با تفکر و باورهای باستانی دارد آینه همواره نمادی از روشنایی و نور است ،همچنان که هنوز هم رسم حضور آینه علاوه بر سفره نوروز، برسرسفره عقد نیز رایج است.
تکه گردان برای رقصاندن بزمیله ای چوبی را به زیر شکم بز وصل می کند که عامل حرکتی تکه محسوب می شود.
همراهی تماشاگران باحرکات تکه گردان وحضورتکه فضایی کامل ایجاد می کندکه در آن نقش تمام عوامل اعم از تماشاگر،نمایشگر و عروسک به گونه ای درهم تنیده مشاهده می شود.
بدین ترتیب سه دایره چرخش عروسک ، عروسک گردان وتماشاگران در آمیختگی بایکدیگر مجموعه ای کامل را از اجرای نمایشی همراه با رقص فراهم می آورد.
خاطر نشان می کند، نویسنده که عضو هیات علمی دانشکده نمایش و موسیقی پردیس هنرای زیبای دانشگاه تهران است ،در ادامه ودرمعرفی این آیین می نویسد:تمهید ظهور و تکوین نمایش آیینی – عروسکی تکه گردانی ،ورای امر پژوهش یا توجه آکادمیک ،ظریف ترین اندیشه های مردمی درنگاه به مجموعه عوامل پیرامون زندگی اجتماعی است.
تکه چی همراه تکه به درمنازل می رودو نوید فرارسیدن بهار را می دهدو تقاضای پاداش می کند و از انجا که تکه چی ها افراد مورد احترامی هستند مردم در اواخر سال چشم انتظار انها هستند و همراه با ورود تکه چی و رقصاندن تکه اش بچه ها اولین کسانی هستند که به استقبالش می روند.
تکه چی ها با خواندن سرودهایی آرزوی برکت برای اهالی خانه می کنند و درمقابل قند ، برنج ، روغن ،نقل و نبات ، پنیر ، گندم و آرد انعام می گیرند.
تکم ترجمان ذهن جامعه درآرزومندی و امیدبه آینده است .اجرای مضامین اشعارو روایت هایی که زبان تکم را تشکیل می دهدفراگیرو همه جانبه است و سرانجام مارا متقاعد می سازدکه تکوین آن به مرورزمان و باتوجه به باورهای مردم در روندی نه چندان کوتاه شکل گرفته است.
گفتنی است، این کتاب روز شنبه 18مهرماه در مجموعه فرهنگی –تاریخی نیاوران رونمایی می شود.

انتهای پیام/