به‌گزارش میراث آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان، رازهای بخت سال بعد لای پلوی همین شب پنهان است، همان شبی که اجداد آسمانی‌مان می‌آیند تا حال و روزمان را بپرسند. خانم‌های کدبانوی زنجانی خانه‌شان را تا شب چهارشنبه‌سوری تکانده‌اند چراکه اعتقاد بر این است که شب چهارشنبه‌سوری میهمانان آسمانی یعنی فروهرها می‌آیند، تبرک کنند و از حال و روزمان خبر گیرند.
تخم‌مرغ‌های این شب نقش بزرگی در فال نیک دارند، آن‌ها را در پوست پیاز پیچیده‌اند و محكم با نخ بسته‌اند. چیده اند زیر پلوی دمی شام شب چهارشنبه‌سوری، همان‌جاست که نقش‌ها را به‌جان میگیرند و بزرگ‌ترهای خانه، آخر شب از آن به فال نیک یاد می‌کند و هر کس را نویدی می‌دهد؛ برابر یکی رخت سفید عروس‌دامادی می‌بیند، برای دیگری تعبیر به تشرف‌به زیارت می‌کنند و به آن یكی نوید گشایش روزی می‌دهد.
آتش در هر خانه‌ای برپا میشود. امشب، خنچه‌های عیدی همراه با شام شب چهارشنبه از خانه داماد راه به سوی خانه نگار می‌گیرد. شام و شیرینی و آجیل شیرین و باسلق با تحفه‌های خانواده داماد طبق‌كشان به خانه نوعروسان میروند.
در این شب زنجانی‌ها غذای سنتی به‌نام «شش انداز» را در سفره شام دارند و خورش‌هایی که هر کس به سلیقه خود در سفره می‌‌گذارد. شش‌انداز غذایی است كه با پیازداغ عسلی، تخم‌مرغ، كشمش و خرما درست میشود. سالی یك بار میپزند و خوش‌یمنش میدارند.
شب چهارشنبه‌سوری در زنجان اییل آخر چهارشنبه‌سی یا همان چهارشنبه آخر سال نامیده میشود و با شال‌آتما زیباتر است. آیین شال‌آتما که هنوز هم در برخی شهرها و روستاهای زنجان رواج دارد، به گذشته‌های دور برمیگردد.
قدیم‌ها جوانان یک شال را از نورگیری که معمولاً در خانه‌های قدیمی وجود داشت و به آن «پاجا» میگفتند، به داخل خانه می‌انداختند و اهل خانه پول، آجیل، میوه یا هدیه‌ای را به آن میبستند و با گفتن جمله «چک، الله مطلبین ورسین» (شالت را بكش كه خداوند آرزویت را برآورده كند)، صاحب شال را راهی میكردند. هیچ شالی بیعیدی نمیماند. از كرم صاحبخانه همه شال‌ها پر و با بركت به یمن سالی خوش و حالی خوش بالا میرفت.
امشب در زنجان در هر كوی و برزن صدای قاشق‌هایی را میشنوید كه به كاسه‌های خالی می‌خورند. دختران و پسران جوان روی خود را میپوشانند و در خانه اقوام و دوست و آشنا میروند. قاشق بر كاسه میكوبند و عیدی میگیرند. دشت آخرین چهارشنبه متبرك سال آجیل شیرینی است كه به آن «چرشنبه مالی» میگویند و به هر كسی كه برای سر سلامتی بیاید پیاله‌ای میدهند.
رسم است بزرگ‌ترها دشت چهارشنبه آخر سال میدهند به كوچك‌ترها، و بزرگ‌ترهای خانواده برای كوچك‌ترها شامی درخور با آجیل و شیرینی میفرستند كه به آن «پای» میگویند.
امشب فروهرها مهمان خانه‌هایمان هستند. بیایید از آتش كه میگذریم زردی روز و روزگارمان را پشت سر بگذاریم و سرخی و گرمی را با خود به سال جدید ببریم. بیایید امشب از خدا روزی، سعادت و حال خوش بخواهیم.
انتهای پیام/
