ایستگاه گفتمان و شناخت تخصصی بیشاپور با حضور کارشناسان پایگاه پژوهشی بیشاپور راه اندازی شد .
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس پيشگامان باستان شناسی سرزمين ما با تعلق خاطر علمی که به شناخت تاريخ ، فرهنگ ، هنر و معرفی مشخصات محوطه های باستانی دارند ، دانشمندان غير بومی و اغلب قريب به اتفاق آنها اروپائيانی علاقمند به آثار تاريخی ، اموال فرهنگی همراه با ارزش های اقتصادی اموال فرهنگی بوده اند و با ديدگاه های علمی و فرهنگی خود به شناسايی اموال فرهنگی و معماری و شهر سازی و هنر ايران پرداخته اند . بدين ترتيب زير بنای باستان شناسی و علم تاريخ هنر ايران توسط مستشرقینی اروپایی نهاده شد ، اين ادعا در خصوص بسياری از محوطه های باستانی ايران مصداق پيدا می کند و شهر بيشاپور هم از اين قاعده مستثنی نيست .
محدوده ای که فعالیت پایگاه پژوهشی بیشاپور را شامل می شود، محدوده ای است که در شکل گیری شهر تاریخی بیشاپور نقش داشته است که از مشرق به تنگ چوگان، شمال شرقی به غار شاهپور، از شمال به امامزاده سید حسین و چشمه سراب اردشیر، از جنوب غربی به روستای اسلام آباد، از جنوب شرقی به روستای چمران و چشمه سراب دخترون محدود می شود.فعالیت های پایگاه بیشاپور عمدتاً در این محدوده و بطور اخص در تنگ چوگان و شهر تاریخی بیشاپور صورت می گیرد.
بنابراین گزارش با توجه به وجود آثار متعدد تاریخی در شهرستان کازرون و ارتباط آنها با شهر تاریخی بیشاپور فعالیت های پژوهشی پایگاه حوزه گسترده تری را شامل می شود. همچنین آثار متعدد ساسانی این مجموعه و اهمیت آنها، خصوصاً وجود بیشترین نقش برجسته های ساسانی( 6 نقش برجسته )، سابقه مطالعات پژوهشی بیشاپور از آغاز تا کنون، آثار نمایان شده بافت شهری عصر ساسانی در این مجموعه، تنوع آثار برجای مانده از روزگار ساسانیان و ... زمینه را برای ایجاد مرکز ساسانی شناسی در این پایگاه فراهم آورده است.برای پرداختن به پيشينه پژوهشی شهر بيشاپور بايد به تاريخی در حدود سالهای 1939 باز گرديم .که جنگ جهانی دوم اتفاق می افتد و باعث می شود ، مطالعات باستان شناسی شهر تاريخی بيشاپور را که اندکی پيش از بروز جنگ آغاز شده بود با وقفه کوتاهی روبرو کند ، آنچه مشهود است اولین فصل کاوش در شهر تاریخی بیشاپور در سال 1935 توسط رومن گیرشمن و به ابتکار ژرژ سال صورت می گیرد .فصل اول از اولين مرحله عمليات کاوش در شهر بيشاپور توسط رومن گیرشمن و به ابتکار ژرژ سال در سال 1935 م . صورت پذیرفت. مرحله دوم کاوشهای محوطه بيشاپور پس از گذشت مدت زمانی در حدود سی سال از مرحله اول در سال 1347 ( 1968 م ) توسط آقای دکتر علی اکبر سرفراز از سر گرفته شد .کاوش هاي باستان شناسي زمان جنگ با کمترين خاک برداري و بيشتر با روش پيگردي براي تکميل نقشه صورت پذيرفته بود ، اما در مرحله دوم کاوش و آوار برداري از برج و باروی ارگ شاهي و سطح شهر ، ساختمان بيروني بارو و همچنين مدرسه دوران اسلامي بيشترين حجم عملياتي را به خود اختصاص داد . در مرحله سوم کاوشهای محوطه بيشاپور ( سال 1374 خورشيدی )مطالعات باستان شناسی اين محوطه باستانی در برنامه کار سازمان ميراث فرهنگی کشور قرار گرفت و اين بار بيشاپور در رديف پروژه های بزرگ اين سازمان جای گرفت. و با رعايت اولويت ، ترجمه دو کتاب به نام های « بيشاپو ر» و« موزائيک های ساسانی» در برنامه کار انجام شد . سومين بار عمليات باستان شناسی اين شهر تاريخی توسط مرحوم مهندس محمد مهريار از پی گرفته شد . در ادامه مرحله سوم دکتر امیری سرپرستی پایگاه پژوهشی بیشاپور را به عهده گرفت و از ان پس حفاری در مجموعه طبیعی تاریخی بیشاپور در طی سه مرحله صورت پذیرفت .در اين مرحله پس از راه اندازي مجدد پايگاه باستان شناسي بيشاپور ، بررسي ، شناسايي ، مرمت ، ساماندهي و معرفي شهر بيشاپور آغاز گرديد . شناسايي هويت عرصه هاي شهري با مقايسه تطبيقي متون تاريخي و گزارش هاي کاوش هاي پيشين و اظهار نظرهايي که پيرامون يافته هاي پيشين شده بود از اهداف اوليه اين مرحله از فعالیتهای باستان شناسي بيشاپور قرار گرفت . حضور فعال در تمامي عرصه هايي که تا کنون مورد کند و کاو قرار گرفته بود بويژه محوطه هايي که کمتر معرفي شده بودند يا فاقد گزارش بودند در اولويت شناسايي و مرمت جا گرفتند . هر چند که محوطه باستاني بيشاپور در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده بود لکن فاقد محدوده و حريم و ضوابط حراستي رسمي ميراث فرهنگي بود از اين رو تدارک مقدمات انجام اين مهم در برنامه کار گروه گنجانيده شد . ترسيم سيماي شهر بيشاپور در دوران اسلامي ( شناسايي و مرمت گرمابه هاي کوچک ) ،کاوش ، خواناسازي و مرمت مجموعه بناهاي پيرامون بناي ياد بود و دارالاماره از ديگر عناصر پژوهش در مرحله سوم باستان شناسي شهر بيشاپور بود . در گذشته فعالیتهای پژوهشی به واسطه محدود بودن علوم غالبا می توانست توسط یک نفر انجام پذیرد . با پیشرفت علوم و ظهور انقلاب صنعتی در آغاز قرن بیستم میلادی فعالیتهای پزوهشی با ساختاری جدید پی گیری شد . با آغاز نیمه دوم قرن بیستم ،فعالیتهای باستان شناختی نیز به شکلی اصولی تر پا به عرصه نهاد و گروهی از متخصصین (باستان شناس،معمار،مرمتگر،انسان شناس،گیاه شناس،... ) مسئول فعالیتهای پژوهشی محوطه های باستانی گردیدند . با علم به این موضوع که در یک فعالیت پژوهشی آنچه باید به عنوان یک اصل قلمداد شود ،هماهنگی گروه متخصصین است ، در سال 1383 خورشیدی گروه مطالعات پایگاه پژوهشی بیشاپور گرد هم آمدند .لذا در همین راستا و با توجه به حضور فعال کارشناسان پایگاه پژوهشی بیشاپور طی برنامه ای از پیش تعیین شده گردشگران و بازدید کنندگان مجموعه بیشاپور در کمپ شناخت تخصصی این مجموعه باستانی حضور بهم رسانیده و با جنبه های مختلف تاریخی ،باستان شناسی ،مرمت و حفاظت و.... آشنا گردیدند.
انتهای پیام/
