به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، علیرضا حسن‌زاده رئیس پژوهشکده مردم‌شناسی در این نشست از آماده‌سازی چهار مجله مردم و فرهنگ خبر داد و گفت: «دو مجله به زبان انگلیسی بانام‌های \"جوامع فارسی‌زبان\" و \"نقد مطالعات ایرانی\" نیز در حال آماده شدن است.»

او در ادامه به انجام 48 پروژه موظفی پژوهشی در پژوهشکده مردم‌شناسی اشاره کرد و افزود:«21 پروژه نیز در این خصوص حال انجام است. 28 پروژه تحقیقاتی پیمانی تمام شده و 20 پروژه نیز در دست اجرا است.»

او تعداد مقالاتی که در این سه سال پژوهشکده مردم‌شناسی مدیریت و چاپ کرده است را 552 مقاله اعلام کرد و گفت:« 138 مقاله از این تعداد در سال جاری منتشر خواهد شد.»

حسن زاده از انتشار 22 عنوان مقاله علمی ترویجی در این مدت از سوی اعضای پژوهشکده مردم‌شناسی خبر داد و گفت: «در سال جاری 9 عنوان مقاله در حال انتشار است. ضمن اینکه در سه سال اخیر 30مقاله علمی پژوهشی منتشرشده و 20 مقاله هم در حال انتشار است.»

رئیس پژوهشکده مردم‌شناسی همچنین از برگزاری هشت همایش ملی خبر داد و گفت: «دو همایش نیز در دست اجرا است ضمن اینکه در سه سال گذشته، 28 نشست علمی برگزارشده و 11نشست نیز در سال جاری برگزار می‌شود.»

حسن‌زاده درباره کارگاه‌ها نیز گفت: «هشت کارگاه تاکنون برگزارشده و سه کارگاه نیز در سال جاری برگزار می‌شود.»

او در ادامه از انتشار شش کتاب در سال جاری خبر داد و گفت: «کتاب هفتم نیز به‌زودی منتشر خواهد شد.»

او با دعوت از همه مردم شناسان کشور برای همکاری گفت: «امیدواریم بتوانیم از طریق هم‌اندیشی اقدامات مؤثری انجام دهیم.»

 نگاهی به ارتباط انسان و طبیعت

بهروز عمرانی، معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری دیگر سخنران این نشست نیز با اشاره به نسبت‌های بسیار قوی مردم‌شناسی  با توسعه گفت: «انسان درگذر ایام نسبت خود را با محیط‌زیست تعریف و تلاش کرده با آن ارتباط‌های متناسبی را داشته باشد و این موارد را در کشاورزی و معماری موردتوجه قرار داده است.»

او از قنات‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین موارد ارتباط انسان با طبیعت نام برد و به ثبت آن‌ها در فهرست میراث جهانی اشاره کرد و گفت: «با شیوه قنات از تبخیر و آلودگی آب جلوگیری و از آن استفاده بهینه‌ای می‌شده است.»

عمرانی در ادامه با اشاره به مقوله درخت زندگی و رمزهایش گفت: «این جریان فکری قدیمی به‌صورت نسبت بین درخت زندگی و داستان‌ها در مجموعه سفالینه‌های شهر سوخته وجود داشته است.»

او بابیان سیر تاریخی درخت زندگی گفت: «این روند فرهنگی از دوران  مفرغ تا تاریخی و سپس اسلامی مشاهده می‌شود و حتی در روستاها شاهد درخت‌های نظرکرده و قدسی هستیم.»

معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در ادامه به استفاده از سیستم خشت و گل، آب‌انبار و بادگیرها در سکونتگاه برای صرفه‌جویی در انرژی اشاره کرد و گفت: «مردم با ساخت حیاط‌ها باعث افزایش احساس رطوبت شده و فضا برای زیست مناسب‌تر می‌شد.»

او با اشاره به سازه‌های شوشتر گفت: «برخی معتقدند این سازه‌ها قدیمی‌ترین مجتمع‌های صنعتی پیش از انقلاب صنعتی است بنابراین ما تجربه توسعه‌ای را داشته‌ایم که منجر به تخریب نشده است.»

عمرانی در ادامه بر ضرورت تقویت پیوندهای مطالعاتی بین باستان‌شناسی و مردم‌شناسی توسط معاونت پژوهشی گفت: «مطالعات حوزه مردم‌شناسی به ما کمک می‌کند با ثبت و ضبط اطلاعات در راستای استحکام هویت ایرانی گام برداریم و امیدوارم موزه ملی مردم‌شناسی را تحت نظارت پژوهشکده مردم‌شناسی داشته باشیم.»

  مردم‌شناسی، نگاهی جامع دارد

سید‌احمد محیط طباطبایی، مشاور عالی ریاست پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در توضیح مردم‌شناسی گفت: «مردم‌شناسی در عین این‌که تعریف معین و واحدی دارد، جامعیتی از بخش‌های مختلف علمی است که در ترکیب و تلفیق آن‌ها باهم، نوعی رفتار و تحلیل خاص به وجود می‌آید که همان تحلیل مردم شناسانه است.»

به گفته او حوزه مردم‌شناسی دایره‌ای به وسعت همه بخش‌های میراث فرهنگی دارد.

محیط طباطبایی با اشاره به نگاه شاعرانه ایرانی‌ها به دنیای اطراف گفت: «همه رفتارهای ما به‌نوعی با نگاه شاعرانه به جهان همراه است و مجموعه این نگاه‌ها در طبقه‌بندی حوزه میراث فرهنگی، بخش مردم‌شناسی و مردم‌نگاری را به وجود می‌آورد.»

او نماد مردم‌شناسی را یک انسان جامع‌الاطراف دانست و گفت: «مردم‌شناسی یک نگاه جامع‌الاطراف است و باید این نگاه در همه تحلیل‌ها موردتوجه قرارگرفته و تحلیل‌ها را ایرانی‌تر، منطبق با شرایط واقعی‌تر کند.»

نیاز به تشکیل شبکه‌ای قوی از انسان‌شناس‌ها

مهرداد عربستانی، رئیس انجمن انسان‌شناسی ایران در ادامه نشست بیلان سال‌های اخیر پژوهشکده مردم را عالی ارزیابی کرد.

او با اشاره به تشکیل انجمن انسان‌شناسی ایران از حدود 15 سال پیش  گفت: «تصمیم داریم کارها را همان صورت گذشته اما با رویکردی بازتر ادامه دهیم چراکه تعداد مردم‌شناس‌ها در ایران اندک است و اگر نتوانیم شبکه‌های ارتباطی ایجاد کرده و ارتباطات علمی برقرار کنیم درزمینهٔ پیرایش اطلاعات موفق نخواهیم بود.»

عربستانی با تأکید بر این‌که ارزیابی توسط هم‌ترازان اساس کارهای علمی است گفت: زمانی با این هدف می‌رسیم که یک اجتماع علمی از متخصصان داشته باشیم.

عربستانی با اشاره به این‌که درگذشته به دلیل تعداد اندک متخصصان مردم‌شناس، امکان کمتری برای ارزیابی علمی و درست اقدامات مردم‌شناسی وجود داشت، گفت: «قدم مهم بعدی ما در عرصه مردم‌شناسی و انسان‌شناسی ایران این است که کارها را معیارها و استانداردهای بالاتری انجام دهیم.»

او اظهار کرد: «برای دستیابی به هدف فوق باید یک شبکه قوی و منسجم از انسان‌شناس‌ها تشکیل دهیم.»

در ادامه نشست از محققان، مؤلفان و مترجمان حوزه مردم‌شناسی کشور؛ انتشارات پژوهشگاه میرا‌ فرهنگی و گردشگری و کارشناسان پژوهشکده مردم‌شناسی تقدیر شد.

در بخش علمی نشست مردم‌شناسی ایران، مهرداد عربستانی، با موضوع «انسان‌شناسی مطالعه همزادها» و سید قاسم حسنی، با موضوع «چالش‌های فقدان سنت و تاریخ در انسان‌شناسی ایران» به ایراد سخنرانی پرداختند.

سپس سمیه کریمی، جبار رحمانی، پوپک عظیم پور و زهره انواری، به ترتیب درباره «انسان‌شناسی و لزوم مطالعات تطبیقی در دهه تقارب فرهنگ‌ها» ،« انسان‌شناسی و ساختار علم در ایران»، «عروسک‌های بومی ایران و گفتگوی جهانی» و « تخصصی‌شدن انسان‌شناسی و توسعه زیرشاخه‌های آن در ایران» صحبت کردند.

 تکتم افتخاری با موضوع «ناشناخته بودن انسان‌شناسی در ایران» و علیرضا حسن‌زاده با موضوع «مردم‌شناسی و مردم‌سالاری» آخرین سخنرانان این بخش بودند.

انتهای پیام/