به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، مجتبی منشی‌زاده استاد فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه علامه طباطبایی این مطلب را امروز 9 اسفند 96 در همایش تخصصی زبان مادری که توسط پژوهشکده زبان، کتیبه‌ها و متون پژوهشگاه برگزار شد مطرح کرد.
او مطالبی را در خصوص موضوع «فارسی چرا زبان ملی است» بیان کرد و دلایل تثبیت هر زبانی به عنوان زبان دیوانی یا دولتی را قدرت سیاسی، اسطوره‌ها، آیین‌ها و دین‌ها و تولیدات فرهنگی و ادبی، هنری علمی و فلسفی دانست.
منشی‌زاده افزود: «در واقع مردم باورها و تجربیات و شیوه‌های زندگی خود را در این نوشتگان مجسم کرده‌اند و این به نوبه خود پشتوانه‌ای برای تثبیت زبان است، به عنوان مثال کتیبه‌های فارسی باستان را می توان نخستین روزنامه‌های دیواری برای اقوام مختلف به زبان‌های گوناگون به شمار آورد.»
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه عنوان‌های مختلف در این کتیبه‌ها باز نمود جامعه زبانی پیش از کورش هستند تصریح کرد: «زمانی کورش بر کل منطقه حاکم شد و زبانی که تا به آن روز زبان زیرین محسوب می‌شد زبان زبرین گشت و تمام کتیبه‌ها و دستورات به این زبان نگارش شد.»
سیر تغییر زبان‌های ایران باستان
او در ادامه با بیان اینکه از سال 550 پیش از میلاد، زبان فارسی باستان به عنوان زبان دیوانی و دولتی به کار گرفته شد به بیان سیر تغییر زبان‌های ایران باستان از آغاز تا زبان عربی پرداخت.
استاد فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه در زمان حکومت اعراب بر ایران زبان عربی باعث تقویت زبان فارسی شد تصریح کرد: «در طول تاریخ ادیان همواره سیلی از افکار ، اعتقادات ، فرهنگ و ... را وارد زبان اقوام کرده‌اند.»
منشی‌زاده دنباله‌روی زبان فارسی از زبان فارسی میانه (زرتشتی یا پهلوی) را نادرست خواند و گفت: «تحقیقات نشان داده که این‌گونه نیست و زبان فارسی دنباله زبانی است که طی حکومت سامانیان شکوفا و حمایت شده است.»
او با بیان اینکه زبان فارسی در طول حکومت‌ها و تاریخ توانسته خود را به عنوان عمود خیمه جامعه حفظ کند گفت: «زبان فارسی در ایران بر خلاف سایر زبان‌ها در کشورهای دیگر که تحت تأثیر حکومت‌های جدید واقع شده اند تاب آورده است.»
منشی‌زاده ادبیات را رکن اصلی زبان اعلام کرد و گفت: «زبان فارسی در زمان سامانیان تداوم یافته و خود را بازیافته است.»
استاد فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه اظهار کرد: «فردوسی در قرن سوم و چهارم زبان فارسی را در شاهنامه به زیبایی احیا کرد و بعد از او شاعران دیگر فارسی‌گو این راه را ادامه دادند.»
او گفت: «زبان فارسی برای تمامی مردم ایران همانند عمود خیمه و میانجی است که توانسته تمامی اقوام ایرانی را با تفاهم کنار یکدیگر جمع کند و این یک نقش تاریخی است.»
اهمیت لحن موسیقایی در زبان مادری
دکتر عبدالرحمن نجل رحیم عصب‌شناس برجسته دیگر سخنران این نشست به بیان مختصری در خصوص \"اهمیت لحن موسیقایی در زبان مادری\" پرداخت و گفت: «در این نشست آموختم که زبان مادری چیست و تحولاتی که در ایران باستان در خصوص زبان افتاده به چه نحوی بوده است.»
او افزود: «تمام آنچه ما به عنوان انسان داریم به دلیل وجود مغز بوده و زبان نیز زاییده مغز ما است و آن را ساخته‌ایم تا بتوانیم با یکدیگر ارتباط برقرار کنیم.»
نجل رحیم تصریح کرد: «در مواجه با مغز بایک عضو بیولوژیک روبرو هستید که با فرهنگ در ارتباط است و آن را می‌سازد و اگر تحول در زبان وجود دارد به دلیل شگفتی‌های کار مغز است به نحوی که با هر تغییر و تحولی قادر است در هر شرایطی زبان‌های جدید بسازد.»
او با بیان اینکه زایش زبان دائمی است و دوباره زاده می‌شود گفت: «هر جا عده‌ای که دارای مغز انسانی‌اند کنار هم جمع شوند در نتیجه تعاملی که با همدیگر دارند یک زبان می‌سازند و آن زبان مادری است زیرا که انسان‌ها احتیاج به ارتباط دارند و یکی از راه‌های ارتباط انسانی زبان است و در ابتدایی‌ترین شکل جامعه زبان وجود دارد.»
این عصب‌شناس برجسته افزود: «زبان مادری به شعر، موسیقی، حال و احوال نزدیک است و این به زبان مادری تشخص و اولویت می‌دهد زیرا که اولین چیزی است که از طریق آن با دنیا ارتباط برقرار می‌کنیم.»
او با بیان اینکه سخنان ابتدایی مادر در بدو تولد با کودک بسیار متفاوت است گفت: «موسیقی زبان از درون شکم مادرتوسط کودک شنیده می‌شود و کودک آن را در هنگام ورود به دنیای جدید می‌شناسد.»
او موسیقی زبان را امری بنیادی دانست که اولین چیزی است که از زبان بدست می‌آوریم و آخرین چیزی است که از زبان از دست می‌دهیم.
به گفته او، شاعر حتی اگر فراموشی بگیرد نیز برای بیان خاطراتش شاعرانه سخن می‌گوید و این نشان می‌دهد احساسات و عمق هیجانات او دست نخورده مانده است.
نجل رحیم در پایان تأکید کرد: «مغز تنها محل عقل و دانایی نیست بلکه محل احساسات و هیجانات آدمی است زیرا از زمانی که هنوز ساختار مغز تشکیل نشده می‌توانیم به احساسات دیگری جواب دهیم بنابراین بخش ابتدایی مغز احساسات است.»
انتهای پیام/
