به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری یزد، ساشا ریاحی‌مقدم، سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی این استان، امروز یکشنبه 22 مرداد 96، با اعلام این خبر گفت: «مبحث فن‌شناسی و از آن فراتر طبقه‌بندی و تهیه اطلسی از تزیینات معماری بناهای تاریخی یزد موضوعی بسیار مهم و کارآمد در حوزه حفاظت و نگه‌داری از میراث‌فرهنگی است.»
سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری یزد اضافه کرد: «در سال‌های اخیر مطالعات نسبتاً جامعی در زمینه تزیینات بناهای تاریخی صورت گرفته که تداوم آن با بهره‌گیری از نیروهای متخصص ضروری است.»
ریاحی‌مقدم بقعه دوازده‌امام، مدرسه رکنیه و مدرسه شمسیه یزد را سه بنای درحال‌مطالعه عنوان کرد و گفت: «بقعه دوازده‌امام در محله فهادان، مدرسه رکنیه در محله وقت‌الساعه و مدرسه شمسیه در محله چهارمنار از نظر ویژگی‌های تاریخی، معماری و تزیینات به‌کاررفته در آن از بناهای شاخص قرن پنجم تا هشتم قمری هستند که هم‌اکنون مطالعه و مستندسازی این بناها آغاز شده است.»
او در مورد مدرسه رکنیه گفت: «مدرسه رکنیه سراسر پوشیده از تزیینات گچ‌بری، نقاشی و طلاکاری است؛ در مرکز گنبد، طرح شمسه پر طاووسی با ترنج‌هایی در اطراف آن یادآور ترکیب‌بندی و طرح صفحات و جلد کتب خطی است.»
این مقام مسئول، در ادامه، بنای مدرسه شمسیه را آخرین بنای به‌جامانده از قرن هشتم قمری در یزد برشمرد و گفت: «پس از مدرسه شمسیه بنای دیگری با این شیوه تزیینات ساخته نمی‌شود؛ همچنین از بین مدارس به‌جامانده از این دوره، مدرسه شمسیه تنها بنایی است که بدنه ایوان به‌همراه تزیینات نفیس آن باقی مانده است. این بخش از بنا در بقیه مدارس این دوره تخریب شده و فقط آثاری از وجود آن بر دیوارها بر جای مانده است.»
ریاحی‌مقدم ارزیابی تزیینات اصیل بنا و رده‌بندی تزیینات در تکامل دوره‌ای آرایه‌ها، مطالعه و مستندسازی گونه‌های متفاوت تزیینی در بخش‌های مختلف بنا، تحلیل نقوش تزیینی در انسجام، ترکیب‌بندی و چیدمان مجموعه تزیینات، شناخت فنی و لایه‌نگاری گونه‌های متفاوت تزیینات، بررسی آسیب‌شناسی لایه‌های تزیینی در بخش‌های گنبدخانه، تحلیل و اولویت‌بندی روش‌های حفظ و مرمت تزیینات براساس ارزش‌های تاریخی، هنری و بصری تزیینات را از مهم‌ترین اهداف این پروژه عنوان کرد و افزود: «بررسی سیر تحول تزیینات معماری داخل گنبدها در ایران از اوایل اسلام تا اول قرن هشتم نشان می‌دهد که روش مرسوم در تزیین داخل گنبدهای به‌جامانده در نقاط مختلف ایران آجرکاری، گچ‌کاری و کاشی‌کاری است؛ اما استفاده از اندود گچ همراه با نقوش و کتیبه به‌شیوه نقاشی آبرنگ در زیر گنبد در هیچ‌یک از بناهای ایران به‌جز منطقه یزد مرسوم نبوده است. شیوه رایج تزیینات داخلی گنبد در یزد، به‌خصوص در این سه بنا، استفاده از اندود گچ و اجرای نقوش و کتیبه با روش نقاشی آبرنگ و با غلبه رنگ لاجورد است. این نقوش دربرگیرنده نقش‌های هندسی و اسلیمی ــ که در اکثر موارد نقوش گیاهی را شامل می‌شود ــ و همچنین کتیبه‌های قرآنی و در پاره‌ای موارد احادیث و روایات است.»
انتهای پیام/
