کتاب گل‌نبشته‌های باروی تخت‌جمشید منتشر شد

کتاب دوجلدی گل‌نبشته‌های باروی تخت‌جمشید شامل اصل و ترجمه 647 متن با ترجمه، انگلیسی و فارسی عبدالمجید ارفعی، باستان‌شناس پیشکسوت و از معدود مترجمان خط میخی جهان منتشر شد.

به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، کتاب گل‌نبشته‌های باروی تخت‌جمشید در دو جلد، ۹۸۶ صفحه و ۵۰۰ نسخه ازسوی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و با همکاری مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهش‌های ایرانی و اسلامی) منتشر شد. 

این سنگ‌نبشته‌ها سندهای امور مالی ایالت فارس در زمان داریوش بزرگ از‌جمله پرداخت هزینه‌های سفر، گزارش‌های سالانه عملکرد یک مکان، پرداخت دستمزد از شاه گرفته تا خدمتکاران، کارگران و... را شامل می‌شود. 

در سرآغاز این کتاب به قلم مترجم آمده است: «نگارنده که افتخار آن را داشته که نخستین و تنها شاگرد روانشاد ریچارد ت. هلک در سال‌های ۱۹۶۷ تا ۱۹۷۴ باشد، پس از گفت‌وگو با مسولان مؤسسه شرقی دانشگاه شیکاگو و موافقت آن‌ها برای ترجمه دو زبانه و چاپ متن‌ها، بر آن شدم تا با ترجمه این متن به دو زبان انگلیسی و فارسی همراه با تصویر و واژه‌نامه، آن‌ها را در دسترس همگان گذارم. از آن رو که به دلیل حجم بسیار، گنجاندن همه این متن‌ها، تصویر‌هایشان و واژه نامه در یک مجلد غیرممکن است، برآن شدم تا با در نظر گرفتن گروه‌ها، کم‌و‌بیش هر ۶۵۰ متن را در یک مجلد جای دهم. از این رو برای نخستین مجلد، ۶۴۷ متن که در بردارند گروه‌های A-G، دوازده گروه نخستین هستند، بررسی و برای چاپ فراهم شدند. سه مجلد دیگر در بردارنده متن‌های H-M (۷۶۵ متن)، N-S۳ (۷۵۳ متن)، T-W (۴۳۱ متن) خواهند بود.»

در یادداشت کتاب آمده است: «مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری مفتخر است که دهمین جلد از سلسه مجموعه پژوهش‌های ایران باستان را تقدیم جامعه علمی کشور و پژوهشگران عرصه ایران‌شناسی در سراسر جهان می‌کند. آثاری که در این مجموعه به زبان‌های مختلف منتشر خواهد شد، آخرین دستاوردهای علمی را در همه زمینه‌های مربوط به ایران باستان (تاریخ، باستان‌شناسی، هنر، ادبیات، اساطیر، ادیان، زبان‌ها، دست‌نوشته‌ها، کتیبه‌ها و...) در اختیار دانش‌پژوه‌شان قرار خواهد داد.»

در بخش دیگری از یادداست می‌خوانیم: «کتاب حاضر سومین مجلد از گل‌نبشته‌های باروی تخت‌جمشید متن‌های A-G است که در کاوش‌های سال‌های ۱۳۱۳-۱۳۱۲ در دو اتاق در استحکامات شمال شرقی تخت‌جمشید یافت شدند. این سنگ‌نبشته‌ها سندهای امور مالی ایالت فارس در سال‌های سیزدهم (۵۰۹ پ. م.) تا بیست‌و‌هشتم (۴۹۴ پ. م.) پادشاهی داریوش بزرگ را در بر می‌گیرند و آگاهی بسیاری از آنچه در زمان داریوش بزرگ در ایالت فارس (محدوده‌ای که کم و بیش همانند فارس در زمان ساسانیان را در بر می‌گرفته) می‌گذشته، به ما می‌دهند از‌جمله جا‌بجایی کالا، دریافت، ذخیره‌سازی برای مصرف انسان و دام و نیز برای کاشت، پرداخت دستمزد به کارگزاران دولتی، از شاه گرفته تا خدمتکاران کارگران و نیز چهارپایان مستقر در محل و یا در حال سفر، پرداخت هزینه‌های سفر و نیز نامه و گزارش‌های سالانه عملکرد یک مکان به‌صورت «روزانه» و «سالانه».»

عبدالمجید ارفعی نخستین ترجمه فارسی فرمان کوروش بزرگ (منشور کورش) را از روی مولاژی از اصل منشور، همراه با نسخه‌برداری جدید انجام داد. 

او پس از اخذ دانشنامه لیسانس زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران، در مهر سال ۱۳۴۴ به مؤسسه خاور‌شناسی دانشگاه شیکاگو رفت و تا هشت سال زیر نظر ریچارد هلک، از مشهور‌ترین استادان خط و زبان ایلامی، به یادگیری زبان ایلامی و اکدی مشغول شد. در‌‌ همان زمان با گل‌نوشته‌های ایلامی و کتیبه‌های تخت‌جمشید که به امانت نزد دانشگاه شیکاگو بود و ریچارد هلک در حال بررسی، خواندن و ترجمه آن‌ها بوده‌است، آشنا شد. هلک در آن دوران هر شب چند کتیبه خوانده شده را به ارفعی می‌داد تا او از روی متن ترجمه‌شده، کتیبه‌ها را بخواند. پس از مدتی هلک کتیبه‌های خوانده نشده را هم به ارفعی می‌داد. این تجربه بعد‌ها به ارفعی در نوشتن کتاب «گل‌نوشته‌های باروی تخت‌جمشید» کمک کرد. عبدالمجید ارفعی اولین ایرانی است که در این رشته تحصیل کرد. همچنین او تنها متخصصی است که می‌تواند بقیه آن کتیبه‌ها را خوانده و ترجمه کند.

انتهای پیام/

کد خبر 1396092016