رییس مرکز منطقه ای میراث ناملموس شب گذشته(شنبه 5 دی) در ساختمان کوشک تهران برگزار شد تاکید کرد که بهترین پاسداری از آیین یلدا زمانی رخ می دهد که کشورهای ایران فرهنگی با کمک یکدیگر از این عنصر میراثی حفاظت کنند.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری؛ مراسم شب چله شب گذشته با حضور معاون میراث فرهنگی کشور، رئیس مرکز میراث ناملموس تهران، دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو، رایزن فرهنگی سفارت افغانستان در ایران، جانشین رئیس کمیته ملی موزه های ایران (ایکوم)، نمایندگان دفتر منطقه ای یونسکو و جمعی از کارشناسان و متخصصان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شد.
«یدالله پرمون» رئیس مرکز میراث ناملموس تهران در مراسم شب چله گفت: مرکز مطالعات منطقه ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی، تحت نظارت یونسکو، در راستای عمل به وظایف تعیین شده در زمینه ارتقای کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس و اعتلای مواریث فرهنگی ناملموس منطقه تصمیم گرفت تا دوازدهمین گردهمایی زیر منطقه ای خود را با عنوان «شب چله:ضیافت خورشید» با همراهی خانواده یونسکو در ایران، رایزنی فرهنگی سفارت افغانستان در ایران، انجمن دوستی ایران و تاجیکستان، ایکوم ایران، برگزار کند.
او گفت: برنامه شب چله با توجه به مشترکات فرهنگی ایران با کشورهای هم زبان، به ویژه با کشور افغانستان برنامه ریزی شده است.
به گفته او، شب چله یکی از مواریث فرهنگی ناملموس در کل منطقه اسیای غربی و مرکزی به شمار می رود. این مراسم که بنیاد خود را در دانش سنتی مردمان این خطه در حوزه گاه شماری دارد در عین حال در گذر زمان پاره ای باورهای فرهنگی را نیز در خود پذیرفته است.
پرمون گفت: مردم طلوع خورشید بامداد روز بعد از شب چله را نمادی از پیروزی نور بر ظلمت می دانند و به همین دلیل شب و روز بعد از آن را با شرکت در مراسمی شاد گرامی می دارند. با این وجود این مراسم ویژگی های خاص خود را دارد که جمع شدن اعضای خانواده در کنار یکدیگر یکی از این ویژگی ها است.
او افزود: مدیریت مراسم شب چله بر عهده بزرگان خانواده است که در قالب دید و بازدید، حافظ خوانی، قصه گویی، شرکت در بازی های خانوادگی و میل کردن برخی تنقلات ویژه این شب معانی ویژه ای دارند که توسط بزرگان خانواده برنامه ریزی و اجرا می شود.
رئیس مرکز میراث ناملموس تهران با اشاره به به توجه خاص فرهنگ، ادبیات شفاهی، باورها و ادبیات کلاسیک در آیین شب چله ادامه داد: گشتی در جمع اقوام و ملل این واقعیت را آشکار می سازد که شب چله در گذر این قوم به آن قوم و یا از این کشور به آن کشور به وضوح بر دو مقوله خلاقیت بشری و تنوع فرهنگی در حوزه میراث فرهنگی ناملموس صحه می گذارد و این میراث، میراثی است که در طول تاریخ و از اجتماعی به اجتماع دیگر بازآفریده می شود.
پرمون تاکید کرد: با توجه به گستره جغرافیایی وسیعی که شب چله دارد بهترین پاسداری از این عنصر میراثی زمانی رخ می دهد که کل کشورهایی که این عنصر در فرهنگشان ساری و جاری است با همکاری یکدیگر از آن پاسداری کنند.
احمد محیط طباطبایی جانشین رئیس کمیته ملی موزه های ایران (ایکوم) نیز شب یلدا را مانند آیین نوروز و سایر مراسمی که بعد از اسلام جزو آیین های ما شده بهانه ای دانست که یک خانواده و طایفه را گردهم جمع می کند.
او گفت: مهمترین ویژگی آیین شب یلدا پیوند و تعهد افراد به یکدیگر است و هر چه این دایره وسیع تر باشد قشر وسیع تری گردهم می آیند.
او تاکید کرد: سفره ایرانی یک میراث فرهنگی است و برگزاری مراسمی همچون یلدا در کنار این سفره ایرانی تجدید بیعت با گذشته است. آنچه بر روی سفره قرار می گیرد شکرانه ای است که انسان برای نعمات مختلف در برابر پروردگار به جا می آورد.
او گفت: سفره مهمترین رکن شب یلدا برای به صبح رساندن شب است. چون در باور ایرانی ها، مردم در شب یلدا نباید بخوابد بلکه باید بیدار بماند و طلوع روز را ببیند و برای بیدار ماندن نیاز به سفره و قصه دارد.
محمد افسر رهبین، رایزن فرهنگی سفارت افغانستان نیز با خواندن اشعاری از دیوان حافظ گفت: وقتی از ایران سخن می گوییم از قلمروهایی از بلخ و کاشمر نیز صحبت کنیم.
او گفت: در افغانستان و تاجیکستان و در برخی از کشورهای آسیای میانه از دوران کهن مراسم آریایی برگزار می شد حتی تا زمان شاه مغول نیز این مراسم با شکوه و جلال برگزار می شد.
وی افزود: در ایران وقتی سخن از چله به میان می آید بلافاصله شب یلدا تداعی می شود. اما در افغانستان منظور از شب چله هر چهل شب زمستان است.
پس از سخنان محمد افسر رهبین گروهی از نوازندگان رباب و طبلا اقدام به نواختن موسیقی افغانی و خواندن تصنیف کردند. همچنین گروهی از هنرمندان خیمه شب بازی به عنوان هنری که ثبت ملی شده است اقدام به اجرای نمایش خیمه شب بازی کردند.
انتهای پیام/
