به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از هفته نامه سیروان، اکنون مسئولان محلی و مشخصاً میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کردستان به‌دنبال آن است که این شهر را به‌عنوان شهر جهانی کلاش در یونسکو ثبت کند. چنین است که هفته گذشته هیئتی سه نفره از شورای جهانی صنایع‌دستی به ایران آمدند و با حضور در شهر مریوان، کارگاه‌ها، فروشگاه‌ها و آموزشگاه‌های کلاش را از نزدیک بازدید کردند و با مسئولان محلی نیز به گفت‌وگو نشستند تا گزارش خود را برای ثبت جهانی به یونسکو ببرند.
نتایج این بررسی آن‌گونه که محسن علوی مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کردستان به سیروان می‌گوید احتمالاً سه تا چهار ماه آینده مشخص می‌شود و این تیم سه‌نفره شورای جهانی صنایع‌دستی، غدا هیجاوی رئیس شورای آسیا و اقیانوسیه این تشکل جهانی، ویدا توحدی و کوین موری را شامل می‌شدند و به مسئولان کردستانی پیشنهاد کرده‌اند تا برای پذیرش و جذب سلایق گوناگون، در کلاش، تنوع رنگ ایجاد کنند.
علوی کاتالوگی به سیروان نشان داد که در آن تنوع رنگ رعایت شده و همین نکته رضایت تیم شورای جهانی صنایع‌دستی را موردتوجه قرار داده است. علوی ابراز امیدواری کرد نتیجه این بررسی‌ها، ثبت مریوان به‌عنوان شهر جهانی کلاش باشد.
به‌گفته او همین کار شهرت جهانی مریوان را بیشتر می‌کند و در توسعه این شهر و کلاش‌بافی و ورود گردشگران مؤثر خواهد بود.
شهر نودشه در سال جاری نیز تلاش کرد با برگزاری آیینی ویژه با حضور استاندار کرمانشاه، این شهر را شهر کلاش معرفی کند، اما خبرها نشان می‌دهد این شهر در سال جاری و به‌عنوان شهر «گیوه» و نه کلاش ثبت ملی شده است، دو رویداد که در سطح ملی از آن به‌عنوان مکمل از آن یاد می‌شود. مهدی خالوندی مسئول روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمانشاه نیز در گفت‌وگو با سیروان این موضوع را تأیید می‌کند. درحالی‌که به‌گفته علوی، مریوان در 26 اسفند ماه سال 94 ثبت ملی شده و اکنون با حمایت مسئولان کشوری مسیر ثبت جهانی را پیش‌گرفته است.
سیروان به سندی دست‌یافته که بر اساس آن مسئولان کشوری صنایع‌دستی در همین تاریخ از مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کردستان می‌خواهند که نماینده تام‌الاختیار جهت رایزنی و هماهنگی برای طرح مریوان به‌عنوان شهر ملی کلاش معرفی کنند. این نکته در ثبت ملی مریوان به‌عنوان شهر کلاش گرچه رسانه‌ای نشد، اما نشان می‌دهد که کردستان از چند سال پیش به‌صورت چراغ خاموش، موضوع شهر جهانی کلاس را دنبال کرده است.
مشخصاً از این تاریخ به بعد- به‌گفته علوی- مستندسازی، هماهنگی با سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و تلاش مستمر در دستور کار بوده، اما کمتر رسانه‌ای شده است.
او می‌گوید: «هرسال دو پرونده صنایع‌دستی برای ثبت جهانی مطرح می‌شود و شورای جهانی صنایع‌دستی در سال 2016 میلادی مصوبه‌ای برای طرح مریوان به‌عنوان شهر جهانی کلاش و گلیم سیرجان در سال 2017 داشت و سفر کنونی هیئت سه نفره شورای جهانی صنایع‌دستی در راستای همین مصوبه است.»
به‌گفته او، با این سفر، کار بررسی‌ها تمام و پرونده تکمیل‌شده و ما در انتظار نظر نهایی شورای جهانی صنایع‌دستی می‌مانیم.
علوی همچنین در دفتر کار خود نسخه‌ای از دفتری حجیم با موضع پژوهش بر روی کلاش را به ما نشان داد که نشان می‌دهد کلاش و ثبت جهانی مریوان پیش از غوغای رسانه‌ای آن در دستور کار بوده است.
فرماندار مریوان با استقبال از طرح جهانی کلاش مریوان می‌گوید: «این شهر در آستانه تحول بزرگی است.»
به‌گفته شفیعی، در راستای جهانی‌شدن کلاش مریوان اقداماتی ازجمله نصب المان کلاش در سطح شهر، تشکیل کارگاه‌های بافندگی کلاش، تبلیغات سطح شهر و تدریس هنر بافندگی کلاش در دبیرستان کار و دانش صورت گرفته است.
شهر مریوان اکنون تا کسب برند جهانی دیگر یک گام فاصله دارد و تنها چند ماه فاصله است که مریوان را با عنوان «شهر جهانی کلاش» بشناسیم.
کلاش نماد برابری افراد در خانواده‌های کردستان است
فؤاد کریمی شهردار مریوان در جلسه هم‌اندیشی جهانی‌شدن مریوان به‌عنوان شهر کلاش افزود: «اگر از سوی داوران جهانی این شهر به‌عنوان شهر جهانی کلاش شناخته شود و بتوان کلاش‌های بافته‌شده در این شهر را با برندی خاص در بازارهای جهانی عرضه کنیم می‌توان به توسعه همه‌جانبه مریوان کمک کرد.»
او با اشاره به این نکته که مردان و زنان در کنار همدیگر به بافتن کلاش می‌پردازند خاطرنشان کرد: «کلاش نمادی است از صلح و دوستی و برابری افراد در خانواده‌هاست چراکه مردان و زنان با اختیار کامل در کنار همدیگر مشغول بافتن کلاش می‌شوند.»
کریمی تصریح کرد: «در امر ساختن لایه زیرین کلاش مردان بیشترین نقش ایفا می‌کنند چراکه برای ساخت آن به‌قدرت بدنی و نیروی زیادی احتیاج است و بافتن لایه رویه آن نیز به دلیل این امر که وقت و دقت بیشتری نیاز داشته و همچنین با یک سوزن خاص بافته می‌شود را بیشتر زنان بر عهده می‌گیرند.»
جمع‌بندی مثبت ارزیابان شورای جهانی صنایع‌دستی از کلاش مریوان
ارزیابان شورای جهانی صنایع‌دستی بعد از بازدید از کارگاه‌های گیوه‌بافی در مریوان به همراه معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی کشور با شنبه 31 تیر 96 استاندار کردستان دیدار و وضع کلاش این شهر را مثبت دانستند.
بهمن نامور‌مطلق معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی کشور در نشست با استانداری کردستان گفت: «تاکنون 4 شهر تبریز، اصفهان، مشهد و لاله‌جین در همدان در شورای جهانی صنایع‌دستی ثبت‌شده‌اند و با ثبت جهانی مریوان پنجمین شهر صنایع‌دستی برای ایران ثبت می‌شود. ناظران و ارزیابان شورای جهانی بعد از دیدار از مریوان ارزیابی خود را به شورای جهانی ارائه می‌دهند که از هر قاره یک نماینده در این شورا وجود دارد و اگر این ارزیابی مورد تائید نمایندگان شورا قرار بگیرد، مریوان ثبت جهانی می‌شود و ما می‌توانیم برای ثبت جهانی‌شدن آن جشن بگیریم.»
او اضافه کرد: «تلاش برای جهانی‌شدن خوب است اما توسعه زیرساخت‌ها و ایجاد شرایط برای توسعه صنایع‌دستی نیز از اصول این مهم است.»
ما در کنار تلاش برای جهانی‌شدن شهرها برای توسعه زیرساخت و زمینه‌سازی رشد این شهرها و جهانی ماندن نیز برنامه‌ریزی کرده‌ایم.
در ادامه نیز غدا هیجاوی، رئیس آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع‌دستی ضمن اظهار خرسندی از سفر به ایران و بازدید از جاذبه‌های ناب آن گفت: «ما مریوان و پتانسیل‌های صنعت کلاش‌بافی آن را از نزدیک دیدیم. همچنین فیلم مستند کوتاهی درباره تهیه و بافت کلاش را دیدیم و تحت تأثیر قرار گرفتیم.»
او تأکید کرد: «بنابراین تلاش می‌کنیم تا این صنعت حفظ شود، زیرا بحث کلاش‌بافی به‌طور مستقیم روی خانوارها تأثیر مثبت دارد و زنان به‌طور مستقیم در رشد و ادامه آن نقش دارند و نیزه‌جای خوشحالی است که زنان و مردان پا به‌پای هم در این صنعت فعالیت می‌کنند.»
هیجاوی ادامه داد: «برای کاربردی‌تر کردن این صنعت در آینده نیاز به دانشگاه‌های تخصصی است تا این صنایع‌دستی را حفظ کند. پیشنهاد می‌کنم از اینترنت و تکنولوژی برای فروش این صنعت استفاده کنیم تا این صنعت در استان‌های دیگر و حتی کشورهای دیگر گسترش پیدا کند.»
رئیس آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع‌دستی افزود: «من وظیفه‌دارم نکاتی را درباره مریوان و صنعت کلاش‌بافی بیان کنم. به همین دلیل فکر می‌کنم باید برنامه‌ای برای این هنر صنعت در نظر گرفته شود. اول این‌که این فرهنگ باید حفظ شود زیرا نسل‌های جدید در کنار مادر و پدرانشان این کار را ادامه داده‌اند و چون بچه‌ها در شکل‌گیری این هنر صنعت حضور دارند، قطعاً کلاش مریوان نخواهد مُرد. نکته دیگر نیز سازگاری کلاش با طبیعت است، زیرا تمام مواد اولیه آن از طبیعت گرفته‌شده که باسیاست‌های شورای جهانی صنایع‌دستی مطابقت دارد.»
کوین مورای، رئیس منطقه‌ای شورای جهانی صنایع‌دستی نیز گفت: «کلاش‌بافی یک بحث مهم و بسیار تخصصی است. ما در مناطق دیگر نیز گیوه داریم اما این صنعت در مریوان بی‌همتاست و خاص همین منطقه است. بنابراین می‌توانیم از آن حمایت کنیم و به دنبال تخصص گرایی این صنعت برویم، زیرا بحث تخصص گرایی نیز در شورای جهانی صنایع‌دستی مطرح است.»
او درباره پیشنهاد دیگرش بیان کرد: «همان‌طور که در مریوان فستیوال‌هایی برای فرهنگ و رقص کردی برگزار می‌شود، بهتر است فستیوال‌های تخصصی نیز برای کلاش (گیوه‌بافی) برگزار شود. همچنین نمایشگاه‌های تخصصی هم می‌تواند به بهبود این صنعت کمک کند. البته در کنار کلاش‌بافی باید به زمینه‌های دیگر صنایع‌دستی نیز توجه کنیم یعنی همه تخم مرغ‌ها را در یک سبد نگذاریم و مسیرهای جدیدتری برای صنعت کلاش‌بافی بازکنیم.»
مورای افزود: «کلاش‌بافی مریوان نیاز به خلاقیت نیز دارد. ما می‌توانیم بر اساس یک برنامه مدون مریوان را تشویق و آن را به سمت رویکرد مثبت هدایت کنیم.»
عبدالمحمد زاهدی، استاندار کردستان نیز خطاب به ارزیابان شورای جهانی صنایع‌دستی بیان کرد: «شما با صنایع‌دستی کشور ما آشنا هستید. کشور ما تنوع جغرافیایی، فرهنگی و خورده فرهنگی بسیاری دارد به همین دلیل صنایع‌دستی ما نیز فراوانی بسیاری دارد. یکی از نمونه‌های خوب صنایع‌دستی تولید انواع پاپوش است که کلاش در بین آنها به دو دلیل نوع مواد اولیه و کاربردش در گرما و سرما منحصربه‌فرد است. همچنین این پاپوش دستخوش تغییرات تکنولوژی نشده است. به عقیده من سه عامل عمده که بتواند صنایع‌دستی را به جهان معرفی کند وجود دارد یکی وجود صنعتگران، مدیران و دیگری مردم هستند.»
او بابیان این‌که این سه عامل در مریوان وجود دارد، افزود: «ما تولیدکنندگان ماهری داریم و مسئولان دولتی نیز به آنها توجه دارند. مسئله مهم دیگر علاقه مردم مریوان به این هنر صنعت است. اقدام ماندگار اگر پذیرش عمومی نداشته باشد پایدار نمی‌ماند اما مردم این منطقه به آداب‌ورسوم و فرهنگشان پایبند هستند و مطمئن باشید اگر مریوان جهانی شود خود مردم آن را حفظ خواهند کرد.»
زاهدی ادامه داد: «ما متوجه این هستیم که علاوه بر حفظ ماهیت اصلی کلاش باید به بخش اقتصادی آن نیز توجه کرد. به همین دلیل بحث تنوع تولید مطرح می‌شود و قطعاً ما باید برای سلیقه‌های مختلف با حفظ هویت کلاش تولید داشته باشیم. علاوه بر موضوع تنوع حتماً فستیوال‌های موردنظر شمارا نیز در نظر می‌گیریم و جشنواره‌هایی در این زمینه برگزار می‌کنیم.»
استاندار کردستان بیان کرد: «ما همچنین از فناوری نوین و تجارت الکترونیک برای سهولت صادرات استفاده می‌کنیم و حتماً بازارچه‌های دائمی و نمایشگاه‌های تخصصی کلاش را برگزار خواهیم کرد. بحث آموزش نیز که اکنون هم وجود دارد و موردتوجه شما قرارگرفته را حتماً در برنامه‌های خود قرار داده‌ایم که به دنبال تداوم آن هستیم تا در سطح گسترده‌تری به آن بپردازیم.»
زاهدی گفت: «من به‌عنوان نماینده دولت در استان کردستان به شما قول و تعهد می‌دهم هر کاری که برای جـهانی‌شـدن کـلاش باید انـجام شـود، صورت گیرد و استانداری و سایر بخش‌های مسئول در این شـهر از هیچ تلاشی دریغ نخواهند کرد. مـن تخصصی در صنـایع‌دستی ندارم اما امکان ندارد به نقطه‌ای از دنیا سفر کنم از کنار فروشگاه صنایع‌دستی رد شوم اما داخل نروم و خرید نکنم.»
انتهای پیام/
